Tarihe Asrın Operasyonu olarak geçen, Türk-Japon ilişkilerindeki önemli olaylardan Tahran Operasyonu yakın zamana kadar unuttuğumuz bir olaydı. Gazeteci Erdal Güven'in Tahran'dan Kaçış kitabından uyarlanan Yuvaya Dönüş filmi nedeniyle bu operasyon, 34 yıl sonra tekrar gündeme geldi. Film sayesinde o günlere dönüp Irak-İran Savaşı sırasında Tahran'da mahsur kalan 215 Japonun Türk Hava Yolları tarafından nasıl kurtarıldığını tekrar hatırladık. Dönemin başbakanı Turgut Özal'ın emriyle gerçekleştirilen operasyon, o 215 yolcunun hayatlarının belki de en önemli kırılma noktasıydı. İşte o yolculardan biri Junichi Numata...
O dönem Tahran'da bir otomobil fabrikasında genç bir mühendis olarak çalışan Numata artık 77 yaşında. Aradan geçen onca yıla rağmen yaşadıklarını unutamıyor. Türkiye'ye büyük bir minnet duygusu besliyor. "Türkiye hayatımı kurtaran ülke" diyor. 34 yıl boyunca Türkiye'nin hayatını nasıl kurtardığını anlatıyor her ortamda. Yuvaya Dönüş filminin vizyona girmesi nedeniyle Türkiye'ye gelen Numata ile bir araya geldik. Filmi başa sarıp 34 yıl öncesine gittik. SABAH Pazar'a Asrın Operasyonu'nun nasıl gerçekleştiğini anlattı. Anlatırken gözyaşlarını tutamayan Numata Türkiye'ye ne kadar çok minnet duyuyorsa Saddam Hüseyin ve onu destekleyen ABD ve kimi Avrupa ülkelerine karşı da o kadar öfkeli...
-Hikayeyi başa saralım o dönem siz neden Tahran'da bulunuyordunuz?
- Bir Japon otomobil firmasında mühendis olarak çalışıyordum. Görevim ürünlerin kalitesini artırmaktı. Şirket beni belli sürelerde İran'a gönderiyordu. Son seferdeyse üç aylığına gitmiştim. O zaman Irak-İran arasındaki savaş daha çok sınırlarda yaşanıyordu. Tahran'da bombalanma olmuyordu. Bunun için içimiz rahattı.
- Saddam Hüseyin "72 saat içinde tahran'ı bombalayacağım" dedikten sonra neler yaşandı?
- Her ülke İran'da bulunan kendi vatandaşlarını götürmek için büyük bir seferberlik başlattı. Fakat Japonya uçak gönderemedi. Güvenli görmediler Tahran'ı herhalde. Bize de konsolosluk tarafından bir an önce kişisel imkanlarımızla İran'dan çıkmamız gerektiği mesajı iletildi. Japon arkadaşlarımla birlikte biz de İran'dan çıkmak için bütün hava yolu şirketlerinden bilet almaya çalıştık. Ama bilet bulamıyorduk. Çünkü her şirket kendi vatandaşına öncelik tanıyordu. Büyük bir telaş yaşıyorduk. Sonra anladık ki bir başımıza Tahran'da kalakalmıştık. Çaresiz bir şekilde durumumuzu kabullendik. Japon arkadaşlarımın çoğu aileleriyle Tahran'ın dışındaki güvenli olduğuna inandığı bölgelere gitti. Ben de kaldığım otelin bodrumuna sığındım ve bombardımanı beklemeye başladım. Öleceğimi, hayatımın orada sona ereceğini düşünüyordum. Ölümle burun buruna gelmiştim. En kötüsü ailemle bile vedalaşamamıştım ve öylece ölümü bekliyordum...
- THY'nin sizi kurtarmak için uçak göndereceğihaberini nasıl aldınız?
- Cehennemin ortasındaydım. Ölecektim. Tam umutlarımın bittiği an Japon konsolosluğundan arandım. 19 Mart 1985, saat 02.30 O anı hiç unutmuyorum. Türkiye'nin devreye girdiği, uçak göndereceği ve havalimanına gelmem gerektiği söylendi. Herkes birbirine bu bilgiyi iletiyordu. İşte o kurtulan 215 Japon ilk defa havalimanında bir araya geldik.
