Başbakan Erdoğan'ın açıkladığı demokratikleşme paketi dahilinde, Mardin'in Midyat ilçesindeki Mor Gabriel Manastırı'nın da Süryani Vakfı'na iade edileceği kararı alındı. Peki manastır ne gibi önem taşıyor, tarihçesi nedir? İşte cevabı... Mardin'de, bugün sadece 200 kadar Süryani aile yaşamakta ve Mor Gabriel Manastırı tarihi ve dinsel değeriyle onlar için çok önemli bir ibadethane. Süryanilerin anayurdu olarak bilinen Turabdin platosunda bulunmaktadır. Manastır idaresinin, komşu köylerin sınırları içerisindeki 100 hektarlık ormanlık alanı işgal ettiği iddiasıyla açılan dava Ağustos 2008'den beri devam etmektedir. 1600 yıllık bir geçmişe sahip olan ve Deyrulmur adıyla da anılan manastır, Mardin'in Midyat ilçesine 23 km güneydoğusunda bulunuyor. Dünyanın ayakta duran en eski Süryani Ortodoks manastırıdır... ROMA İMPARATORU BAĞIŞTA BULUNDU Manastır 397 yılında Mor Şmuel ve Şemun tarafından kurulmuştur. Roma imparatorlarının bağışlarıyla yapılan değişiklikler bugün de görebilmekteyiz. BİZANS ESERLERİ HALA AYAKTA Bizans dönemine ait mozaikler, kubbeler, abbaralar, çan kuleleri, hareketli teraslar, kapılar ve Midyat kesme taşlarından yapılan kapı ve yapılardaki motif ve süslemeler gelen ziyaretçileri büyülüyor. Kilise tarafından ikinci 'Kudüs' olarak ilan edilmiştir. Yunanistan'daki Athos dağına kurulu manastırlardan 400 yıl daha eskidir. Dünyanın en eski ve faal Hristiyan manastırlarından biri olma özelliğini taşıyor. 16 asırdır manastır yaşam tarzı ve geleneğini yaşatabilen ender manastırlardan biridir. Manastır, tarihsel süreçte dönem dönem farklı isimlerle anıldı.İlk dönemlerinde , kurumlarının isimlerine izafeten Mor Şmuel ve Mor Şemun Manastırı olarak tanınmıştır. ''Rahiplerin Meskeni '' anlamına gelen ve Süryanice'de ''Dayro d'Umro'' isminden türetilen Deyr-el-Umur veya bunun da Türkçeye uyarlanmasıyla oluşturulan Deyrulumur ismiyle de bilinmektedir. Aynı zamanda, Kartmin Manastırı ismiyle de karşımıza çıkmaktadır.Ancak , bugünde kullandığımız Mor Gabriel Manastır adlandırması , 7. yüzyılda yaşamış ve aralarında dört ölüyüde dirilttiği birçok mucize gerçekleştiren , iyi ve dirayetli yönetimi ile Manastır'ın gelişmesinde çok önemli rol oynayan Manastır ve Turabdin Metropoliti Mor Gabriel'in (634-668) adından gelmektedir. Manastır'ın farklı mimari tarzları içinde barındıran yapılara sahip olmasının nedeni , yapılarının farklı dönemlerde yapılmış olmasından kaynaklıdır. Manastır'ın birinci katını oluşturan , tarihsel değeri büyük ve gelen konukları da ziyaret ettiği yapıların çoğu 5 ve 6. yüzyıldan kalmadır.Manastır'ın ikinci ve özellikle üçüncü katını oluşturan ve idari bölümleri barındıran yapılar ise 20. yüzyılın ikinci yarısından sonraki dönemlerde , duyulan ihtiyaçların karşılanması için yapılan yeni binalardır.