Bugün de gündemde ABD-Çin görüşmesi var. Dün akşam saatlerinde ABD lideri Joe Biden'ın Çin lideri Xi Jinping ile telefon görüşmesi gerçekleştireceği ifade edildi. Beyaz Saray, Xi ile Putin arasında tomurcuklanan ortaklığı endişeyle izlerken, Batılı taraflar da bu durumdam rahatsız. Pekin'in savaşa karşı tarafısız davranması bugünkü Biden-Xi görüşmesini çok önemli bir hale getiriyor. CNN'in gerçekeleşecek görüşmenin niçinm bu kadar önemli olduğunu 5 maddede topladı.
1. GÖRÜŞME ÇOK KRİTİK BİR ZAMANDA GERÇEKLEŞECEK
Biden, Rusya-Ukrayna savaşındaki önemli bir noktada Xi ile konuşacak. Çünkü Rus ordusu büyük kayıplar verdiği için Çin'in Rusya'ya yapacağı yardımın askeri mi yoksa mali mi olduğu bilinmiyor. Çin yardım ederse, on yıllar boyunca Batı ile kopuk bir ilişkiye sahip olabilir. ABD, bazı NATO ülkelerine Çin'in Rusya'yı destekleme konusunda istekli olduğunu şimdiden bahsetti. Ancak Rusya böyle bir durumu reddediyor ve Pekin'den kendisine gelen bir yardım olmadığını söylüyor.
2. ÇİN'İN YARDIMLARI NE OLACAK?
ABD'li yetkililer, Çin'in Rusya'ya büyük saldırı teçhizatı sağlayacağını düşünmüyor. Bunun yerine yetkililer, yemek, mühimmat, yedek parça ya da gözetleme ekipmanı gibi şeyler göndermesi daha muhtemel.
Nitekim uzmanlar, Çin'in yardımlarının Batı ve ABD'nin yaptırımlarını körelteceği; ancak tamamen ortadan kaldırmayacağını düşünüyor.
Biden'ın telefon görüşmesinde Rusya'ya yardımın olumsuz taraflarını Xi'e açıklayacağı ifade edildi. Blinken, "Biden Çin'in Rusya'ya saldırganlığını desteklemek için atacağı her türlü eylemin sorumluluğunu üstleneceği ve bedeller ödemekte tereddüt etmeyeceğimizi açıkla belirtecek" dedi.
İki lider geçtiğimiz günlerde gerçekleştirilen Kış Olimpiyatları'nda açıklamada bulunarak ilişkilerinin 'sınırsız' olduğunu ilan etmişti. Bu ilanın yapıldığı belgelerde Çin'in Rusya'nın Batı'ya yönelik taleplerini onayladığı ve NATO genişlemesine karşı çıkılmasını desteklediği görülmüştü.
Bu sınırsız ortaklığı yakından izleyen ABD, sinayellerin karışık olduğunu söylüyor. Çünkü Çin, Rusya'yı kınamaktan kaçınsa da geçtiğimiz haftalarda Çinli bir üst düzey yetkili, Ukrayna'nın egemenliğine saygı gösterilmesi gerektiğini söylemişti. Ancak bunun dışında Çin'in tavrı Rus dezenformasyonunu güçlendirecek. Bu nedenle çoğu ABD'li yetkiliye göre Çin'in nerede durduğu gayet açık.
4. TAYVAN DURUMU
Rusya-Ukrayna savaşı Çin'i kendi alanındaki Tayvan kriziyle ilgili de yakından ilgilendiriyor. Ukrayna'da başlayan çatışmaların ilk gününde Çin'in Tayvan'ı işgal edeceğine dair de korkular vardı. ABD'li yetkililer, Rusya'nın Ukrayna'ya girmesiyle birlikte Çin'in de kendi Tayvan planlarını hızlandırabileceğini söyledi.
5. İKİLİNİN ARASI ZATEN BOZUK
Aslında Biden ile Xi'nin çok uzun bir geçmişi var. Uzun zamandan beri yüz yüze görüşmeseler de korona salgını boyunca ikili uzun telefon görüşmeleri gerçekleştirdi.
Ancak ikilii birbirleri arasında bir rekabet politikası oluşturdu. Bu da konuşmayı olumsuz etkileyebilir.
