Emeklilikte Yaşa Takılanlar EYT son dakika gelişmelerini yakın gündeminde tutuyor. EYT düzenlemesinin Aralık ayında Meclis'e geleceği biliniyor. Detayları Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin tarafından paylaşılan emeklilikte yaşa takılanlar EYT yasası için geri sayım başladı. EYT nedir, ne zaman çıkacak, şartları neler, kimleri kapsıyor soruları gündemden düşmüyor. İşte ayrıntılar…
Düzenlemeyle ilgili yanıltıcı birçok haberin yer alması sebebiyle Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı yazılı bir açıklama yaptı. Buna göre:
"Bakanlığımız, emeklilikte yaşa takılanlar için yapılacak düzenleme konusunda başta işçi ve işveren örgütleri olmak üzere, odalar ve diğer ilgili sivil kuruluşlarla sürdürdüğü görüşmeleri tamamladıktan sonra çalışmaya nihai halini verip TBMM'ye sunacak ve uygulama takvimi, TBMM tarafından belirlenecektir." Denildi.
Ayrıca Bakan Bilgin'in son EYT açıklaması şöyle oldu:
"EYT'yi, aralık ayı içerisinde Meclise takdim edeceğiz. EYT yasası ile emekli olacak 1,5 milyon kişi var"
"Milyonlarca EYT'li var deniliyor. Rakamlar 5 milyondan 8 milyona kadar çıkıyor. Şu anda yaş şartını kaldırsak emekli olacak, prim gün sayısı ve hizmet yılı tutan 1.5 milyon insan var. 1.5 milyon dediğim rakam, haziranda aldığımız veri.
Bu rakam yılsonu itibarıyla değişir. Bazı milletvekillerince 'prime takılanlar' gibi bir şeyin oluşacağı söyledi. Prime takılanlar olmayacak. Çünkü o günkü, 8 Eylül 1999 öncesi prim gün şartını değiştirmiyoruz; 5000 ve 5400.
İki şartı kaldırmıyoruz: Prim gün sayısı ve yıl sayısı. Kadınlar için 20, erkekler için 25 şartını yerine getirdikleri zaman onlar da bundan istifade edecekler. Yani yaptığımız herkesi kapsayan bir düzenleme, sınır koyan değil."
Hakkında çıkan haberlerin asılsız olduğuna dikkat çeken Bakan Nebati EYT açıklaması şöyle oldu:
"Bu konuda hiç kimseye benim bir ifadem sözüm, bakışım, duruşum olmamıştır. Ama EYT konusu önemli bir konu. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı bu konu üzerinde ayrıntılı bir şekilde çalışıyor. Bizler de iş birliğini yürütüyoruz. Son kararı mutlak suretle Çalışma Bakanlığı ile Hazine ve Maliye Bakanlığının koordinasyonunda yürüyen bu iş sonra kabinede gündeme gelir ve Sayın Cumhurbaşkanımız da bunu açıklayacaktır."
Başkan Recep Tayyip Erdoğan, konuyla ilgili son olarak şunları kaydetmişti:
"Şu anda sağ olsun Vedat Bey ekibiyle beraber Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığımız çalışmalarını yoğun bir şekilde devam ettiriyor. Bu çalışmalarla birlikte inşallah önümüzdeki ay ve yeni yıl, bunların arka arkaya açıklandığı aylar olacak ve buralardaki ücret politikalarımız da ne durumdaysa bunları da yine açıklayacağız. Tabii en önemlisi bunlardan asgari ücretin yeniden tespiti çalışması olacak.
Bu çalışmayla birlikte de gerek sözleşmeliler gerek EYT bütün bunlar, arka arkaya yani biz 2023'e bunları da açıklayarak girmiş olacağız."
EYT'nin 2023'te uygulamaya konulacağını ifade eden Bilgin, "EYT'lilerin çoğu 4A'lıdır, SSK'lıdır. Onların da yüzde 87'si bir işte çalışmaktadır. Özel sektör kıdem tazminatı yüküyle karşı karşıya kalacaktır. Kimse endişe etmesin. Bu sorun bu sene Meclis'te çözülmüş olarak gelecek" dedi.
Geçtiğimiz günlerde gelen Bakan Bilgin'in EYT açıklaması şöyle:
"Bu konuyla ilgili şunu söyleyeyim bir defa. Birçok televizyon kanalında çeşitli uzmanlar ellerinde kalemle hesaplar falan yapıyorlar. Onların hiçbiri bizim önümüzde yok öncelikle onu söyleyeyim. Televizyonda çıkarıyorlar işte 'şunlar da girecek bunlar da çıkacak' öyle bir şey yok. 1999 yılı öncesi biliyorsunuz yaş ile ilgili bir sorun var. O sorunu biz çözüyoruz.
Önümüzde tek bir model var yani çok sayıda insan var tahmin edeceğiniz gibi. Onların teker teker durumlarını, primlerini, çalışma gün sayılarını, yılları gibi, bunları gözden geçirip, en uygun en kapsayıcı çözümlemeyi yapacağız."
Niye şimdi açıklamıyorsunuz diyenler var. Henüz çalışmamız bitmedi. İkincisi adım adım açıklıyoruz. Zaten açıklasak da ocak ayından sonra uygulamaya sokulacak. Şimdi açıklamanı bir anlamı ve acelesi yok. Biraz önce bahsettiğim sorunları adım adım açıklayacağız. Aralık'ta da inşallah Meclis'te aralık ayının ilk haftası çalışma tertip ettiler. Meclis'e aralık ayında intikal ettireceğimizi zaten paylaştım"
"Şimdi açıklamanın bu anlamda acelesi yok. Sözleşmeli personel, geçici işçiler, diğer sorunları açıklayacağız. Aralık ayının ilk haftasında çalışma biter bitmez de meclise intikal ettireceğiz."
Konuyla ilgili Sabah Ekonomi yazarı Faruk Erdem'in haberine göre; EYT düzenlemesinin Aralık ayında Meclis'te olması ve 15 Ocak 2023'te yürürlüğe girmesi bekleniyor.
Buna göre ocak zammında da yararlanacak emeklililerin ilk maaşlarını Şubat ayı itibarıyla alması bekleniyor.
Sabah Ekonomi yazarı Faruk Erdem'in haberine göre:
Türkiye'de emeklilik için mevcut yasalara göre 3 şart gerekiyor. Prim, yıl ve yaş. 8 Eylül 1999 öncesi için SSK'da primler işe giriş tarihine göre 5.000 ile 5.975 gün arasında değişirken, bu tarihten sonra işe girenler için yıl şartı kalkıyor ancak prim şartı 7.000 güne çıkıyor. Bağ-Kur'da ise kadınlar için 7.200 erkekler için ise 9.000 prim gerekiyor.
Bakıldığında emekli olabilmek için mutlaka istenen prim gün sayısını doldurmak lazım. Bu günlerde milyonlarca vatandaşın beklediği EYT düzenlemesi çıktığında da yine emeklilik için prim gün sayısı önem kazanacak. 8 Eylül 1999 öncesine dönüldüğünde bile SSK'da en az 5.000 gün gerekecek.
Prim günlerini tamamlamak için Yasalarımız değişik kesimlere borçlanma imkanları sunuyor. Bunlardan ön çok bilinenleri ise doğum ve askerlik borçlanmaları…
Borçlanma parasını ödeyerek toplu olarak prim satın alma anlamına geliyor. Erkekler askerlikte geçen sürelerin parasını ödeyerek prim gün sayılarına ekleyebiliyor. Kadınlar da sigortadan sonraki 3 çocuğa kadar doğum borçlanması yapabiliyor.
