Osmanlı Devleti'nin son yüzyılında saray hayatının en önemli unsurlarından biri olan Hereke Dokuma Fabrikası, dokumacılık sanatını yeniden canlandırmak için 1843 yılında Sultan Abdülmecid döneminde "Hereke Fabrika-i Hümayunu" adıyla kuruldu.
Sarayların döşemelik ve perdelik ihtiyacını karşılamak üzere üretime geçen fabrika, 1891 yılında halı dokumaya başladı.
II. Abdülhamid'in himayesinde Sivas, Ladik ve Manisa'dan getirilen ustalarla başlanan bu üretimde, ustalara önce saray tarafından verilen desen örnekleri dokutturuldu ve bu desenler daha sonra geliştirilerek özgün Hereke üslubu ortaya çıkarıldı.
Böylece saraylar için ipekli döşemelik ve perdelik üreten Hereke Dokuma Fabrikasına halı dokuma birimleri eklendi ve dünyaca tanınan Hereke halıcılığının temelleri atıldı.
Hereke Dokuma Fabrikasının en seçkin ürünleri, Osmanlı sanayisinin vitrini niteliğindeki saray, köşk ve kasırların dekorasyonunda kullanıldığı gibi yabancı hanedan mensuplarına verilen hediyeler yoluyla Avrupa saraylarında da kendilerine yer buldu.
