Gazi Yaşargil, 6 Temmuz 1925?te, Diyarbakır?ın Lice ilçesinde bir Kaymakam çocuğu olarak dünyaya geldi. Tam adı, Mahmut Gazi Yaşargil'dir. Anne tarafı karadenizden, baba tarafı Beypazarı'na ilk yerleşen Kayhan aşiretine mensup aileye dayanır. Lice?de yaşamlarını sürdürürlerken abisi İhsan, tifo yüzünden yaşamını yitirmiştir.

Gazi Yaşargil üç aylıkken, Annesi Sahavet hanım ve 4 yaşındaki ablası Selma ile birlikte babalarının tayini sebebiyle Ankara'ya taşındılar. Daha sonra, Erdem ve Günay adındaki kardeşleri de yurtdışında eğitim görerek tıp doktoru oldular. Erdem şimdi Basel'de karın cerrahisi profesörüdür.

Yaşargil, Lise eğitimini Ankara Atatürk Lisesinde tamamladıktan sonra Ankara Üniversitesine girdi. 1944 yılında Almanya'ya giderek Friedrich Schiller Üniversitesi'nde çalışmalarını sürdürdü. İkinci Dünya Savaşı'nın etkileri yüzünden 1945 yılında buradan ayrılarak İsviçre'deki Basel Üniversitesi'ne girdi. 1950 yılında bu üniversitede doktora eğitimini tamamladı.

Bir süre Bern Üniversitesi'nin psikiyatri bölümünde görev aldıktan sonra nöroşirüji alanına yöneldi. Beyin anatomisi ve genel cerrahi alanında çalışmalar sürdüren Yaşargil, 1953 yılında Basel Üniversitesi'nin nöroşirüji bölümünde görev almaya başladı.

Yaşargil'in diğer kardeşi Günay?'da Zürih?te nörofizyoloji profesörü olarak yaşamını sürdürmektedir. Buradaki çalışmalarını tamamlayan Yaşargil, Zürih'e döndü ve 30 Ekim 1967 tarihinde, cerrahi mikroskop kullanarak ilk beyin bypass ameliyatını gerçekleştirdi. Bu başarısı ile nöroşirüji dünyasında kendinden bahsettirmeye başlayan Yaşargil, cerrahi alanında kullanılan ekipmanları yetersiz bularak, bu alanda yeni arayışlar içine girdi.

Bu yönde yaptığı çalışmalar sonunda cerrahi alanına yüzer mikroskop ve anjiyografi gibi önemli katkılarda bulundu. Beyin ameliyatlarında kullandığı mikroskop, anverizmaların giderilmesinde çok önemli bir rol alarak bu alanda çığır açtı. 1973 yılında profesörlük ünvanını kazandı ve Zürih Üniversite'si Nöroşirüji Bölümü'nün bölüm başkanlığına getirildi.

Mikrosinir cerrahisinin kurucusu olan Gazi Yaşargil "Beyin ve Sinir Cerrahı", "Profesör Doktor", "Yüzyılın Beyin Cerrahı" ünvanlarına sahiptir. Yaşargil epilepsi ve beyin tümörünü kendi bulduğu yöntemlerle tedavi etmiş. 1953'ten emekli olduğu 1999 tarihine dek Zürih Üniversitesi ve Zürih Üniversite Hastanesindeki Sinir cerrahisi Departmanında ilk hekim, başhekim, sonrasında profesör ve başkan olmuştur. 1999'da Geleneksel Sinir Cerrahları Kongresinde "Yüzyılın Sinir Cerrahı" (1950-1999) seçilmiştir.

Fahri doktora

1991 - İstanbul Üniversitesi İstanbul, Türkiye
1999 - University of Lima,
2000 - Hacettepe Üniversitesi Ankara, Türkiye
2001 - University of Oxford
2002 - Friedrich-Schiller University of Jena, Almanya


Fahri üyelik

1976 - Breziyla Nöroşirurji Akademisi, Brezilya
1977 - Norocerrahlar Birliği, ABD
1979 - Amerikan Kalp Derneği, Dallas, Teksas, ABD (Honorary Fellow)
1981 - Kanada Nöroşirurji Akademisi , Kanada
1986 - Nörocerrahlar Kongresi
1987 - Japon Nöroşirurji Sosyetesi, Japonya
1989 - Amerikan Nörocerrahlar Derneği, Harvey Cushing Society, ABD
1989 - İsviçre Nörobiyoloji Akademisi, İsviçre
1990 - Kraliyet Tıp Sosyetesi, Londrası, Section of Neurology
1990 - Türk Nöroşirürji Derneği
1990 - International Skull Base Society
1993 - İsviçre Nöroşirurji Akademisi
1994 - Arjantin Nöroşirurji Sosyetesi
1998 - Amerikan Nörobiyoloji Sosyetesi
1998 - Türkiye Bilimler Akademisi
1999 - Peru Nöroşirurji Akademisi
2000 - İtalya Nöroşirurji Akademisi
2003 - Meksika Nörocerrahlık Derneği


Ödülleri

1957 - "Vogt Ödülü"-İsviçre Oftalmolojik Topluluğu
1968 - Tıp Bilimleri İsviçre Akademisi Robert-Bing-Ödülü
1976 - İsviçre Federasyonu Marcel-Benoit-Ödülü
1980 - "Yılın Sinir Cerrahı" Ödülü
1981 - Uluslararası Mikrocerrahi Derneği, Sidney, Astralia Pioneer


Microsurgeon Ödülü
1988 - Universita di Napoli e della Compagna Napoli, İtalya Şeref Madalyası
1992 - Türkiye Cumhuriyeti Tıp Ödülü
1997 - Nöroşirürji Dernekleri Dünya Federasyonu Altın Madalya
1998 - Değerli Fakültesi Öğretim Üyesi, Tıp Bilimleri University of Arkansas
1998 - Brezilyalı Nöroşirürji Derneği tarafından "Yüzyılın beyin cerrahı" olarak onurlandırıldı
1999 - Onur Nörolojik Cerrahlar Madalyası Avrupa Birliği
1999 - Nörolojik Cerrahlar Yıllık Toplantısı Kongresi'nde Nurosurgery dergisi tarafından "Yüzyılın Nöroşirurji Kullanıcı Adam" olarak onurlandırıldı
2000 - Fedor Krause Madalyası, Alman Nöroşirürji Derneği
2000 - Amerikan Cerrahlar Koleji 2000 Onur Bursu
2000 - Türkiye Cumhuriyeti Üstün Hizmet Madalyası
2000 - Türk Bilimler Akademisi 2000 Ödülü
2002 - Uluslararası Francesco Durante Ödülü, İtalya
2002 - Milli Egemenlik Onur Ödülü
2005 - Milli Egemenlik Onur Ödülü (İkinci defa)