8 Mart, 100 yılı aşkın bir süredir dünya çapında kutlanan, kadınların toplumsal, ekonomik, kültürel ve siyasal başarılarını onurlandıran özel bir gündür. Ancak bu tarih, yalnızca kadınların elde ettiği zaferlerin kutlandığı bir gün olmanın ötesinde, cinsiyet eşitsizliği, ayrımcılık ve kadın hakları mücadelesinin önemini vurgulayan bir dönüm noktasıdır. İşte, 8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Gününün tarihçesi....
KADINLAR GÜNÜ NASIL ORTAYA ÇIKTI?
Kadınlar Günü'nün kökeni, 8 Mart 1857'de Amerika Birleşik Devletleri'nde yaşanan trajik bir olaya dayanır. O dönemde, daha iyi çalışma koşulları ve haklar talep eden 40 bin kadın işçinin grevi sırasında, polis işçileri bir tekstil fabrikasına kilitlemişti. Bu sırada çıkan yangında, 120'den fazla kadın hayatını kaybetti.
Bu acı olayın ardından, 8 Mart 1908 yılında New York'ta kadın işçiler, iş yerindeki haklarının iyileştirilmesi ve kadınlara oy hakkı verilmesi için her yıl düzenledikleri gösterilerle taleplerini dile getirdiler. O günden itibaren, 8 Mart dünya genelinde kadınların haklarının savunulması, toplumsal eşitliğin sağlanması ve kadınların güçlendirilmesi adına bir simge haline geldi.
Kadın hakları savunucuları Clara Zetkin ve Kate Duncker, 26-27 Ağustos 1910 tarihinde Danimarka'nın başkenti Kopenhag'da düzenlenen "Uluslararası Sosyalist Kadınlar Konferansı"nda, 1857'de hayatını kaybeden işçilerin anısını yaşatmak amacıyla 8 Mart'ın Dünya Kadınlar Günü olarak kutlanmasını önerdiler. Bu öneri, katılımcılar tarafından oybirliğiyle kabul edildi.
Kadınlar Günü, ilk kez 19 Mart 1911'de Avusturya, Danimarka, Almanya ve İsviçre gibi ülkelerde yapılan etkinliklerle kutlanmaya başlandı. İkinci Dünya Savaşı'nın ardından, diğer ülkelerde de kutlanmaya başlanan bu özel gün, Birleşmiş Milletler'in (BM) resmi onayını almasının ardından dünya genelinde daha yaygın hale geldi ve bazı ülkelerde resmi tatil olarak kabul edildi.
TÜRKİYE'DE KADINLAR GÜNÜ
Türkiye'de 8 Mart Dünya Kadınlar Günü, ilk kez 1921 yılında "Emekçi Kadınlar Günü" olarak kutlanmaya başlandı. 1975 yılında Birleşmiş Milletler'in "Kadınlar On Yılı" programıyla daha geniş bir kitleye ulaştı ve kutlamalar sokaklara taşarak halkın katılımıyla büyüdü. Aynı yıl, Türkiye'de "1975 Kadın Yılı" kongresi düzenlendi. Ancak, 12 Eylül 1980 Askeri Darbesi sonrasında dört yıl boyunca kutlamalar kesildi. 1984 yılı itibarıyla, çeşitli kadın örgütleri her yıl düzenli olarak Dünya Kadınlar Günü'nü kutlamaya devam etmektedir. Bu gün, kadınların toplumsal, ekonomik ve siyasal hayatta daha güçlü bir yer edinmesi için bir farkındalık yaratma amacı taşır.