Süper hücre yağışları son yıllarda iklim değişikliklerinin etkisiyle çok sık görülmeye başladı. Geçtiğimiz yıllarda İstanbul ve çevresinde de gözlemlenen süper hücre fırtınası bu kez de Gaziantep ve Kilis'i vurdu. Bölge sakinleri; çok şiddetli fırtına, ceviz büyüklüğünde dolu, yıldırım ve gök gürültüsüne neden olan süper hücreye ilişkin süper hücre nedir, nasıl oluşur sorularıyla araştırmaları hızlandırdı. Oraj ve süper hücre fırtınası neden olur, yenisi bekleniyor mu? İşte süper hücre hakkında detaylar…
SÜPER HÜCRE NEDİR?
Süper hücre atmosferin yukarı seviyelerindeki açısal rüzgâr yön değişiminin fazla olduğu aşırı termodinamik kararsızlığa bağlı olarak dikey rüzgârların fazla olduğu bölgelerde ortaya olan kuvvetli bir oraj biçimidir.
Orajın dört alt sınıfından (süper hücre, bora hattı, çoklu hücre ve tek hücre) biri olan süper hücre, bunlar arasında yaygınlığı en az olanıdır.
Süper hücre "Az Yağışlı" (Low-precipitation: LP), "Klasik" (Classic), "Bol Yağışlı" (High-precipitation: HP) olmak üzere üç çeşittir.
ORAJ NE DEMEK?
Oraj halk arasında gök gürültülü fırtına olarak bilinen hava olayıdır. Genelde şimşek, gök gürültüsü ve yağmur ile şekillenen bu hava olayı, kümölonimbüs bulutları sebebiyle gerçekleşir. Bazen kar ya da dolunun da eşlik ettiği görülebilir. Doluya sebep olan orajlar dolu fırtınası olarak adlandırılır. Şiddetli orajların görüldüğü durumlar süper hücre olarak adlandırılır.
SÜPER HÜCRE FIRTINASI NASIL OLUŞUR?
Atmosferin üst seviyelerinde, rüzgar yön değişiminin şiddetine bağlı olarak aşırı termodinamik kararsızlık meydana gelir. Bu durumdan dolayı dikey rüzgarların fazla olduğu bölgelerde supercell ya da süper hücre adı verilen olay meydana gelir. Yüksek nem oranı, yoğun kararsızlık ve tetikleyicinin bir araya gelmesi sonucu oluşur. Bu tetikleyici hava kütlesini yukarı zorlayan bir cephe ya da dağ olabilir. Yeryüzü ile temastaki havanın sıcaklığı, kutupsal (polar) bir hava kütlesinin düşük enlemlere doğru hareket ederken ısınması da buna sebep olabilecek durumlar arasında gösterilir.
