Yaşam süresinin hem genetik hem de çevresel faktörlere bağlı olarak değişebildiği uzun zamandır biliniyor. Fakat yapılan bazı araştırmalar, "genetiğin" değiştirilemez sonuçları olmadığını gösterdi. İşte kısa yaşam riski olanların aslında hayatlarına en az 5 yıl daha eklemesinin yolu…
Son zamanlarda yapılan bir araştırma, genetik olarak daha kısa bir yaşam riski olan kişilerin, sağlıklı bir yaşam tarzı izlemeleri halinde yaklaşık beş yıl daha uzun yaşayabileceğini öne sürüyor.
Araştırmacılar, egzersiz, sağlıklı beslenme, yeterli uyku ve sigaradan uzak kalarak hayatta kalma ihtimalinin nasıl artırılabileceğini değerlendirmek istedi.
350.000'den fazla kişinin katıldığı çalışmada, daha kısa yaşama konusunda genetik riske sahip olanların, bu genetik riske sahip olmayanlara oranla yaklaşık %21 oranla daha erken ölebileceğini gösterildi.
Fakat bu çalışmanın en dikkat çeken yönlerinden biri; sağlıksız bir yaşam süren kişilerin bu gene sahip olup olmadığı fark etmeksizin erken ölüm riski %78 oranına çıkıyor.
Hem sağlıksız bir yaşam sürenler hem de erken ölüm riski barındıran genlere sahip olan kişilerin yaşam süresinin daha da kısalma riski, bu gene sahip olmayanlara göre iki kattan fazla artış gösterdi.
Edinburgh Üniversitesi ve Çin'deki Zhejiang Üniversitesi Tıp Fakültesi'ndeki uzmanların bulgularına göre, erken ölüm riskinin üzerindeki en önemli etkenin yaşam tarzı olduğu tespit edildi.
Bu çalışmaya göre; daha kısa yaşam süresi veya erken ölüm gibi genetik riskler, daha sağlıklı bir yaşam tarzıyla yaklaşık yüzde 62 oranında dengelenebilir.
Uzmanlara göre; genetik riski yüksek olan katılımcılar, uygun bir yaşam tarzıyla 40 yaşında yaklaşık 5,22 yıllık yaşam beklentisini uzatabiliyor.
Daha uzun bir yaşam için 'optimal yaşam tarzı kombinasyonunun' hiç sigara içmemek, düzenli fiziksel aktivite, yeterli uyku süresi ve sağlıklı beslenme olduğu bulundu.
Araştırmacılar, belirli bir hastalığa yakalanma riskini tahmin etmek için katılımcıların poligenik risk skoruna (bir kişinin genomundaki binlerce genetik varyanta) baktı.
Her bir genetik varyantın kişinin hastalık riski üzerinde küçük bir etkisi vardır. Ancak bilim insanları tüm varyantları bir arada inceleyerek bir hastalığa yakalanma risklerini tahmin edebiliyorlar.
İnsanlar, uzun (yüzde 20,1), orta (yüzde 60,1) ve kısa (yüzde 19,8) dahil olmak üzere genetik olarak belirlenmiş üç yaşam süresi kategorisine ve olumlu (yüzde 23,1), orta (yüzde 55,6) ve olumsuz (yüzde 21,3) dahil olmak üzere üç yaşam tarzı puanı kategorisine ayrıldı.
Daha sonra diyet, egzersiz, uyku ve sigara içip içmedikleri gibi yaşam tarzı faktörlerinin yanı sıra buna da baktılar.
BMJ Evidence Based Medicine dergisinde yayınlanan çalışma, insanları ortalama 13 yıl boyunca takip etti ve bu süre zarfında 24.239 ölüm meydana geldi.
Dünya Kanser Araştırma Fonu'nun sağlık bilgi sorumlusu Matt Lambert; "Bu yeni araştırma, genetik faktörlere rağmen, dengeli, besleyici bir diyet yemek ve aktif kalmak da dahil olmak üzere sağlıklı bir yaşam tarzı yaşamanın daha uzun yaşamamıza yardımcı olabileceğini gösteriyor. Ayrıca kanser riskini azaltabileceğini de biliyoruz" açıklamasında bulundu.
