Günümüzde varlığını sürdüren yedi bağımsız Türk devletinden biri olan Kazakistan, son günlerde şiddet olaylarına dönüşen protestolarla dünya gündemine oturdu. Gelişmeleri takip eden pek çok vatandaş, Kazakistan nüfusu kaç, başkenti neresi, Türk mü sorularına yanıt arıyor. Kazakistan dini ne, Müslüman mı soruları da ayrıca bu konuyla ilgili yapılan incelemeler arasında yer alıyor. İşte ülkedeki son durum ve bu soruların cevabı…
KAZAKİSTAN BAŞKENTİ VE TARİHİ
Kazakistan'ın eski başkenti, ülkenin en büyük şehri olan Almatı'dır. Günümüzde ülkenin başkenti Nur-Sultan'dır. Nur-Sultan (Eski adıyla Astana) ülkenin en büyük ikinci şehridir.
Kazakistan resmî adıyla Kazakistan Cumhuriyeti Orta Asya ve Doğu Avrupa'daki Türki halka sahip bir bağımsız devlettir. Kazakistan, (Azerbaycan, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti, Kırgızistan, Özbekistan, Türkiye ve Türkmenistan ile birlikte) günümüzdeki yedi bağımsız Türk devletinden biri olup Türk Devletleri Teşkilatı ve TÜRKSOY'un üyesidir.
KAZAKİSTAN NÜFUSU KAÇ?
Bağımsızlığın kazanılmasına doğru 1989 yılında 16.464.464 kişi olan ülke nüfusu, 1999 yılına gelindiğinde Slav ve Almanların ülkeden göç etmeleriyle 14.900.000'e kadar düşmüştür. 2010'da bu sayı 16.500.000'e yükselmiş ve 2020 itibarıyla 19.001.000'e ulaşmıştır.
KAZAKİSTAN'IN DİNİ NE, MÜSLÜMAN MI?
Kazakistan'daki en büyük din İslam'dır. Ardından Ortodoks Hristiyanlık gelmektedir. Bazı rakamlar herhangi mezhebe bağlı olmayan Müslümanların çoğunluğu oluşturduğunu gösterirken, diğerleri ülkedeki Müslümanların çoğunun Hanefilik mezhebinden sonra Sünni olduğunu göstermektedir.
2009 Nüfus Sayımına göre, nüfusun %70'i Müslüman, %26'sı Hristiyan, %0,2'si Budist, %0,1 diğer dinler (çoğunlukla Yahudi), %3'ü dinsiz, %0,5 ise cevap vermemeyi seçti. Kazakistan Anayasası'na göre Kazakistan laik bir devlettir.
KAZAKİSTAN'IN DİLİ NEDİR?
Kazakistan resmi olarak iki dilli bir ülkedir. Nüfusun %64,4'ü tarafından yerli olarak konuşan Kazakça (Kıpçak grubu ailesinin bir parçası) "devlet" dili statüsündeyken, çoğu Kazak tarafından konuşulan Rusça "resmi" dildir ve iş, hükûmet ve etnik gruplar arası iletişimde rutin olarak kullanılmaktadır. Ancak 2018'den itibaren Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev tarafından Parlamentoda Rusça kullanılması yasaklanmıştır.
Hükûmet Ocak 2015'te Kiril alfabesinin kullanıldığı Kazakça'nın 2025 yılına kadar kademeli olarak Latin alfabesine geçirileceğini duyurdu. Kazakistan'da konuşulan diğer azınlık dilleri arasında Özbekçe, Ukraynaca, Uygurca, Kırgızca ve Tatarca sayılabilir. Sovyetler Birliği'nin dağılmasından bu yana Türkçenin yanı sıra İngilizce de gençler arasında popülerlik kazandı. Nazarbayev 2019'daki istifa konuşmasında, gelecekte Kazakistan halkının üç dil (Kazakça, Rusça ve İngilizce) konuşacağını öngördü.
KAZAKİSTAN YÜZÖLÇÜMÜ VE KOMŞULARI
2.724.900 km² yüzölçümü ile (Batı Avrupa'nın yüzölçümü kadar) dünyanın en büyük dokuzuncu ülkesidir. Müslüman ülkelerin ve Türk devletlerinin yüzölçümü bakımından en büyüğü, doğal kaynaklar bakımından da en zenginidir. Kazakistan Türk tarihinin önemli devletlerinden olan Saka, Hun, Göktürk, Kıpçak, Karahanlı, Altın Ordu gibi devletlerin merkez üssü; Kıpçak, Oğuz, Karluk gibi Türk boylarının beşiği olmuştur.
Komşuları olarak kuzeyde Rusya, güneyde Türkmenistan, Özbekistan ve Kırgızistan, doğuda Çin bulunur. Ülkenin ayrıca Hazar Denizi ve Aral Gölü'ne kıyısı vardır.
