"Starlink uyduları nedir?" sorusu, dün Türkiye semalarında beliren ışıkların ardından Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank tarafından söz konusu ışıkların Starlink uydularından kaynaklandığını açıklaması sonrası merak konusu olarak yoğun şekilde araştırılmaya başlandı. Elon Musk'a ait SpaceX uydu şirketine ait olan uydulara ilişkin merak edilen Starlink uyduları nedir, teknik özellikleri nelerdir, nasıl çalışıyor? sorularına ilişkin tüm bilgiler şu şekilde;
Starlink Amerikan uydu şirketi SpaceX tarafından uydu interneti erişimi sağlamak üzere inşa edilmiş bir uydu takımyıldızıdır. Takımyıldızı, yer istasyonları ile birlikte çalışacak ve seri olarak üretilen binlerce küçük uydudan oluşacak. SpaceX firması ayrıca bazı uydularını keşifler ve bilim amaçlı kullanmakla birlikte bazı uydularını ise ordulara satmayı da planlamaktadır.
2020 yılı Eylül ayı itibarıyla SpaceX 775 uyduyu konuşlandırdı. Ayrıca yine bu aydan itibaren her iki haftada bir gerçekleştirilecek fırlatmalarda, fırlatma başına 60'tan fazla uydunun yerleştirilmesi planlanmaktadır. Toplamda ise 2020'lerin ortalarında 12.000 uydu konuşlandırılarak, ardından toplam uydu sayısının 42.000'e çıkarılması planlanmaktadır. İlk 12.000 uydunun üç yörünge üzerinde bulunması planmaktadır:
üç yörüngenin ilki yerden 550 km yükseklikte ve toplam 1.600 uydunun bulunduğu bir yörünge, ardından 1.550 km irtifada yaklaşık 2.800 Ku- ve Ka-band spektrum uydularının bulunduğu başka ikinci bir yörünge ile 340 km yükseklikte yaklaşık 7.500 V-band uydularının yerleştirilmesi şeklindedir.
Gerçekleştirilecek bu girişimle beraber olarak, binlerce uydunun 340 ila 1.550 km arasındaki yörüngeye yerleştirilecek olmasının gökbilim üzerinde olası etkilerinin olabileceği ve uzun vadede uzay çöplüğü oluşacağı endişelerine yol açmıştır.
Uydu takımyıldızın tasarlanması, inşa edilmesi ve konuşlandırılması için on yıllık sürenin gerektiği, projenin toplam maliyetinin ise Mayıs 2018'de SpaceX'e 10 milyar ABD dolarına mâl olacağı tahmin ediliyordu. Ürünün geliştirilmesine 2015 yılında başlandı ve 2018 yılı Şubat ayında ilk iki prototip uydu test uçuşu ile denendi. İkinci test uyduları seti ve ilk büyük çaplı konuşlandırma ise 60 adet küçük uydu barındırıyordu ve bu uçuş 24 Mayıs 2019 (UTC) tarihinde gerçekleştirildi. Starlink araştırma, geliştirme, üretim ve yörünge kontrol operasyonlarının tamamı Redmond, Washington'da bulunan SpaceX uydu geliştirme tesislerinde yapılmaktadır.
TARİHÇE
2015–2017
SpaceX haberleşme ağı haberleri ilk olarak Ocak 2015'te kamuya açıklandı. Açıklamalarda tüm ana taşıyıcı (backhaul) iletişim trafiğinin %50'sini taşımaya yetecek bant genişliğini destekleyebilecek bir yetenekte olduğu ve yoğun şehirlerde yerel internet trafiğinin %10'una kadar olan kısmı karşılayabileceği belirtiliyordu. CEO Elon Musk açıklamalarında, projenin düşük maliyetli küresel geniş bant internet yetenekleri için önemli bir talebi karşılayacağını ifade etmiştir.
