Hıdırellez bayramı uzun süredir Anadolu, Orta Doğu ve Balkanlarda kutlanmaktadır. Baharın gelişini temsil eden ve sıcak havaların artık hakim olacağını bizlere bildiren Hıdırellez'in tarihi çok eskiye dayanmaktadır. Mayısın 5'inde kutlanan bu anlamlı gün, vatandaşlar tarafından sürekli araştırılmaktadır. Vatandaşlar Hıdırellez nasıl kutlanır sorusunu sormaktadır. Peki, Hıdırellez'de neler yapılır? İşte detaylar…
HIDIRELLEZ NEDİR?
Hıdırellez ya da Hıdrellez, Orta Asya'dan Balkanlara kadar geniş bir coğrafyada kutlanan, mevsimlik bayramlardan biri olarak kabul edilir. Hızır Günü olarak adlandırılır. Hızır, darda kalan insanların yardımcısıdır. Hızır ile denizlerin hakimi İlyas'ın yeryüzünde buluştukları gün olarak bilinir. 5 Mayıs gecesi kış mevsimi biter ve 6 Mayıs'ta yaz mevsimi başlar. Sıcak yaz günlerinin geldiğinin habercisidir. Türkiye'de de 5 Mayıs'ı 6 Mayıs'a bağlayan gece kutlanır.
HIDIRELLEZ TARİHİ
Bazı kesimlere göre Hıdırellez, İslam öncesi döneme aittir. Anadolu'nun, Balkanların ve Orta Asya Türklerinin inanışlarına aittir. Eski Türkler 21 Haziran'da baharın gelişini kutlardı. Ağaca dilek asma ve ateş üstünden atlama, eski Türk geleneklerinden gelmedir. Şaman ayinlerine benzemektedir. Hıdırellez'e benzeyen kutlamalar Mezopotamya'nın en eski kültürlerine kadar gitmektedir. Özellikle Sümerlere kadar gider. Sebebi, Mayıs – Haziran arasında Fırat ve Dicle'nin uyanması, bolluk ve bereketin ortaya çıkmasıdır.
HIDIRELLEZ'DE NASIL DİLEK DİLENİR?
5 Mayıs akşamı, ezan ile birlikte gül dallarına paralar asılır veyahut acık cüzdan bırakılır. 6 Mayıs sabahı geri alınırlar. Aynı zamanda dilek dileyip gül ağacına asma ya da gül ağacı altına göme ritüeli de vardır. 5 Mayıs akşamı ezanı ile gül ağaçlarına dilekler asılır. Bu yapılırken Hıdırellez duasını okumak gerekir.
HIDIRELLEZ DUASI
Bin bir adım bir adım /Allah bir adım adım / Kerim kerem Allah /Başımda bir duman var yardım eyle ya Allah / La ilaha illallah Muhammeden Resullullah yetiş imdadıma hızır ile Allah birsin sen kulla mişersin biz gibi kulların yardımcısı sensin hızır deryada erdim murada amin.
HIDIRELLEZ RİTÜELLERİ
Anadolu'da halk beyaz elbiseler giyerek bu günü kutlarken, bazı topluluklar daha renkli kıyafetleri tercih etmektedir. Hızır'ın gelişini kutlamak için yeşil yerlerde dolaşıp çiçek toplanır, oyunlar oynanır. Toplanan çiçekler toplanıp kaynatıldıktan sonra içilirse, hastalıklardan kurtulunur.
Hızır için kuzu kesilir. Bu kuzunun etiyle bedenler sağlık ve canlılığa kavuşur.
Hızır'ın dokunduğu bollaşacağı için yemek kapları, para keseleri ve ambarlar açık bırakılır.
Baht açma törenleri yapılır. Genç kız ve kadınlar yüzük, küpe gibi eşyalarını çömleğe atar ve çömlek su eklenerek kapatılır. Gece boyunca bir gül ağacının altında bekletilir. Bir araya gelen kadınlar, çömleği ortaya koyarak maniler eşliğinde eşyaları çıkarmaya başlar.
