Kireçlenme, ileri yaşlarda, eklemlerde tekrarlayan mekanik zorlanmalarla meydana gelir. Kireçlenmenin en önemli özelliği, eklem yüzeyinde kalsiyum tuzlarının birikmesidir. Bu değişiklikler, ağırlık yüklenen eklemlerde daha sık görülürler. Genellikle 40 yaş, insan organizmasında kemik sistemi için bir dönüm noktasıdır. Bu sebeple, yaşlılarda bu dönemden sonra, bütün eklemlerde bir dereceye kadar kireçlenme mevcuttur.

Belirtileri
Eklemi oluşturan kemiklerin yakın temas ve sürtünmesi ağrı ile belirti verir. Dökülen kıkırdak dokusunu ortamdan uzaklaştırılmak için oluşan iltihap ve şişlikle karşılaşılır. Bu dönemi eklemden gelen kıtırtı (sürtünme sesleri), şişlik, çarpılma ve şekil bozukluğunun oluştuğu dönem takip eder. Topallama ve ağrı sebebiyle değişik yürüyüş şekilleri oluşur.

Nedenleri
Yaşla eklemlere binen stresin oluşturduğu deformasyonlar, eklem içi kırıklar, yaralanmalar ve geçirilen iltihaplar bu hastalığa yol açan etmenlerdir. Bu sebeple de "yaşlılık romatizması" olarak da bilinmektedir. Kalça çıkığı da ilerleyen dönemde kireçlenme nedenidir. Zorlamanın hastalığı arttırdığı kesin olduğu kadar egzersiz ve sporun azalttığı da o kadar kesin bir bilgidir.

En sık görüldüğü yerler
Sıklıkla bel, diz, ayak bileği, kalça eklemi gibi yük altında çalışan eklemlerde olsa da omuz, dirsek, el bileği, el eklemleri hatta çene eklemi de tutulabilir.

Kimlerde görülür?
Kireçlenme ileri yaş hastalığıdır. Kırk yaşından önce görülmesi nadirdir. 60 yaş civarındaki insanların yaklaşık yarısında kireçlenme bulguları vardır. Hastalık kadınlarda yaklaşık 3 kat daha sık görülür.

Tanı
Deneyimli bir ortopedist kireçlenme tanısını muayene ile koyabilir. Eklemlerde şişlik, açı değişikliği (örneğin dizlerdeki çarpık görüntüler), hareket kısıtlılığı tanıyı kolaylaştırır. Röntgen filmleri kireçlenmenin hem tanısı, hem evrelenmesi hem de tedavisinin planlanması açısından gereklidir.

Tedavisi
Kireçlenmenin tedavisinde amaç hastanın ağrısının ve varsa tutukluğun giderilmesi, yaşam kalitesinin artırılmasıdır. Eklem fonksiyonlarını korumak önemlidir. Bu nedenle iyi planlanmış ve kişiye göre düzenlenmiş egzersizler, zaman zaman tutulan eklemin istirahati amacıyla korse, dizlik ve atel kullanmak yararlıdır. İlaçlar, fizik tedavi yöntemleri, kilo verilmesi ve hastanın hastalığı konusunda eğitimi gerekir.