Türkiye'nin öncülüğünde küresel gıda krizi çözüldü. Başkan Tayyip Erdoğan'ın himayelerinde, Türkiye, Rusya, Ukrayna ve Birleşmiş Milletler (BM) arasında "Tahıl ve Yiyecek Maddelerinin Ukrayna Limanlarından Emniyetli Sevki Girişimi Belgesi" imzalandı.
İmza Törenine BM Genel Sekreteri Antonio Guterres de katıldı.
İmza törenin ilk olarak BM Genel Sekreteri Guterres konuştu. Guterres, "Bugün Karadeniz'de bir umut ışığı var. Dünyanın buna her zamankinden daha fazla ihtiyacı var. Türkiye ve Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın ısrarlı yaklaşımları sayesinde oldu. Çok teşekkür ederim. Tahıl sevkiyatı, küresel gıda arzındaki açığı kapatacak ve fiyatların düşmesini sağlayacak. BM taahhüdünün arkasındadır. Karadeniz'deki umut ışığı çok parlak." ifadelerini kullandı.
Başkan Recep Tayyip Erdoğan da konuşmasında, "Tarım ve gıda ürünlerinde dünya arz güvenliğinin temini önemlidir. İlave fiyat artışlarının önüne geçilecektir. Yine küresel bir sorun haline gelen gıda enflasyonunun kontrolüne de yardımcı oluyoruz. Gemilerin çıkışından güvenli bir şekilde intikaline ve varacağı limana ulaşmasına kadar tüm süreçler üzerinde mutabakat tesis edildi." ifadelerini kullandı.
İmzaların atılmasının ardından uzman isimler A Haber canlı yayınında önemli değerlendirmelerde bulundu:
"TARİHİ BİR ANLAŞMA"
Yeditepe Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mesut Hakkı Caşın:
Tarihi bir anlaşma. Nasıl ki Mart ayında Türkiye önemli bir hukuki başarı elde ettiyse… Dikkat edin o anlaşma sayesinde Kiev işgalden kurtuldu. Ateşkes sayesinde.
Rusya ile Ukrayna arasında sahada bir savaş görüyoruz. Ayrıca enerji ve gıda savaşları da var. Türkiye'nin yaptığı, milyarlarca insanı ilgilendiren gıda savaşında bir ateşkesti. Bu çok önemli.
20 ila 30 milyon ton buğday veya ayçiçek yağının aç insanlara kavuşturulması. Peki Türkiye'nin rolü ne? Türkiye, BM Sözleşmesi'ne göre bir hakem rolü oynamıştır. Bu büyük bir başarıdır.
BM Genel Sekreteri'nin burada olması ve genel sekreterin her iki tarafa da 'Anlaşmanın hükümlerine uyun' ikazına bakıldığında uluslararası hukuk açısından taraflarda bir güven eksikliğinin olduğunu görüyorum.
Burada Sayın Cumhurbaşkanı'nın en önemli sözü nedir diye baktığımızda, burada bir nefes borusu açılmıştır. Nedir o? Aç insanlara gidecek olan ekmek, buğdaydır.
Buradaki anlaşma dostlara güven vermiştir. Bugün bir umut ışığı doğmuştur. 120 gün süreli. Bu sürenin sonunda taraflar Viyana Sözleşmesi'ne göre ya bu süreyi uzatacaklardır ya anlaşmayı bozacaklardır. Ama şu anda yapılan çok önemli başarıdır. Bu kazananı olmayan harbin bir an önce bitmesi en büyük dileğimiz."
"TÜRKİYE DÜNYA ÇAPINDA ETKİSİNİ GÖSTERDİ"
Dolmabahçe'deki zirvenin önemini anlatan Dr. Eray Güçlüer ise şunları söyledi:
"Genel bağlamda bugün aslında dünya bir gıda krizinden kurtuldu. Gerçekten özellikle Ortadoğu ve Afrika'yı etkileyecek olan bir bölümü ile de Güney Amerika ve Kafkasya'yı da etkileyecek olan dünyadaki gıda krizi Dolmabahçe'de önlenmiş oldu.
Türkiye'nin ağırlığı bu krizin çözülmesinde çok önemli bir faktör olarak ortaya çıktı. Artık Türkiye milli gücü ile sadece kendi bölgesinde değil dünya çapında etkisini gösterdi.
Türk dış politikasının etkili olduğunu nasıl başarılı olduğunu gördük. Türkiye bugünkü zirve ile artık küresel sistemin kriz önleyicisi bir ülke olduğunu kanıtladı."
