Motorlu kara taşıtları ile birlikte uçak ve helikopterler ile motorlu deniz taşıtları da Motorlu Taşıtlar Vergisi'ne tabi olan araçlardır. MTV mükellefiyeti, motorlu aracın trafik siciline kaydı ile başlamakta ve aracın trafik sicil kaydından silinmesine kadar devam etmektedir. Vergi yılının ilk altı ayı içinde kayıttan silinen araçlar için sonraki dönem vergi, ikinci altı ayı içinde silinen araçlar için takip eden takvim yılı başından itibaren araç vergisi alınmamaktadır.
MTV'nin hesaplanmasında aracın türü (otomobil, motosiklet, minibüs, otobüs, kamyon vb) önemlidir. Otomobillerde ve motosikletlerde aracın yaşı ve silindir hacmine göre hesap yapılırken, otobüslerde aracın yaşı ve oturma kapasitesi; kamyonlarda ise aracın yaşı ve azami toplam ağırlığı üzerinden bir hesaplama yapılmaktadır.
MTV ÖDEMELERİ NEREDEN YAPILABİLİR?
MTV ödemesi, aracın bağlı bulunduğu il veya ilçedeki vergi dairesine yapılabileceği gibi anlaşmalı bankalar aracılığı ile de yapılabilmektedir. Bankalar internet şubeleri aracılığı ile de ödeme kabul etmekte ancak internet şubesinden yapılan ödemelerde e-dekont vergi makbuzu yerine kabul edilmemektedir. Bu durumda ödeme yapılan bankanın en yakın şubesinden tahsilat makbuzu alınması gerekmektedir.
Ayrıca bankalardan yapılan ödemelerde sorun yaşamamak için plaka, vergi sicil numarası (aracın ruhsat sahibinin), vergi dairesi adı gibi tahsilat bilgilerinin doğru verilmesine özen gösterilmelidir. Bankanın bu ödemeyi ilgili vergi dairesine aktaramaması gibi durumlara karşı tahsilat makbuzu saklanmalı ve verginin ödenip ödenmediği kontrol edilmelidir.
MTV HESAPLAMASI NASIL YAPILIR?
Her ay TSB (Türkiye Sigorta Birliği) tarafından yayınlanan kasko araç değer listesi, sigorta şirketleri tarafından kasko bedelleri belirlenirken kullanılır.
Kasko sigortası ve motorlu taşıtlar vergisi ödemeleri bu bedel üzerinden yapılır. Ödemelerde MTV indirimi hesaplamasından faydalanmak için aracın araç değer listesindeki karşılığının belirlenmesi gerekir. Liste her ay piyasaya yeni çıkan araçlar da eklenerek güncellenir.
ARAÇ KASKO DEĞERİ İLE MTV İNDİRİMİ NASIL OLUYOR?
Bakanlar Kurulu kararı ile yürürlüğe konmuş olan uygulamaya göre: MTV Kanunu'nun (I) sayılı tarifesinde yer alan otomobil, kaptıkaçtı, arazi taşıtları ve benzeri taşıtlar için uygulanacak olan MTV tutarları, bu araçların kasko sigortası değerinin yüzde 5'ini aşıyorsa, bu taşıtlara ait vergi tutarları, aynı yaş grubundaki bir alt kademede bulunan taşıtlara ait vergi tutarı olarak uygulanmaktadır.
Araç kasko değeri için kasko sigortası poliçe tutarı değil, Türkiye Sigorta ve Reasürans Şirketleri Birliği tarafından yayınlanan Motorlu kara taşıtları kasko değer listesi içinde yer alan değerler esas alınmalıdır.
Vergi avantajından faydalanmak isteyen mükelleflerin, vergi dairesinden veya Gelir İdaresi'nin resmi internet sitesinden temin edebilecekleri formu, yetkili sigorta acentesine düzenlettirmeleri ve bu formun ilâve edileceği dilekçe ile Motorlu Taşıtlar Vergisi yönünden bağlı bulundukları vergi dairesine müracaat etmeleri gerekmektedir.
MTV indirimi ile ilgili bu uygulamadan haberi olmadığı için geçen yıllarda fazla araç vergisi ödeyen sürücülerin de düzeltme talebinde bulunarak fazladan ödedikleri vergiyi iade alabilmeleri mümkün olmaktadır.
ENGELLİ ARAÇ SAHİPLERİ MTV ÖDEMEKLE SORUMLU MU?
Engelli vatandaşlar, araçlarını engelli indirimi ile aldırıp bunu plakalarına işlettiklerinde, engelli aracı için MTV ödemesinden muaf olmaktadırlar. Bu şekildeki MTV istisnası yalnızca %90 ve üzeri oranında engelli vatandaşlar için uygulanmaktadır. %90 ve altında olan engellilik derecelerinde MTV muafiyeti için araç üzerinde kişinin engeline uygun düzenlemeler ve modifikasyonların yapılmış olma şartı aranmaktadır. Engellilik dereceleri de tam teşekküllü bir devlet hastanesi raporuyla kanıtlanmalıdır. Raporla birlikte istenen belgeler hazırlanarak ve formlar doldurularak ildeki Nakil Vasıtaları Vergi Müdürlüğü'ne başvurulabilmektedir. Engelliler için yurtdışından ithal edilen araçlarda, yine aynı koşulların sağlanması halinde ÖTV indirimi de söz konusu olmaktadır.
Bu uygulamadan (I) sayılı tarifede yer alan otomobil, kaptıkaçtı, arazi taşıtları ve benzeri taşıtlar faydalanabilmektedir. Araç tescil belgesinde veya trafik belgesinde arazi taşıtı (4x4), çift kabin kamyonet (4x4), çift kabin kamyonet arazi taşıtı, kamyonet (4x4), kamyonet arazi taşıtı şeklinde tanımlanan taşıtlar da (I) sayılı tarifeye göre vergilendirildiği için bu uygulamadan faydalanabilmektedirler. Ancak çift kabin (4x2) kamyonet şeklinde tanımlanan 3+1, 4+1 veya 5 yolcu taşıma kapasiteli taşıtlar ise yük taşıma kısımlarının açık veya kapalı olmasına bakılmadan panelvan olarak (II) sayılı tarifeye göre vergilendirildiği için bu araçların vergisinde muafiyet bulunmamaktadır.
MTV ÖDEMESİNİN GECİKTİRİLMESİ HALİNDE NE OLUR?
MTV, her yıl iki taksit halinde Ocak ve Temmuz aylarında ayın son gününe kadar ödenebilmektedir. Araç sahipleri, bu taşıt vergisi taksit ödeme günlerini kaçırdığında gecikmeli olan ödemeleri cezalı olarak aracın bağlı olduğu il veya ilçenin vergi dairesine veya anlaşmalı bankalara yapabilmektedirler
İkinci taksit zamanı geldiğinde (Temmuz ayı) ilk taksit ödemesini (Ocak ayı) halen yapılmamış ise, ilk önce o yılın ilk taksit ödemesi - veya ödemenin yapılmadığı yıldan itibaren geçmişe yönelik tüm ödemeleri - tahsil edilecektir.
MTV'nin hiç ödenmemesi halinde ise Maliye Bakanlığı'nca başlatılan yeni bir uygulama ile araç sahipleri öncelikle bir mektup ile uyarılacak, ödemenin yapılmaması halinde banka hesaplarına konacak e-haciz ile tüm ödenmemiş vergi tutarının tahsilatı yapılacaktır.