M. İzzet Baysal 1907 yılında Bolu'da dünyaya geldi. Babası Rüştiye mektebi mezunu Memur Ahmet Canip Efendi, annesi Bolu'nun Alpagut köyünden Hafız Behiye hanımdır. Ailenin dört çocuğu oldu, en küçükleri İzzetti.
İlk ve Orta Öğrenimini Bolu'da tamamladı. Yükseköğrenimini İstanbul'da Mekteb-i Sultan-i Nefise ( bu gün Mimar Sinan Üniversitesi)'nde yaptı. Babasını 1927 yılında kaybettmesi üzerine, zorlu bir eğitim süreci geçirir, bir yandan çalışıp bir yandan okulunu tamamlar, 1931 yılında Mimar olarak mezun olur.
Memuriyet hayatına Bolu Nafia (Bayındırlık) Müdürlüğünde Mimar olarak başladı. 1932 yılında birkaç arkadaşı ile birlikte Gerede İlçesi'nin imar planını yaptı. Daha sonra Ankara'da Milli Müdafaa Vekaleti Hava Müsteşarlığı'nda Mimar olarak çalışmaya başladı. Görevi icabı Eskişehir hava Meydanı inşaatının koordinatörlüğünü yaptı. 1934 yılında bu görevinden istifa eder ve Eskişehir Belediyesi'nde Fen İşleri şefi olarak göreve başlar. Aynı yıl Eskişehir Lisesi'nde Coğrafya Öğretmeni olarak görev yapan Çanakkale'li Refika Pınar ile evlenir.
1936 yılında Ankara'da serbest olarak çalışmaya başladığını görürüz. 1939 yılında tek evlatları olan Esin dünyaya gelir. Ankara'da Azerbaycan temsilcisi Sadri Maksudi Aral'ın ve Medine Muhafızı Fahrettin Paşa'nın köşk projelerini İzzet Baysal yapmıştır. 1939 yılında askerliğini yapmak üzere Afyon'a gitmiştir ve 1942 yılında tekrar Ankara'ya dönmüştür. Başlayıp bitirdiği inşaatlara gelince; Ankara Etlik veteriner Laboratuvarı, Bolu Devlet Hastanesi, Bolu Lisesi, Bolu Ziraat Bankası Evleri, Bolu Kız Enstitüsü (Zübeyde Hanım Kız Meslek Lisesi), Bolu Kapalı Cezaevi, Bolu Adapazarı yolu üzerindeki Melen köprüsü inşaatı ve yol inşaatları bunlardan bazılarıdır.
1994 yılında Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel tarafından "TC Devlet Üstün Hizmet Madalyası" ile onurlandırılmıştır. Abant İzzet Baysal Üniversitesi, ODTÜ, Mimar Sinan Üniversitesi, Hacettepe Üniversitesi ve Anadolu Üniversitesi senatoları "Eğitimde Onursal Doktora" payesi vermiştir. TBMM 2006 Yılında İzzet Baysal Vakfına TBMM Üstün Hizmet Ödülü vermiştir.
5 Mart 2000 tarihinde 93 yaşında ölmüştür. Naaşı Bakanlar Kurulu kararı ile ve kendi arzusu üzerine Abant İzzet Baysal Üniversitesi Gölköy kampüsündeki anıt mezarına defnedilmiştir. 2003 yılında Can Dündar'ın yapımcılığında İzzet Baba adıyla belgeseli çekildi. 2010 yılında ise Nuray Özdemir'in yazdığı ve hayatının anlatıldığı Cumhuriyetin Öncü Sanayicisi İZZET BAYSAL adıyla bir biyografisi yayınlandı.
Eserleri
Eğitim tesisleri
Sarıyer İzzet Baysal Kreşi
Abant İzzet Baysal Üniversitesi
Nafize Baysal Kreşi
İzzet Baysal Anaokulu
Alpağutbey Behiye Baysal ilköğretim Okulu
Mehmet Baysal ilköğretim Okulu
Canip Baysal İlköğretim Okulu
Atatürk İlköğretim Okulu
50.Yıl İlköğretim Okulu
Behiye Baysal İlköğretim Okulu
İzzet Baysal Çıraklık Eğitim Merkezi
İzzet Baysal Halk Eğitim Merkezi ve Akşam Sanat Okulu
İzzet Baysal Anadolu Lisesi
Mimar İzzet Baysal Anadolu Teknik Lisesi ve Endüstri Meslek Lisesi
İzzet Baysal Anadolu Otelcilik ve Turizm Meslek Lisesi
Zübeyde Hanım Kız Meslek Lisesi Yurdu ve Defile Salonu
Dr. Tevfik Atay Sağlık Eğitim Merkezi
Canip Baysal Lisesi
Ticaret Meslek Ve Anadolu Lisesi Bilgisayar Laboratuvarı
Çaydurt İlköğretim Okulu Bilgisayar Laboratuvarı
Gazipaşa İlköğretim Okulu Bilgisayar Laboratuvarı
Sakarya İlköğretim Okulu Bilgisayar Laboratuvarı
Cumhuriyet İlköğretim Okulu Bilgisayar Laboratuvarı
Emine ve Mehmet Baysal Uygulama Okulu
Ümit Çetak Çok Programlı Lisesi
Sağlık tesisleri
36 adet İzzet Baysal Sağlık Ocağı
Refika Baysal Ana Sağlık Merkezi
Mehmet Baysal Hemşire Eğitim Merkezi
İzzet Baysal Devlet Hastanesi
Sarıyer İzzet Baysal Sağlık Merkezi
İzzet Baysal Kadın Doğum ve Çocuk Hastanesi
Sosyal tesisler
İzzet Baysal Bulvarı
Baysal Cami
Bolu İzzet Baysal Çocuk Yetiştirme Yurdu
Bolu İzzet Baysal Huzurevi
İstanbul İzzet Baysal Huzurevi
Aldığı Madalya ve Ödüller
Türkiye Cumhuriyeti Devlet Üstün Hizmet Madalyası
Orta Doğu Teknik Üniversitesi Onursal Doktora
Mimar Sinan Üniversitesi Onursal Doktora
Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitimde Onursal Doktora
Hacettepe Üniversitesi Onursal Doktora