Astım, dünyada 300 milyon kişide görülüyor. Ülkemizde erişkin nüfusun yaklaşık yüzde 5'i, çocukların ise yüzde 13'ünün astım hastası olduğu biliniyor. Görülme sıklığı gün geçtikçe artan astım, çağdaş toplumların hastalığı olarak anılıyor. Bunun en önemli sebeplerinden biri ise bilinçsiz antibiyotik kullanımı olarak karşımıza çıkıyor. Sık sık ve gereksiz yere kullanılan antibiyotikler vücudun savunma mekanizmalarını alerjenlere karşı da zayıflatıyor. Göğüs Hastalıkları Bölümü'nden Prof. Dr. Mustafa Yaman, "7 Mayıs Dünya Astım Günü" dolayısıyla astım çeşitleri ve tedavi yöntemleri hakkında bilgi verdi.
ALERJİK ASTIMDA GENETİK FAKTÖRLER ETKİLİ
Astımın 2 tipi bulunmaktadır. Bunlardan bir tanesi olan alerjik astımda daha çok; ev tozu akarı, baharda ağaçlarda, çimenlerde ve tahıllarda görülen polenler, küf mantarları, bazı evcil hayvanların tüyleri ve salyalarındaki maddeler gibi çevresel uyarılar alerji geliştirebilmektedir. Alerjik astımı olan kişilerin alerjik yapısı genelde genetiktir. Anne ya da babada mutlaka bir genetik altyapı vardır. Günümüzde alerjik astımı tamamen ortadan kaldıran bir tedavi yöntemi yoktur.
Bazı seçilmiş vakalarda ve çocuklarda kullanıldığında etkinliği gösterilmiş immünoterapi dediğimiz alerjiye karşı duyarsızlaştırma yöntemi kullanılmaktadır. Yani kişinin neye alerjisi varsa küçük dozlarda vererek bir nevi alerjiyi oluşturan nedene karşı duyarsızlaştırma yöntemi uygulanmaktadır. Ancak bu yöntem erişkinlerden ziyade çocuklarda ya da arı alerjisi gibi, tek bir hayvana karşı ya da ev tozlarına karşı spesifik alerjisi olanlarda kullanılmaktadır.
Hastanın böyle bir tedaviye uygun olup olmadığına ancak uzman karar verebilmektedir. Son yıllarda birçok çalışmaya konu olan mesleki astım bu gruba girmektedir. Örneğin seyislerde zaman içinde at kılına karşı alerji gelişebilmekte ve hasta atın yanına geldiği anda solunum yolları reaksiyon verebilmektedir. Bu kişiler tatil günlerinde ve iş ortamlarından uzaklaştıklarında herhangi bir astım şikayeti yaşamamaktadır.
ALERJİK OLMAYAN ASTIM GENELLİKLE ERİŞKİN YAŞLARDA ORTAYA ÇIKIYOR
Alerjik olmayan astımlarda ise hastada tıpkı alerjik astımda olduğu gibi belirtiler görülmekte ancak testlerde herhangi bir alerjene hassasiyet saptanamamaktadır. Genellikle erişkinlerde ortaya çıkan alerjik olmayan astım türünde solunum yollarında daralma ve iltihaplanmalar meydana gelmektedir. Eforla ortaya çıkan astım türü bu gruba dâhildir. Hasta egzersiz yaptığı, efor sarf ettiği anlarda astım şikayetleri yaşamaktadır. Efor dışında herhangi bir şikâyet yaşamaz. Bu türün alerjik özelliği yoktur.
