“Suriyeliler” araştırmasından çarpıcı sonuçlar çıktı

Gaziantep Üniversitesi (GAÜN), Sosyoloji Bölümü tarafından kent genelinde yapılan Suriyeli araştırması, Göç Enstitüsü tarafından kitap haline getirildi. Rektör Prof. Dr. Ali Gür, 'Araştırmamız, toplumda Suriyeli misafirlerimizin ülkelerine dönme düşünceleri ve suç sayısını artırdıkları gibi birçok mesnetsiz iddiayla ilgili çarpıcı sonuçlar ortaya çıkardı' dedi. Konu ile ilgili olarak basın toplantısı düzenleyen Rektör Gür, Gaziantep Üniversitesi'nin 'İlklerin Üniversitesi' olmaya devam ettiğini ifade ederek, üniversite olarak Suriye'den göç eden gençlerin eğitimlerinin devamı için örnek adımlar attıklarını söyledi. Gür, '2 bin 142 Suriyeli gence eğitim kapılarını açan Gaziantep Üniversitesi, bu defa da Türkiye'nin yurt dışındaki ilk üniversite bölümü olarak Cerablus Meslek Yüksek Okulu'nda eğitime başladı. Beş bölümde 150 Suriyeli gencin eğitim gördüğü GAÜN Cerablus Meslek Yüksek Okulu'na önümüzdeki yıllarda ön lisans düzeyinde yeni bölümlerin açılmasını planlıyoruz.' dedi. Araştırma hakkında bilgiler veren Rektör Ali Gür, halk arasında Suriyeli göçmenler hakkında bilinen bilgilerin yanlış olduğunun ortaya çıktığını ifade etti. Gaziantep'teki 190 mahallede oturan 129 hanenin, bin 824 bireyiyle yüz yüze görüşülüp kendilerine 79 soru yöneltildiğini kaydetti. İşte o araştırmadaki sorulara verilen cevaplar: Son dönemde en çok tartışılan ve merak edilen sonuçların başında Türkiye'deki Suriyelilerin geleceği var. Araştırmada, Gaziantep'teki Suriyelilere ülkelerine dönme niyetleri sorulmuş ve yüzde 56'sı uygun şartlar oluştuğunda dönme niyetinde olduklarını beyan etmiş, yüzde 13'lük bir bölümü ise başka bir ülkeye gitme yolunda görüş bildirmiştir. Ankete katılanlardan sadece yüzde 3.6'sı Türk vatandaşlığı aldığını, yüzde 9'u başvuru sürecinin devam ettiğini beyan ederken yüzde 35.9'u ise kesinlikle vatandaşlık başvurusu yapmayı düşünmediğini söylediler. Araştırma sırasında ekiplerimiz 727 evlilik tespit ederken, evliliklerin yüzde 74'ünün Suriyelilerin kendi aralarında gerçekleştiği anlaşıldı. Bu konudaki araştırma oldukça anlamlı bir sonucu da ortaya çıkardı ki, evliliklerin yüzde 24 gibi önemli bir bölümü Gaziantepli ya da Türklerle evlenen Suriyeli kadınların gerçekleştirdiği evlilikler olması. GAÜN Öğretim Üyesi ve Göç Enstitüsü Müdürü Doç. Dr. Mehmet Nuri Gültekin araştırma hakkında sunum yaparak istatistik verileri paylaştı. Araştırma sonrasında sanılanın aksine Suriyelilerin yüzde 81'inin karakol veya mahkemeyle işinin olmadığını belirten Gültekin sözlerine şöyle devam etti: 'Son dönemde bazı kesimlerce Suriyelilerin kriminal olayları tırmandırdığı ve suç işleme oranının arttığı yolundaki iddiaları var. Oysa, Gaziantep'te yaşayan Suriyelilerden yüzde 81'i ne mahkeme, ne de karakola gitmemiş. Çeşitli nedenlerle gidenlerin oranı ise toplam nüfusun yüzde 19'u kadar ki bunların da 69.5'i resmi evrak işlemleri için gittiklerini beyan ediyor. Yüzde 21.2'si davacı olarak, yüzde 6.5'i davalı sıfatıyla, yüzde 2.8'i ise tanık olarak mahkeme ya da karakola gittiğini belirtiyor. Bu araştırma, Gaziantep'teki Suriyelilerin asayiş olaylarıyla özleştirilmesi gibi genel tutumun tutarsızlığını ortaya çıkarıyor. Başka bir değişle, Suriyelilerin mevcut durumuyla bir asayiş meselesi ortaya çıkardığı yolundaki iddiaların mesnetsiz olduğunu teyit ediyor. Araştırmaya göre, Gaziantep'te yaşayan Suriyelilerin yüzde 83,5'i 50 yaş altında. Ortalama yaş ise 36,4, ailelerin yüzde 18,1'i 3 çocuklu, 10 ve üzeri çocuk sahibi aileler ise toplam hanenin yüzde 3,7'sine isabet ediyor. Görüşülen kişilerin ortalama çocuk sayısı 4,2, Bu oran bölge ortalaması olan 4'e yakın, 4 olan hane başına düşen çocuk sayısında ise Türkiye ortalamasının 2 katı kadar. Görüşme yapılan hanelerin yüzde 30'dan fazlasında birden fazla aile bir arada yaşarken, her hanede yaşayan kişi sayısı ortalama 6.6. Bu değerlendirmenin Türkiye ortalaması ise 3.4. Suriyelilerin yüzde 97.8'i kirada otururken, kendi evinin sahibi olanların oranı ise yüzde 1.7 gibi küçük bir oran. Ailelerin yüzde 57'si ayda ortalama 500 lira kira ödüyor. Yüzde 99'u ise bin liradan az kira ödüyor. Bu da Suriyelilerin yaşadığı ağır ekonomik şartları daha da belirginleştiriyor. Araştırma sonuçlarında Gaziantep'te yaşayan Suriyelilerin yüzde 60'ının çalışmadığının ortaya çıktığını ifade eden Gültekin, özellikle de alt gelir grubunun herhangi bir diplomasının olmadığını belirterek, 'Suriyelilerin yüzde 5,3'ü çeşitli nedenlerle çalışmıyor' dedi ve şöyle devam etti: Çalışanların yüzde 62'si sürekli işlerde, yüzde 37.9'u ise geçici / mevsimlik işlerde istihdam ediliyor. Kendi işini kurup çalışanların oranı yüzde 8,8. Çalışanların yüzde 88,4'ü sigortasız, sigortalı oranı ise yüzde 5,2. Çalışanların yüzde 77.8'i özel sektörde istihdam ediliyor. Ankete katılanların yüzde 78,6'sı işvereniyle iyi ilişkiler içinde olduğunu ve münakaşa etmediğini belirtiyor. Gelir durumlarına göre yapılan araştırma ise, Suriyelilerin yüzde 67,3'ünün bin 400 TL'nin altında geliri bulunduğunu, yüzde 17'sinin bin 400 - 2 bin lira arasında gelir sağladığını, yüzde 10,9'unun 2 bin - 3 bin lira gelir dilimine, yüzde 3,6 oranının da 3 bin - 4 bin lira dilimde bulunduklarını ortaya çıkardı. Araştırmamız, Gaziantep'te yaşayan Suriyelilerden yüzde 9,2'sinin otomobil, yüzde 3'ünün minibüs sahibi olduğunu, yüzde 89,1'inin ise aracının olmadığını gösterdi. Yapılan araştırmayla Suriyelilerin eğitim düzeyinin de ortaya çıktığını belirten Gültekin, 'Suriyeli sığınmacıların yüzde 26,4'ü okur- yazar değil. Yaklaşık yüzde 29'u ilkokul mezunu. Orta öğretim bitirenler yüzde 26, üniversite- lisans eğitimi alanların oranı yüzde 11 civarıyken, yüksek lisans eğitimi alanlar ise toplam nüfusun yüzde 1'ine isabet ediyor.' dedi Türkiye'ye göç edenlerin yüzde 26'sının kırsal bölgelerden geldiği dikkate alındığında okur- yazar olmayan oranının yüksekliği çok şaşırtıcı gelmedi