31 Ekim Dünya Tasarruf Günüydü.
"Akarsuyun kenarında bile olsan suyu israf etme!" demiş peygamberimiz.
Oysa biz o kadar çok şeyi israf eder olduk ki hem de hiç biri akarsu değil... Dünyamızın kıt kaynaklarını gelecek nesilleri düşünmeden hunharca kullanıyoruz.
"Zaman" dahil hayatımızdaki her şeyin sonsuz bir kaynağı var gibi davranıyoruz.
Oysa sermayeden yiyoruz… Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) verilerine göre dünyada üretilen yiyeceklerin yaklaşık % 14'ü daha tüketiciye ulaşmadan çöpe gidiyor.
Her yıl 1,3 milyar ton gıda üretimden tüketime kadar olan zincir içerisinde bir şekilde israf oluyor.
Bu israfın %54'ü tarladan işleme tesislerine kadarki süreçte, kötü hasat yöntemleri ya da depolama sorunları nedeniyle gerçekleşirken, %46'lık kısım gıda işleme tesislerinde, ürünlerin satış noktalarına ya da tüketiciye taşınması sırasında ve son olarak tüketicilerin elinde gerçekleşiyor.
Gelişmiş ülkelerde israfın daha büyük bir kısmı tüketici tarafında yaşanmasına karşın, gelişmekte olan ülkelerde üretim sürecindeki kayıplar daha büyük rol oynuyor.
Gıdayla birlikte israf edilen ekonomik değer ise tam 750 milyar dolar… Çöpe giden gıdalar ile birlikte sadece emek, para, açlıkla mücadele edenlerin, fakir fukaranın hakları çöpe gitmiyor. Nefesimiz de çöpe gidiyor. Yani israfın bir diğer boyutu da iklim değişikliği ile ilgili.
FAO'nun "Gıda İsrafının Ayakizi" raporu, çöpe giden gıdalardan yıl boyunca yayılan sera gazlarının 3,3 milyar ton CO2 eşdeğeri olduğunu ortaya koyuyor.
Kullanılamayan gıdaların üretimi, işlenmesi, taşınması için kullanılan enerji nedeniyle açığa çıkan sera gazları, israf edilen gıdaların çürümesi nedeniyle ortaya çıkan sera gazlarıyla birleştirildiğinde yıllık 3.3 milyar ton CO2 eşdeğeri sera gazının gıda israfı nedeniyle atmosfere salındığı ortaya çıkıyor.
Demek ki israfı önlemek bireyden devlete kadar herkesin sorumluluğunda… Çiftçiler, balıkçılar, gıda üreticileri, süpermarketler, yerel yönetimler, hükûmetler ve tüketiciler; hepimiz gıda tedarik zincirinde israfın oluşmasını engelleyici değişiklikler yapmalı ve israfa engel olamadığımız yerlerde yeniden kullanım ve geri dönüşüm yollarına başvurmalıyız.
Unutmayalım en büyük sermayemiz tasarruftur…
