Bir direnişin simgesi: "Karpuz" nasıl Filistin'in sembolü haline geldi?

Filistin'in dijital hakları ile ilgili kar amacı gütmeyen bir kuruluş olan 7amleh'in raporuna göre; Insragram platformu, Filistin bayrağı emojisini içeren yorumları gizliyor ve emojiyi içeren bazı profillerin çevirilerine otomatik olarak 'terörist' kelimesi eklenebiliyor. Instagram'ın ana şirketi Meta, bu iddialara hemen cevap vermedi. Ancak bir Meta sözcüsü The Intercept'e şirketin Filistin bayrağı emojisine özel herhangi bir politikasının olmadığını ve emojiyi içeren yorumları, belirli bir 'saldırgan tutum' olarak nitelendirilmesi halinde gizlediğini söyledi. Sonuç olarak, Instagram'dan TikTok'a kadar büyük platformlardaki sosyal medya kullanıcıları, Filistinlilerle dayanışmayı ifade etmek ve Filistinlilerle dayanışmayı engelleyen bu durumun önüne geçmek için Filistin bayrağı yerine karpuz kullanmaya veya 'Filistin' veya 'Gazze' gibi kelimelerin yerine geçmeye başlıyor. İçerik üreticiler, bu sansürden kaçabilmek için ve binlerce kişinin öldürüldüğü Gazze'deki insani krize yardım seferber etmek adın karpuz resimlerini de kullanmaya başladı. Görsel Credit: PEKİ NEDEN BUNUN İÇİN KARPUZ SİMGESİ SEÇİLDİ? Karpuz'un bir simge olarak ilk ortaya çıkışı, 1967'de yaşanan Altı Gün Savaşları'na kadar uzanıyor. Bu dönemde, İsrail, kontrolü ele geçirmeye çalıştığı Batı Şeria ve Gazze'de Filistin bayrağının halka açık olarak sergilenmesini yasaklamıştı. İşte tam da bu noktada Filistin bayrağı renklerini taşıyan 'karpuz' simgesi ortaya çıktı. Görsel Credit: Karpuz, aynı zamanda Gazze ve Batı Şeria'da yaygın olarak yetiştiriliyor, ancak Filistin direnişinin kodu olarak ilham veren şey meyvenin renkleri. Kırmızı, siyah ve yeşil renkleri taşıyan bu meyve, aynı zamanda Filistin bayrağının da temsili haline geldi. Hatta bazı tarihi kayıtlarda oldukça ilginç veriler mevcut. Bu kayıtlara göre; Filistinlilerin, Filistin bayrağı yasağını aşmak için taze karpuz dilimlemeye başlamışlardı. Times of Malta'ya göre, 'gerginliğin arttığı' dönemlerde Filistinliler karpuz dilimlerini pencere kenarlarına bırakıyor ya da sokaklarda taşıyordu. Görsel Credit: 1990'larda, Batı Şeria ve Gazze'deki Filistinlilerin sınırlı özyönetimiyle sonuçlanan bir dizi geçici barış anlaşması olan Oslo Anlaşmaları imzalandığında İsrail, Filistin bayrağı üzerindeki yasağı kaldırdı. Görsel Credit: Karpuz, 2000 ile 2005 yılları arasında İsrail'e karşı gerçekleşen büyük bir Filistin ayaklanması olan 'İkinci İntifada' sırasında 'insanların karpuzları ikiye bölerek havaya kaldırdıkları gösterilerle' direnişin önemli bir sembolü olarak yeniden ortaya çıktı. Görsel Credit: Filistinli sanatçılar da eserlerinde karpuzu benimsemiş durumdalar. Şu anda yetmişli yaşlarının sonlarında olan Filistinli sanatçı Sliman Mansour, karpuz boyama fikrinin ilk olarak kendisini Filistin bayrağıyla sanat eseri yapmayı bırakması konusunda uyaran İsrailli bir subaydan geldiğini söyledi. Görsel Credit: Bu arada karpuz emojisi, İsrail ile Hamas arasında yeni bir şiddet patlamasının ardından 2021'de sosyal medyada protesto sembolü olarak ilgi gördü . O dönemde Filistin'de destek verenler, sosyal medya platformlarının Filistin yanlısı içeriği kısıtladığını ve hesapları sildiğini söylüyordu. Görsel Credit: İnsan Hakları İzleme Örgütü'nün bağımsız bir araştırması , Facebook'un çok sayıda gönderiyi haksız yere kaldırdığını veya sansürlediğini ortaya çıkardı. Bazı aktivistler #FreePalestine veya #GazaUnderAttack gibi hashtag'leri sansürlediği için Facebook'un derecelendirmelerini düşürmek için koordineli bir çaba gösterdi. Karpuz, geçtiğimiz birkaç hafta içinde ortaya çıkan sosyal medya algoritmalarına yönelik tek geçici çözüm değil. Sosyal medya kullanıcıları algoritmik tespitten kaçınmak için 'Filistinliler' gibi kelimelerin alternatif yazılışlarına da (P@lestinians veya P*les+in1ans şeklinde değiştirmek gibi) başvuruyor.