Milyonlarca çalışanın ve işvereni yakından ilgilendiren ve merak edilen konuları yanıtlamaya devam ediyoruz. Emeklilik maaşı, emekli olma şartları, işsizlik maaşı alma şartları ve tazminat gibi önemli konular hakkında Sabah Memurlar'a gelen soruları yanıtladık. İşte soru ve cevaplar...
Soru: İki buçuk yıldır bir kurumda çalışıyorum. Bazı sebeplerden dolayı aralıklı olmak kaydıyla 10'ar gün arayla rapor almaktayım. İşimi kaybetmemek adına ne kadar süre rapor alma hakkım var? Serkan akyatan
Cevap: Sık sık alınan raporlar işyerindeki işleyişi bozuyorsa, tatillerin arkasına takılan raporlar gibi kötü niyet taşıyorsa tazminatsız atılma bile gündeme gelebiliyor. Sık rapor aldığı için çıkarılan bir çalışanın işe geri dönüş davasını kazanması da söz konusu olamıyor. Raporlarda ortaya çıkan uygulamaları üç ayrı başlıkta inceleyebiliriz.
1) Sürekli alınan raporlar: Çalışanlar 3-4 günlük raporları sık sık alıyor ve iş akışını bozuyorsa burada işveren için geçerli nedenle fesih imkânı ortaya çıkıyor. İşveren işçinin davranışlarından dolayı geçerli nedenle iş akdini feshetmeden önce yazılı savunma almalı. İşverenin ihbar ve kıdem tazminatı ödemesi yükümlülüğü bulunuyor. Ancak işten çıkartma geçerli nedene dayandığı için de işe geri dönüş davası kazanılamıyor.
2) Süresi uzun raporlar: Uzun süreli kesintisiz raporlarda ise raporun süresi işverene çeşitli haklar veriyor.
Bunlar arasında işten çıkarmak da var. Raporun ihbar süresini 6 haftayı aşması durumunda işveren için sözleşmeyi haklı nedenle feshetme imkânı doğuyor. Doğum ve gebelik hallerinde ise farklı uygulama bulunuyor.
Orada analık izinlerinden sonra süre başlatılıyor. Kıdemi 6 hafta olan işçi için ihbar süresi 2 hafta, 6 ay-1.5 yıl olan için 4 hafta, 1.5 yıl ile 3 yıl arasında olan işçi için 6 hafta ve 3 yıldan fazla kıdemi olan işçi için 8 hafta olarak belirleniyor.
3) Hastalık dışı raporlar: Çalışanlar rapor alma işini suiistimal ediyorlarsa bu kez durum farklılaşıyor. İşveren sık sık rapor alan ve bunu alışkanlık haline getirip 'işten kaçma' aracı gibi kullanan işçileri için gelen raporları hakem hastaneye götürebilir. Eğer işçinin dürüst olmadığı tespit edilirse haklı nedenle derhal fesih işlemi yapılabilir.
Üstelik işçinin kötü niyeti olduğu için burada tazminatsız işten çıkarma da gündeme gelir.
Soru: SSK emeklisi emekli maaşını peşin mi alır? Örnek olarak 26 Aralık'taki maaşın 26 Aralık -26 Ocak arasındaki günleri kapsayan maaşım mı? Caner esinbay
Cevap: Evet emekliler maaşlarını peşin olarak alıyorlar. ancak yeni emekli olmuşsanız örneğin aralık ayının başından maaş gününüz olan 26 Aralık'a kadarki bölümde ödeniyor.
Soru: 13 yıldır özel bir firmada çalışıyorum. 3 yıl önce patron çıkış girişi yaptı ve 10 yıllık tazminatımı istemeden minimumdan hesaplayarak verdi. Kıdem tazminatım 3 yıl önce sıfırlandı mı yoksa 13 yıl olarak son maaşımdan geçerli olup aldığım miktar düşülerek geçerli mi? Çok teşekkür ederim. Erhan Acet
Cevap: Eğer işten çıkışınız yapıldı ve tazminatınız da ödendiyse daha sonraki girişinizle birlikte tüm tazminat ve izin haklarınız da sıfırlanmış demektir. Bu yüzden yeni işe girişinizden sonraki dönem hesaplanır.
Soru: 20 yıl SGK'ya prim yatırdım. 5 yıl bağkur primi ödedim. Ancak Bağkur primlerinin emekli maaşımın az bağlanmasına neden olacaağını duydum. Doğru mu? Eğer doğrusya Bağkur günlerimi sildirerek SGK'dan emkli olabilir miyim? Son 7 yıldır SGK'ya prim ödüyorum. Yaşım 51. Metin yaylalı
Cevap: BAĞKUR primlerinizi sildirmenize gerek yok. Zaten sildirmek diye de bir uygulama yok. Son 7 yıldır SSK olarak prim ödeniyorsa zaten SSK'lı olarak emekli olacaksınız demektir. 2000 yılında sigortalı olduysanız 7 bin gün ve 60 yaş şartlarınız var
