Pazar SABAH - GÖKSAN GÖKTAŞ
"Ben toprağın sinesinde insan denilen bir canım /Hem düşünür hem severim budur taştan farklı yanım /Her maddenin zerresini bedenimde taşıyorsam /Ben ne bir taş ne bir ağaç, insanlığımla insanım..."
Neredeyse yarım asır önce insanın, insan olmanın temelinden seslenmiş... 'İncitme, incinme' şiarını soyadı bellemiş bir müzik ve kendi tabiriyle gönül adamı Orhan Gencebay, nam-ı diğer Orhan Baba... Sanmayın ki 'babalık' öyle kolay bir müessese! Korumayı, kollamayı, gözetmeyi gerektiriyor... "Hatasız kul olmaz" diye fısıldayıp dostun kulağına; başkasında ayıp, kusur aramamayı, ne ararsan kendi içinde aramayı baş kaide ediniyor. 'Hor görülen garipler'e, 'kim bilir ne derdi vardır' inceliğiyle derinden bakmayı, ezcümle sıkı bir kalp mütehassıslığı istiyor.
İşte en az dört kuşak Orhan Gencebay'ı böyle bildi, 'baba' belledi. Gencebay belki de hayatında ilk defa, bugüne dek itinayla kaçındığı bir halin içinde buldu kendini. Musiki Eser Sahipleri Meslek Birliği'nin (MESAM) yönetim kurulu başkanlığından istifa etmesiyle ortalık karıştı. İstifa dilekçesi basına sızdırıldı. Dilekçede yer alan ifadelerinden yola çıkılarak çeşitli polemikler başladı. Özellikle geçen hafta 50 yılı aşkın süredir dostu olan Arif Sağ'ın Hürriyet'e verdiği röportajda, kendisine ağır ithamlarda bulunması, tek derdi 30 yıl önce kendi kurduğu MESAM yönetiminde daha çok eser sahiplerinin yer alması olan Gencebay'ı derinden yaraladı...
Biz de bu vesileyle Gencebay'ın kapısını çaldık, hem MESAM'da neler olduğunu, hem bu tartışmaların iç dünyasında estirdiği fırtınaları hem de biraz hayat ve müziğin kesiştiği noktaları konuştuk.
- Arif Sağ sizin medya tarafından dokunulmaz olduğunuzu söylüyor? Sizin medyada adamlarınız mı var Orhan Bey?
- Yok tabii ki. Ama insan değer verdiğini korur. Bazı insanlar emirle değil, sevildikleri için korunurlar. Benimle konuşmak, benden görüş almak, fikrimi sormak zor değil. Siz nasıl geldiniz buraya mesela... Daha önceden de çok röportaj yaptık sizinle. Sevdiğiniz için geldiniz, Allah razı olsun. İnandığınız değerlere sahip çıkan insanlara da saygı duyarak, onları anlamaya çalışmak korumak lazım. Benim anlatmak istediğim değerlerin başında şüphesiz insanlık değerleri gelir. Bütün bestelerimde bunu anlatmaya çalışıyorum, sevgiyi, saygıyı, paylaşmayı, adaleti, estetiği... İnsana bunlar yakışır diyorum. Yaradan'ın yarattığı bütün güzellikler yakışır bize. Bazı kişiler farklı şeyler söyleyince tabii kırılıyor insan. Neden bunu söyledi diye anlamaya çalışıyorsunuz. Gerçekten bir yanlışımız var mı diye düşünüyoruz ama yanlışımız da yok ki! O zaman gönül kırılıyor.
- Temelden başlasak mı... Mevzu MESAM ama aslında kimse bu kurumu detaylı bilmiyor. Ne iş yapar MESAM?
- MESAM, Müzik Eserleri Sahipleri Meslek Birliği'nin kısaltılmışı. Bir hak arama birimidir. Üreten, beste yapan, eser sahibi insanlarımızın, müzisyenlerimizin haklarını arar bulur, onu sahibine teslim eder. Tüm bu hakları almak için görev yapan üst kurulların konuyu iyi bilmesi lazım. Hakkı almak kolay değildir. Üstelik telif haklarının ne olduğu tam bilinmediği için daha da zorlaşıyor...
- Sizin eserleriniz yıllardan beri yalnızca Türkiye'de değil Avrupa'da da çok sattığı için bunun en çok acısını çeken insanlardan birisiniz. O yüzden de bu mücadeleye çok erken başladınız aslında...
- Ben üreten biriyim. Eser üreten sanatçılarımız ürettiğinin hakkını maddi manevi almalı ki yaşayabilsin, üretebilsin. Aynı zamanda yapımcılar da müzik yorumcuları da emeklerinin kullanımından doğan o hakları alamazlarsa üretim durur. Üretim durursa da Türkiye'deki sanat alanı daralır, ölüme doğru gider.
