Bayram ziyaretlerimizde; ev yapımı baklavalar, cezeryeler, akide şekerleri, sütlü tatlılar, kek ve kurabiyeler; çok sık yenilen şekerliler olarak karşımıza çıkıyor. Ancak bu ikramlara dur demek gerekiyor. "Üç gün dikkat etmesem ne olabilir ki" düşüncesiyle tatlı yiyerek bayramın zevkini çıkarmayı istiyoruz.
Dünya Sağlık Örgütü'nün 2015 yılında yayınladığı raporda; yaygın görülen diş çürükleri ve hızla artan obezitenin engellenmesi için günlük şeker tüketiminin sınırlandırılmasının önemine dikkat çekildi. Günlük toplam sofra şekeri dediğimiz endüstriyel şekerin vücudun ihtiyacı olan kalorinin en fazla yüzde 10'u kadar hatta daha da altında olmasının sağlık açısından güvenilir olabilecek beslenme faktörlerinin başında geldiğini bildirdi. O zaman bayramda hangi tatlı türüne öncelik vermeli? Ne miktarda yenilmeli?
FAZLA ŞEKER VÜCUDA NELER YAPIYOR?
Saf şeker tüketimi yüksek yiyecekleri düzenli yemek kan şekerini yükseltmekte, pankreastan insülin hormonunun fazla salgılanmasını uyarmaktadır. Fazla insülin, kan şekerini düşürmeye çalışsa da sürekli yüksek şekerli besin yeme ile yükselen şekerin bir kısmını insülin yağ deposu olarak depolanır.
ŞEKERİN KAYNAĞI ÖNEMLİ
Yağ dokusu kısa sürede oluşmamakta, önce bağ dokuları vücutta meydana gelmekte ve saf şeker tüketimi arttıkça bağ dokularında yağ hücreleri artmakta, oluşan yağ hücreleri büyüyerek yap depolarına dönüşmektedir. Yağlanma ile obezite ortaya çıkar. Güncel araştırmalar günlük önerilen miktarın üzerinde tüketilen saflaştırılmış şeker içeren beslenmenin kanda trigliserit adlı kan yağını arttırabileceğini, kötü huylu kolesterolü yükseltebileceğini; şeker, kalp hastalığı, insülin direnci ve obezite riskini arttırabileceğini belirtmektedir. Antioksidan ve diyet lifi içeren sebze, meyve, salata, tam tahıllar ile protein içeriği yüksek olan bal, sütlü tatlılar, dondurma, meyve tatlılarında bulunan şekerin zengin besin bileşimi içeriği nedeniyle sindirim sisteminden geçişinin yavaş olduğu kan şekerini hızlı ve fazla yükseltmediği anlamına gelmektedir. Diğer yandan diyet lifi, antioksidan ve protein içermeyen gazlı şekerli içecekler, çay, pasta, kek, kurabiye, hamurlu şerbetli tatlılara konulan yüksek oranda şeker sindirim sisteminden hızlı emilmekte dolayısıyla kan şekerini gereğinden hızlı ve fazla yükseltir.
ORUÇ SONRASI BAYRAMA GEÇERKEN UYMAMIZ GEREKEN 8 KURAL
1 - Uyandıktan sonraki 2 saat içinde kahvaltı öğününüzü bitirin: Oruçtan bitimi sonrasında en fazla özlenen sabah kahvaltılarını az kaloride fakat doyurucu besinlerle açmak önemli. Bu gün boyu acıkmayı önleyen en kritik kural. Çünkü araştırmalar güne yüksek kalorili ve fazla porsiyonlu besin seçimi ile başlayanların diğer öğünlerde de fazla yediğini gösteriyor. Kahvaltınız 500 kaloriyi geçmesin. Yağsız sağlıklı protein kaynakları ve tam tahıl dediğimiz sağlıklı karbonhidratlarla kahvaltınızı zenginleştiriniz. Yumurta, yağı azaltılmış peynir çeşitleri, tam buğday ekmeği, yeşil zeytin ve taze tüm sebzeler (domates, salatalık, taze nane, taze maydanoz, taze nane, taze dereotu, kırmızı ve yeşil biber) kahvaltınızın ana besinleri olmasına özen gösterin.
