Basit ve biraz ilerisi olan alkole bağlı olmayan karaciğer yağlanması ile ilgili yepyeni bilgiler, bize beslenmenin ne kadar önemli olduğunu bir kere daha gösteriyor. Hafif karaciğer enzimlerindeki artış ve ultrasonda görülen hafif karaciğer yağlanması yanlış beslenme, kilo alma ve aktivitesizlik sonucu ortaya çıkabiliyor. Tabii ki alkol kullanımı da büyük bir etken. Eğer hafif karaciğer yağlanmasını düzeltmezsek yavaş ve sinsi ilerleyen karaciğer sirozu ya da kanserine zemin sağlayacağı da büyük sağlık riskleri arasında diyebilirim.
Karaciğer hücreleri, kendini hızla yenileyen karaciğer dokusu da kendini acil bir şekilde tamir edebilen bir yapıya sahiptir. Ancak sigara ve alkol kullanımı toksin yükünü artırarak karaciğerin normal çalışma kapasitesini düşürürken, buna eşlik eden yağlanma, karaciğer hücrelerinin de yenilenmesini engellemektedir.
Karaciğerin yağlanması; normalde yağ dokusunda "de novo" yağ sentezi artışına bağlı olarak artmış esterleşmemiş yağ asitlerinin salınımıyla, diyetten de gelen aşırı yağ alımı eklenir. Sonrasında hepatik trigliserit atılımında bozulma ve dokudaki yağların beta oksidasyonu sonucu ortaya çıkar. Bu fizyolojik değişim karaciğerin görevlerini yavaşlatır sonuçta halsizlik, çabuk yorulma, karın sağ üst kadranında ağrı ve karın bölgesinde dolgunluk hissi klinik olarak vücudumuzda kendini gösterir.
Genelde şişmanlık, diyabet, kanda trigliserit miktarındaki artış, jejunoileal bypass, hepatit C, protein enerji malnütrisyonu ve inflamatuvar bağırsak hastalıklarında gördüğümüz karaciğer yağlanması erkeklerde daha sıktır. Ciddi insülin direnci, kotrikosteroid, metotreksat ve tamoksifen kullanımı da karaciğer yağlanması nedenleri arasındadır.
BAZI ÖNERİLERİM VAR
Beslenmede doymuş ve trans yağ asidi içeren besin tüketimi, früktoz ve şekerli beslenmenin karaciğer yağlanmasına neden olduğunu bilmekteyiz. Buna karşılık ise bazı besinler de karaciğerdeki yağlanmanın çözülmesinde öncülük eder. Yumurta, zeytinyağı, yeşil yapraklı sebzeler, enginar, kereviz, sarımsak, balık, pancar, ceviz gibi betain, E vitamini, lesitin, beta karoten, omega 3 yağ asidi ve selenyumdan zengin besinler, karaciğerin aşırı yükünü detoksifiye ederek dokuda biriken yağların çözülmesini kolaylaştırmaktadır. Onun dışında minik bir iki önerim de şöyle olacak karaciğer yağlanmasını önlemek için.
