Coronavirüs tedavisinde kullanılan ilaçlarda iyi noktada olunduğu değerlendirilen toplantıda, aşı çalışmalarındaki son durum ve aktarılması gereken ek bütçe ele alındı. Sekiz aşı ve 10 ilaç projesini yürüten iki aşı projesinde insan deneylerine başlamaya hazırlanan Türkiye, 2021'in ilk çeyreğinde sonuca ulaşmayı hedefliyor.
Cumhurbaşkanlığı Sağlık ve Gıda Politikaları Kurulu başkanvekili Prof. Dr. Serkan Topaloğlu başkanlığında toplandı.
Toplantıya Sağlık Bakan Yardımcısı Prof. Dr. Emine Alp Meşe, Sağlık Bakanlığı yetkilileri ile Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu yetkilileri de katıldı. Koronavirüs ana gündemiyle toplanan kurulda, koronavirüsün son dönem seyri, ilaç ve aşı çalışmaları ele alındı.
Toplantıda daha önce kamuoyuna açıklanan ve virüsün tedavisinde etkin olduğu bilinen "favipiravir" isimli ilacın muadilinin Türkiye'de de üretilebildiği, yeni formül ile tedavide güçlü olabilecek bir ilaç çalışması olduğu aktarıldı.
Klinik çalışma izni
Türkiye'nin kendi sentezi ile yarattığı ve hızlıca üretmeyi hedeflediği ilaç için gereken teknik süreçlerin masaya yatırıldığı toplantıda, ilacın hızla üretime geçmesi halinde ülke ekonomisine büyük katkı sağlayacağı ifade edildi.
Koronavirüsü yok ettiği iddia edilen Rusya'nın bulduğunu açıkladığı aşı çalışmaları ile ilgili değerlendirmeler de yapılan toplantıda, Türkiye'nin yürüttüğü aşı çalışmalarının bazılarında test aşamasına gelindiği ve "klinik çalışma izni" alınma aşamasında olduğu kaydedildi.
Birçok firmanın aşıyı bulmak için "KOVID-19 Türkiye Platformu" çatısı altında yoğun çaba sarf ettiği belirtilen toplantıda, "Çalışmalar çok olumlu yönde ve hızlı ilerliyor. Yeni yılın ilk 3 ayında sonuç alınabilmesini umut ediyoruz" değerlendirmesinde bulunuldu.
Çalışmalar için bütçe ihtiyaçlarının da değerlendirildiği toplantıda, ek bütçelere ihtiyaç duyulması durumunda destek için girişimde bulunulacağı belirtildi. Toplantıdaki tespitler ve çalışmalar hakkında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a da bilgi verilecek.
Öte yandan dünyada 20.5 milyon aşkın kişiye bulaşan, 747 bine yakın kişinin ölümüne neden olan yeni tip koronavirüs salgınında kalıcı ve kesin bir çıkış için neredeyse tek çare olarak Kovid-19 aşı bulma yarışı 'savaşa' dönüşmüş durumda.
ABD, Almanya ve pek çok bilim insanı, Rusya'nın iki haftaya piyasaya süreceği 'Sputnik V' aşısına şüpheyle yaklaşırken İsrail ikna olurlarsa aşıyı alacaklarını duyurdu. Rusya ise eleştirileri küresel aşı rekabetine bağladı.
Çin Vuhan'dan dünyaya yayılan yeni tip koronavirüs salgını, son yıllarda görülmemiş şekilde küresel çapta insan hayatını tehdit eder hale dönüştü.
20.5 milyondan fazla kişiye bulaşan, 747 bini aşkın kişinin ölümüne yol açan salgının etkili olduğu ülkelerde sağlık sistemi, ekonomileri ve toplum darbe üstüne darbe aldı.
Virüsün neden olduğu Kovid-19 hastalığı uluslararası bir krize dönüştü. ABD başta olmak üzere Amerika kıtası, İngiltere ve Avrupa ülkeleri bu süreci iyi yönetemediklerini itiraf etti. Ülkeler, salgından mümkün olan en kısa sürede kesin ve kalıcı bir çıkış yolu olarak "Kovid-19 aşısı"nı görmeye başladı.
Dünyada 100 fazla ülke aşı bulma rekabetine girdi. Bu rekabet, Rusya'nın salı günü ilk "Supitnik V" ismini verdiği Kovid-19 aşısı ile adete "savaşa" dönüştü.
'Aşımız güvenli'
Rusya Sağlık Bakanlığı, "Sputnik-V" isimli aşının ilk partisi 2 hafta içinde hazır olacağını duyurdu. Sağlık Bakanı Mikhail Muraşko, tescilledikleri aşının güvenli olduğunu savunarak, eleştirilerin sebebinin küresel aşı yarışındaki rekabet olduğunu belirtti.
Muraşko, "Kalite testleri şu an yapılıyor. İki hafta içinde ilk dozlar hazırlanacak ve riskli grup içinde olan sağlık çalışanlarının aşılanması için teslim edilecek" diye konuştu.
Muraşko, aşının sağlık çalışanları dahil herkese gönüllülük temelinde yapılacağını da ekledi. Sağlık Bakanı, aşılanan Rus vatandaşlarının takibi için özel bir uygulama geliştirmekte olduklarını, bu uygulama ile aşının olası yan etkilerinin izleneceğini belirtti.
Rusya, önceki gün Soğuk Savaş'taki uzay yarışında kendisinin geliştirdiği dünyanın ilk uydusu Sputnik'e atıfla, ilk aşıyı "Sputnik V" adı altında tescillediğini açıklamıştı. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, aşının kendi kızına da yapıldığını söylemişti.
'Veriler paylaşılmadı'
Dünya Sağlık Örgütü'ne göre, Rusya'nın tescil ettirdiğini açıkladığı aşı dünyadaki 26 aşı adayı arasında "birinci aşama klinik deneme" safhasında görülüyor. Rusya aşının insan deneylerine iki aydan kısa süre önce başlanmıştı.
Aşının normalde aylar süren ve binlerce kişi üzerinde deneme yapılan üçüncü faz klinik denemelerinin bu kadar kısa sürede tamamlanması hem ülke içinde hem de ülke dışında çok sayıda bilim insanının Sputnik V'ye karşı şüpheyle yaklaşmasına yol açtı. Rusların aşının nasıl yapıldığına, güvenliğine ve bağışıklık yanıtına ilişkin ayrıntılı veri yayınlamadığına dikkat çeken bilim insanları, Rusların ulusal prestiji insan güvenliğinin önüne koyduğunu iddia etti.
ABD ve Almanya'dan ise aşının insanlar üzerinde yeterince test edilmediği gerekçesiyle eleştiriler geldi. Şu anda dünyada 100'den fazla Kovid-19 aşısı geliştirme yarışı sürerken bunlardan en az 4'ü insanlar üzerinde denemeleri içeren üçüncü faza geçmiş durumda.
İsrail: İkna olursak alırız
İsrail Sağlık Bakanlığı, Rusya'nın Sputnik V aşısının etkinliğini değerlendireceklerini açıkladı. Sağlık Bakanı Yuli Edelstein, "Her bir haberi, hangi ülkeden gelirse gelsin, dikkatli bir şekilde takip ediyoruz. Eğer bunun ciddi bir ürün olduğuna ikna olursak, müzakerelere girmeye de çalışacağız. Ama kimseyi yanıltmak istemem" dedi.
Edelstein, profesyonel çalışanları sürekli bu konu üzerinde çalıştığını belirterek, "Aşı yarın gelmeyecek" ifadesini kullandı. İsrail'in de kendi aşısını geliştirmeye çalıştığı biliniyor. İsrail'deki aşı adayının insanlar üzerindeki testlerinin ekim ayında başlaması bekleniyor. İsrail hükümeti aynı zamanda, Amerikan firmaları Moderna ve Arcturus Therapeutics ile potansiyel aşılar için ön anlaşmalar yaptı.
Almanya: Mesele ilk olmak değil
Almanya Sağlık Bakanı Jens Spahn, Rusya'nın tescil ettiği ilk korona aşısının yeterli testlerden geçmediği belirtti. Spahn, amacın ilk aşıyı bulmak değil, güvenli bir ürün elde etmek olduğunu söyledi. Spahn, "Mil-yonlarca insanı çok erken aşılamaya başlamak tehlikeli olabilir çünkü işler yanlış giderse aşının kabulüne zarar verebilir.
Dolayısıyla Rusya'da yaşananlara büyük bir şüpheyle yaklaşıyorum" dedi. Deutschland-funk Radyosu'na konuşan Alman bakan, "İyi bir ilk aşı olsaydı memnun olurdum ama bildiklerimize da-yanarak -ki temel sorun mu, Ruslar bize pek fazla bir şey söylemiyor- bu aşı yeterince test edilmedi" ifadelerini kullandı.
