Kredi kullananlar dikkat! Kartta asgari tuzak var

Kredi kartı kullanan milyonlarca vatandaşı ilgilendiren kredi kartı tuzaklarıyla ilgili tüm detayları Sabah Gazetesi yazarı Faruk Erdem kaleme aldı. Türkiye'de kredi kartı son 30 yılda giderek yaygınlaştı ve hayatımızın her alanına girdi. Bugün toplamda 60 milyonun üzerinde kredi kartı vatandaşların kullanımına sunulmuş durumda. Kredi kartı kullanabilecek yaştaki insanları düşünürseniz her cüzdanda en az iki kart olduğu sonucuna ulaşırız. Yani aslında bir plastik tehlike bizim hayatımıza girmiş durumda. EKONOMİYE FAYDASI VAR Kredi kartıyla veya banka kartıyla alışveriş ekonominin kayıt altına alınması, vergi kaçağının önlenmesi açısından çok önemli. Bireysel anlamda baktığımızda ise birçok avantajları bulunuyor. Hatta başka ülkelerde olmayan taksit fırsatı ile büyük avantajlar da sunuyor. Ama bir şartla ki bilinçli kullanmak gerekiyor... NEREDE HATA YAPIYORUZ Biz genel anlamda kredi kartını bir ödeme aracı olarak göremiyoruz. Birçoğumuz onu 'bedava alışveriş aracı' olarak görmeye devam ediyoruz. Bu yüzden de yoğurt almaya girdiğimiz marketten kartımızla bir de kazak alıp çıkıyoruz. Cebimizden bir nakit para çıkmadığı için de bu alışverişi 'karşılıksız' yaptığımız psikolojisine bürünüyoruz. Oysa gelecek ayki maaşımızdan harcadığımızın farkına varamıyoruz. Ama bunu önlemek mümkün... NASIL DURDURURUZ Burada bir ölçü koymamız gerekiyor. Onu da ben şöyle sloganlaştırıyorum: 'ÖDEYEBİLECEĞİN KADAR HARCA VE HARCADIĞIN KADAR ÖDE' Gelirimizi düşünüp ay sonunda ne kadar ödeyebileceksek kartla harcama sınırımızı bununla çizebiliriz. Elbette, sağlık gibi hesapta olmayan harcamalar olacaktır o zaman kredi kartı bir güvence halini de alıyor. Ama eğer kendimizi sınırlarsak, yani ödeyebileceğimiz kadar harcarsak israftan da kurtulacağız. İKİNCİ BÖLÜM ÇOK ÖNEMLİ Yukarıdaki sloganımızdaki ikinci bölüm yani 'harcadığını öde' kısmı kredi kartı kullananlar ve borçlular için çok önemli. İşte biz bunu yapmadığımız zaman bankaların borç sarmalına girmiş oluyoruz ve neredeyse ömür boyu sürecek bir borç batağına da saplanmış oluyoruz. Çünkü burada bankalar karşımıza çok süslü, cazip bir tuzağı çıkartıyor. O da 'ASGARİ ÖDEME.' Banka sizin borcunuzun küçük bir bölümünü ödeme miktarı olarak size sunuyor. Harcadığınız 1000 lira yerine 300 lira ödemek size de cazip geldiği için aslında 700 lira daha borcunuzun olduğunu unutup bunu ödüyorsunuz. Böylece artık faiz sarmalının içine de girmiş oluyorsunuz... NASIL ALDANIYORUZ Bankacılar kızsa da ben buna bir tuzak adını veriyorum. Aslında bize gelen ekstrelerde bir 'avantaj' gibi sunuluyor. Ama farkında olmadan bankadan kredi kullanmış oluyoruz. Üstelik günlük işleyen bir faiz sistemi ile... Faiz oranı ise son indirimle birlikte aylık yüzde 2.15 olarak uygulandı. Geciktirirseniz de yüzde 2.65 faiz sizi bekliyor. ÖRNEKLE ANLATALIM Yukarıdaki örnekten yola çıkarak devam edelim. Tüketici olarak o ay kredi kartınızdan 1000 liralık bir alışveriş yaptınız. Ay sonunda ekstredeki borç miktarı size 1000 lira olarak bildirilecek. Ve hemen altında 'asgari ödeme' miktarı cazip şekilde sunulacak. Borcunuzun en az yüzde yüzde 30'unu ödemek zorundasınız. (Bu oran daha evvel yüzde 10 olarak uygulanıyordu ki bu yapısal düzenleme ile bataklar azaltıldı.) Bu sayede 1000 liralık borcunuz size 300 lira olarak gösterilecek. Bunu ödedikten sonra 700 lira daha borcunuz olduğu gerçeğinden uzaklaşmış oluyorsunuz. Bu 700 liraya akdi faiz, vergi ve ücretler de eklenerek yeniden 750 liraya yaklaşacak. Size 250 liralık bir alışveriş daha yaparsanız, bir sonraki ay gelen ekstrede borcunuz yeniden 1000 lira olarak karşınıza çıkacak. Yeniden 300 lira ödediğinizde bu sarmal hiç durmadan devam edip gidecek... Üstelik faiz işletilen borç bir önceki aydan kaldığı için ödediğiniz miktar artarak devam edecek. ÖDENEMEZ HALE GELİYOR Asgari tutarı ödeyerek devam ederseniz 4-5 ay sonra büyük bir borcun altına girdiğinizi görürsünüz. Hatta harcama da yapıyorsanız 1 yıl sonra borcunuzun aynen durduğunu göreceksiniz. Bütün bunlara rağmen eğer borcunuzu kredilendirirseniz elinizden geldiğince asgari ödeme tutarından fazlasını ödeyin ve son ödeme tarihini beklemeyin. Çünkü faizler günlük işletiliyor. Örneğin ayın 3'ünde kesilen ekstrede son ödeme 13'ü oluyor. Siz 4'ünde öderseniz 9 günlük faiz karınız olacak. SIFIR FAİZ MÜMKÜN Oysa bankanın bu tuzağına düşmeden sıfır faiz ile kredi kartını kullanmak mümkün. Yukarıda yazdığımız sloganımızın ilk bölümü size bu avantajı sağlıyor. Ne demiştik, 'Ödeyeceğin kadar harca.' Eğer ödeyeceğiniz kadar harcar ve bunun tamamını bir ay sonunda öderseniz siz bankanın sevmediği müşteri olacaksınız ama bir aylık faizsiz kredi kullanmış olacaksınız. Yani ekstre geldiğinde 'dönem borcunun' tamamını ödememiz gerekiyor. Bankalar üzülecek siz kazanacaksınız. BUNLARA DİKKAT EDİN *Ödeyebileceğinizden fazla harcama yapmayın *Asgari tutarın mutlaka daha fazlasını, mümkünse borcun tamamını ödeyin. *Gelen ekstreyi dikkatlice inceleyin, hatalı alışveriş olmasın. *Kartınızdan nakit çekmeyin. *Bir karttan çekilen parayla diğer kartı ödemeye kalkmayın. *Bankaya değil eşe dosta borçlanın.