Kadınlarda en sık görülen bir kanser türüdür.
Birçok isimle bilinmektedir. Uterus kanseri, endometrial kanser, endometrium kanseri, serviks kanseri gibi isimleri kullanılmaktadır. Hepsinin net açıklaması rahim kanseridir.
Bu kanser türünün özetle tanımı rahmin içindeki tabakada bulunan hücrelerde görülen bozukluklardır. Sağlıklı bir kişide hücreler genel olarak büyür, bölünür ve ölürler. Bu sistemli bir şekilde görülmelidir. Bazen hücrelerdeki bu sistemde bozukluklar meydana gelir ve hücreler düzensiz şekilde büyüme, bölünme ve ölme gösterirler. İşte bu noktada kanser faktörü ortaya çıkar. Hücrelerin bölünmesi ise yeni hücreye ihtiyaç duyulduğunda gerçekleşir ama bazen sağlıksız hücreler düzeni bozarak bölünmeye başlarlar ve bu anormal bölünme dokulara baskı uygulamaya başlar.
RAHİM KANSERİNİN NEDENLERİ
İlk cerrahi araştırmalar hastanın ilk tedavisi olarak kayda girilmekte ve takip eden süreçte jinekolog takibi altına alınmaktadır. Rahim kanseri tanısı koyulan bir hastaya sırası ile Radyoterapi, Histerektomi (rahim alınması), radyasyon tedavisi, hormon tedavi, Kemoterapi uygulaması yapılmaktadır. Kadınlarda menstrüasyonun erken başlaması (12 yaştan önce), veya kadının geç menopoza girmesi rahim kanseri riskini artırmaktadır. Çünkü rahim kanseri östrojen hormonunun üretimine bağlanmakta ve bu dönemlerde kadınlarda çok fazla östrojen salgılaması durumu görülmektedir.
Bunun yanında kesinleşmemiş olmakla beraber hiç hamile kalınmaması da Rahim kanseri riskini artırıyor. Bunun ise açıklaması şu şekildedir. Hamilelik döneminde de östrojen hormonu salgılanmasına rağmen bu dönemde östrojeni dengeleyici olarak progestoron salgılanmaktadır. Buda iki hormon arasında denge kurmaktadır. Bu nedenle gebe kalınması Rahim kanseri riskini azaltır. Ancak zorlu doğumlar ya da doğum sırasında yaşanabilecek terslikler rahim kanseri riskini tekrar gündeme getirmektedir. Düzensiz cinsel ilişki yaşanması da rahim kanserine etki edebilmektedir.
BELİRTİLERİ NELERDİR?
En önemli belirtisi menapoz sonrası görülen kanamadır. Menapoz öncesinde ise uzayan, aşırı veya düzensiz adet kanamalarıdır. Hastalık ilerlemişse karında şişkinlik, dışkılama güçlüğü gibi belirtiler bulunabilir.
RAHİM KANSERİNİN EVRELERİ
Düzensiz kanamalar, özellikle menopoz sonrası kanamalar en önemli klinik belirtidir. Bu nedenle kadınlarda kanama bozuklukları ciddiye alınmalı ve tanısal testler yapılmalıdır. Ağrı nadir bir bulgudur. Rahim içerisinde cerahat birikmesi ağrıya neden olur ve rahim kanserini kuvvetle düşündürmelidir. Kanserin tanısı jinekolojik muayeneyi takiben rahim içinden alınan parçanın patolojik incelemesi ile yapılır. Tanının desteklenmesinde ultrason gibi diğer görüntüleme metotlarından da faydalanabilinir.
Rahim kanserinin 4 evresi vardır. Evre 1 en erken evre 4 ise en ileri evreyi temsil eder.
Evre 1: Kanser sadece rahimdedir, bu evre tedavisi en kolay olan evredir.
Evre 2: Kanser rahim ve rahim ağzında görülür.
Evre 3: Kanser yumurtalıklar, rahmin etrafındaki dokular ve lenf nodlarına yayılmaya başlamıştır.
Evre 4: Kanser metastaz yapmış yani vücudun diğer bölgelerine yayılmıştır.
ERKEN TEŞHİSİN ÖNEMİ
Rahim kanseri, hazneden (vajina) kanamanın hastayı uyarması nedeni ile erken dönemde teşhis edilir. Hastalığın erken teşhisi için kadınlar mutlaka yılda bir kez kadın hastalıkları uzmanı tarafından muayene edilmelidir.
NASIL TEDAVİ EDİLİR?
Rahim kanserinin ana tedavisini cerrahi oluşturmaktadır. Patoloji sonucuna göre tekrarlama olasılığı yüksek olan hastalarda cerrahinin ardından radyoterapi (ışın tedavisi) uygulanır.
Tümörü ilerlemiş veya cerrahi yapılamayan hastalarda tek başına radyoterapi de bir tedavi seçimidir. Hormon tedavisi ve kemoterapi rahim kanserinde sık uygulanan tedavi yöntemleri değildir.
RAHİM KANSERİ VE GENETİK İLİŞKİ
Yapılan çalışmalar sonrasında tüm kanserlerin yaklaşık %10'unda kalıtsal faktörlerin varlığı kanıtlanmıştır. Sık gözlenen kanserlerde yapılan genetik araştırmalarda bazı hastalarda yaşam sırasında kazanılmış genetik değişiklikler saptanmıştır. Onkogen adı verilen bu genetik bölgelerdeki değişiklikler somatik hücrelerde olmakta ve ailenin diğer bireylerine kalıtılmamaktadır. Bununla birlikte değişimin görüldüğü kişilerde kanser gelişimine neden olmaktadır.
Günümüzde; meme, over, kolon ve uterus kanserlerinin %10 unun bilinen genetik mutasyonlardan kaynaklandığı saptanmıştır.
RAHİM KANSERİ AŞISI
AIDS virüsü (HIV) de rahim kanserine sebebiyet vermektedir. İlişki sırasında duyulan ağrılar, Regl dönemlerinde aşırı ağrı, kokulu ve renkli akıntılar, sık idrara çıkma, idrar sırasında yanma gibi şikâyetlerden birkaçına sahip olan kişi mutlaka rahim kanseri taraması yaptırmalıdır.3 ya da daha fazla çocuk sahibi olan kadınlar mutlaka rahim ağzı kanseri testi yaptırmalıdır.
RAHİM KANSERİ TESTİ
Cinsel ilişki düzensizliği yaşayan kişiler mutlaka düzenli olarak Rahim ağzı kanseri taraması yaptırmalıdır. Bunun dışında her kadın ergenliğe girdiği dönemden itibaren her 6 ayda bir jinekolog taramalarından geçmelidir. Kontrollü insanlarda her türlü kanserin tanısı teşhisi ve tedavisi bakımından olumlu sonuçlar kaydedilmektedir.