Cenevre 3 görüşmelerine damgasını vuran tartışma Esad rejimi ve sponsorlarının kendi cici muhaliflerini bir aktör olarak dayatma çabası oldu. Suriye'de isyanın ilk başladığı günlere tekabül ediyor bu sahte muhalefet oluşturma projesi. Örneğin şu an Suriye rejiminin Ulusal Uzlaşı Bakanı olan Ali Haydar bir zamanlar muhalifti. Türkiye kamuoyu kendisi ile 2012 yılının Nisan ayında tanıştı…Ali Haydar, bu röportajdan birkaç ay sonra, 2012 yılında Esad'ın kabinesine girecek ve şu an üstlendiği görev olan Ulusal Uzlaşı Bakanlığı'na atanacaktı.
Bir kaç ay önce Ali Haydar'ın yeni bir girişim ile gündeme geldi.
Önce Esad orduya asker bulmak konusunda sıkıntı içinde olduklarını açıkladı. Kürt aktivistlere düzenli idam cezası uygulamaları ile tanınan İran rejiminin Cumhurbaşkanı Ruhani, seçildikten sonra ilk defa İran Kürdistanı'na bir ziyarette bulundu, İran resmî haber ajansının Kürtçe yayın yapacağını açıkladı.
Bu sırada da, Salih Müslim'in tam olarak ne dediği netleşmeyen, farklı anlamlar çıkarılmaya müsait, "Baas rejimi ile anlaşırsak YPG Suriye ordusuna katılabilir" beyanı geldi.
Yine tam bu sırada, Türkiye'de PKK ateşkesi sona erdirdi.
Rejim ve PYD içindeki bir grubun rejimle olan görüşmelerini sağlayan isimlerden biri de meşhur "gerçek muhalif" Ali Haydar idi.
Nisan ayında Kamışlı'ya giden Ali Haydar, PYD yetkilileri ile görüştü. "Kürt güçlerine gerekli olan tüm askerî gücü sağlıyoruz" dedi. Rojava'nın statüsüne ilişkin rejimle PYD arasında görüşmelerin olumlu ilerlediğini de not düştü. Yine Salih Müslim'in geçtiğimiz günlerde "İran Esad'ın yanında yer almamızı istiyor" sözleri bir yerde dursun. Ve buradan PYD-rejim ilişkisinin başka bir boyutuna bakalım:
Suriye'de barışçı gösteriler başladığı zaman Esad rejimine muhalif bir tutum almayı tercih eden ünlü Kürt siyasetçisi Mişel Temo'yu kim öldürdü?
Suriye Rejimi Genel İstihbarat Dairesi'ne üst düzey yöneticilik yapan El-Muhaberat Ajanı Mahmud El Nasır'ın Suriye Rejimi'nin PKK ve PYD'nin en büyük destekçisi olduğu iddiası ne anlama geliyor? Nasır'ın rejim karşıtı gösterileri engelleme karşılığında Suriye'nin kuzey sınırı PYD'ye teslim edildi iddiasına PYD ne diyor?
PKK petrol, gaz ve tesislerini koruyor ve Rimelan alanlarından ve Cezire bölgesindeki diğer benzer yerlerden petrol akışını güvenceye alıyordu. PKK Cezire bölgesindeki petrol ve gaz alanlarını korumasına karşılık aylık 150 milyon Suriye Lirası ve üyeleri için maaş olarak 80 milyon Suriye Lirası alıyordu...
Ve elbette asıl soru şu: PYD böyle bir karneyle nasıl olur da Cenevre görüşmelerine muhalefet sıfatıyla katılmayı isteyebiliyor? Buradan bakınca rejimin yanındaki koltuk kendileri için daha münasip görünüyor...
Ceren Kenar/Türkiye