'Hızlı yaşa, genç öl, cesedin yakışıklı olsun' sözünü doğrulayan belki de en iyi örnektir James Dean... Tam 55 yıl önce bugün -henüz 24 yaşındayken- geçirdiği trafik kazası sonucu kariyerinin zirve noktasındayken hayatını kaybeden efsane yakışıklı, hâlâ sinemanın genç ve güzel yüzlü asi delikanlısı olarak hatırlanıyor. 8 Şubat 1931 Indiana doğumlu James Byron Dean, 9 yaşındayken annesini kanserden kaybetti. Bunun üzerine babası tarafından amcası ile yengesinin yaşadığı çiftliğe gönderildi. Lisede kişisel gelişimi için çok çaba harcayan Dean, lisenin basketbol takımına, münazara ve drama derslerine katıldı. 1949 yılında Fairmount Lisesi'nden mezun olduktan sonra Kaliforniya'ya babası ve üvey annesinin yanına gitti. Kaliforniya Üniversitesi'nde drama eğitimi almaya başlayan Dean, James Whitmore'un drama atölyelerine katılması sayesinde bazı dizilerde ve tiyatro oyunlarında rol almaya başladı. Ancak artık daha ciddi rollerde yer almak istiyordu. Bu amaçla 1951 yılında New York'un yolunu tuttu. Yine birkaç küçük rolün ardından Broadway'da 'See The Jaguar' oyununun kadrosuna dahil oldu. 1952 yılında dahil olduğu Actors Studio sayesinde Marlon Brando, Julie Harris, Mildred Dunnock gibi dünyaca ünlü oyuncularla bir arada olma şansını yakaladı. Actors Studio ona ilk olarak televizyon dünyasının kapılarını açtı. Aralarında The Philco Television Playhouse, Robert Montgomery Presents ve Armstrong Circle Theatre da bulunan birçok televizyon programında yer aldı. Bu arada kariyerinde büyük bir sıçramaya neden olan bir Broadway oyununun kadrosuna dahil oldu. “The Immoralist” isimli oyun onun için adeta Hollywood’a giriş biletiydi. Buradaki rolüyle, ‘En İyi Yeni Oyuncu’ Bloom Ödülü’nü kazandı. Bu ödülün ardından Warner Bros yakışıklı oyuncunun yeteneğini keşfetti. Böylece 1955 yılında ilk filmi olan 'Cennetin Doğusu'nda (East of Eden) başrol oynamayı başardı. Filmin çekimlerinde tanıştığı İtalyan oyuncu Pier Angeli'yle aşk yaşamaya başladı. Evlilik hayalleri kuran çifti ayıransa Angeli'nin annesiydi. Buna sebep olarak Dean'in Katolik olmamasını gösteren kaygılı anne, aslında belki de kızına bilmeden en büyük kötülüğü yapmış oldu. Kızı Angeli yaptığı birkaç mutsuz evliliğin ardından 39 yaşında intihar ederek yaşamına son verdi. İntihar notunda ise âşık olduğu tek erkeğin James Dean olduğu yazıyordu. Dean, Angeli'yle ayrılığından kısa bir süre sonra Liz Sheridan ile nişanlandı, ancak onunla da mutluluğu yakalayamadı. Bunun ardından New York'a dönerek Lux Video Theatre ve Schlitz Playhouse of Stars adlı televizyon serilerinde rol aldı. Empire dergisi tarafından 1955 yılında sinema tarihinin en çekici 100 yıldızı arasına giren yakışıklı aktör, aynı zamanda ilk başrolüyle Oscar'a aday gösterilen altı erkek oyuncu arasında yer alıyor. Yine 1955 yapımı olan 'Asi Gençlik' (Rebel Without a Cause), Dean için kariyerinin en önemli filmlerinden biri oldu. Nicholas Ray'in yönetmenliğini üstlendiği filmde Dean, Natalie Wood ile unutulmaz bir ikili oldu. 'Asi Gençlik'teki Jim Stark karakteri gençlerin idolü haline geldi ve dönemin 'asi genç' imajının temellerini atan en önemli etken oldu. Bu büyük başarının ardından üçüncü çalışması olan 'Devlerin Aşkı' (Giant) filmine imza attı. Elizabeth Taylor ve Rock Hudson gibi iki dev isimle birlikte oynadığı 1956 tarihli yapımla ölümünden sonra 'En İyi Erkek Oyuncu' dalında Oscar'a aday gösterilen ilk oyuncu oldu. Tıpkı 'Devlerin Aşkı' gibi 'Rebel Without a Cause' filmi de oyuncunun ölümünden sonra vizyona girdi. Çekici fiziği, yeteneği ve gözlerinden okunan zekâsı ile kendine sayısız hayran toplayan Dean, hızlı araba kullanma merakını sık sık ortaya koyuyordu. Bu durum onun asi imajını destekler görünse de ileride başına bela açacağı da belli gibiydi. Ne yazık ki öyle de oldu ve kullandığı Porsche marka arabası 30 Eylül 1955 günü onun sonunu hazırladı. Aynı yıl otoyolda güvenlik konulu bir reklam filmi çeken birinin bu şekilde yaşama veda etmesi elbette çok ironik... Daha kariyerinin başlangıcında olmasına rağmen bir efsaneye dönüşen ve birçok sanatçıya esin kaynağı olan bu sinema yıldızının anısına Lou Reed, Hilary Duff, Phil Ochs gibi isimler şarkılar yazdı. The Eagles, 'Yaşamak için çok hızlı, ölmek için çok genç' dediği şarkısını ona adadı. Resmi 1996 yılında bir anı puluna basıldı. James Dean bir dönem Ursula Andress ile aşk yaşamıştı. Fotoğraftaki kedi, Dean'e Elizabeth Taylor tarafından hediye edilmişti. İsmi Marcus. Ünlü sahne yönetmeni Rogers Brackett, James Dean'in Los Angeles ve New York'taki akıl hocasıydı. James Dean, Santa Monica Üniversitesi basketbol takımındayken James Dean'in Los Angeles'ta bulunan evi Dean'in evinin içinden bir kare Dean, Fairmount Lisesi beyzbol takımıyla birlikte Aktör fotoğrafı çekilirken ilginç pozlar vermekten hoşlanırdı. 'Devlerin Aşkı' filminin çekimleri sırasında verilen bir dinlenme molası 1955 tarihli bu fotoğraf çok az sayıda basıldı. Dean'in sarhoş taklidi yaptığı fotoğrafta yer alan kadının ismi Jeanette Doty. Aktör, geçirdiği ölümcül kazanın bir gece öncesinde o dönem birlikte olduğu Doty'ye uğramıştı. 'Asi Gençlik' filminin setinde, Natalie Wood ve Nick Ray ile birlikte Yakışıklı oyuncunun Fransız ressam Claude Hestin tarafından resmedilen bir portresi