Kahramanmaraş depremi ile ilgili yalanlar ve gerçekler: Milletin acısına ortak olmadılar! Algı operasyonuna başladılar

8 Şubat YALAN 1. 'Türkiye'nin Milano Konsolosluğu, AFAD ve Kızılay yerine Diyanet Vakfı'nın yardım hesaplarını paylaştı.' Fatih Altaylı twitter hesabından attığı bir tweette Türkiye'nin Milano Büyükelçiliğinin AFAD ve Kızılay yerine Diyanet Vakfı'nın yardım hesaplarını paylaştığını ileri sürdü. GERÇEK 7 Şubat tarihinde Türkiye'nin Milano Büyükelçiliği'nin yaptığı paylaşımda AFAD, Kızılay ve TDV'nin yardım hesaplarını birlikte paylaştığı ortaya çıktı. 6 Şubat YALAN 2. 'Hatay'a Hiçbir Yetkili Gelmedi' CHP milletvekili Suzan Şahin 'Hatay'a hiçbir yetkili gelmedi' iddiasında bulundu. GERÇEK Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay tarafından Bakan Soylu'nun Kahramanmaraş; Bakanlar Kirişçi, Akar ve Koca'nın Hatay; Bakan Kasapoğlu'nun Osmaniye; Bakan Karaismailoğlu'nun Adıyaman; Bakan Bozdağ'ın Diyarbakır; Bakan Nebati'nin Şanlıurfa; Bakan Kurum'un Gaziantep ve Kilis; Bakanlar Yanık ve Dönmez'in Adana; Bakanlar Ersoy ve Özer'in ise Malatya'da olduğu açıklandı. YALAN 3. 'Şanlıurfa Ertuğrul Gazi mah. 345. sk. Yağmur apt no 12: Çöktü ve yardım gitmedi.' Sosyal medyada yapılan 'Şanlıurfa Ertuğrul Gazi mah. 345. sk. Yağmur apt no 12' adresiyle ilgili çöktüğü ve yardım gitmediği iddiaları ortaya atıldı. GERÇEK Şanlıurfa Valiliği: 'Bu adresle ilgili asılsız ihbarlar yapılmakta. Ekiplerimiz adresi kontrol ettiğinde ihbarın asılsız olduğunu görmüşlerdir.' 9 Şubat YALAN 4. 'İş Makinesi, Ekipman vb. Cihazların Gümrük Geçişlerinde Alınan Vergileri Kaldırılmadı' CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu paylaştığı bir tweette deprem bölgelerinde kullanılmak üzere iş makinesi, ekipman vb. cihazların gümrük geçişlerinde alınan vergilerinin kaldırılmadığını iddia ederek devleti suçlamıştı. GERÇEK 7 Şubat tarihinde Ticaret Bakanlığı deprem bölgelerinde kullanılmak üzere gümrükten geçirilecek olan yardım malzemelerinin geçişinde kolaylık sağlandığını açıkladı. 8 Şubat YALAN 5. 'Deprem bölgesinde plakasız sinyal kesici (jammer) araçları dolaşıyor' 'Deli mi ne?' isimli Youtube kanalı sahibi Fester Abdü bağlandığı bir yayında deprem bölgesinde plakasız sinyal kesici (jammer) araçların dolaştığını söyledi. GERÇEK Fester Abdü instagram hesabında yaptığı açıklamada bahsettiği araçların (jammer) özel askeri ekiplerin kullandığı radyo frekans cihazları olduğunu ve depremde yıkılan bölgelerin haritalandırılmasında kullanıldığını söyledi. 6 Şubat YALAN 6. 'Erdoğan deprem sonrası CHP'li belediyeleri aramadı.' Cumhurbaşkanı ve AK Parti Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan, deprem zamanı bile ayrımcılık yaparak, depremde zarar gören illerden CHP'li başkanları aramadı. GERÇEK Depremin ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan, Adana Büyükşehir Belediye Başkanı Zeydan Karalar ve Hatay Valisi Rahmi Doğan'la telefon görüşmesi gerçekleştirdi. Sözcü, bu haberi sonradan sildi. 6 Şubat YALAN 7. 'Deprem Bölgesinde Arama Kurtarma Çalışması Yapılmıyor' Bazı sosyal medya hesaplarından deprem bölgesinde arama-kurtarma çalışması yapılmadığı iddia edildi. GERÇEK Depremden sonra 10 dakika içinde arama-kurtarma faaliyetleri başladı. Cumhurbaşkanı Erdoğan, 6 Şubat saat 13:04 itibariyle 9 bin personelin arama kurtarma çalışması yürüttüğünü ve bu sayının sürekli artmakta olduğunu ifade etmişti. 6 Şubat - 23:50 itibari ile 6 bin 345 kişi enkaz altından kurtarılmıştı. 6 Şubat 8. 'Deprem Sonrası Malatya'da Kızılay Bölge Kan Merkezi Tamamıyla Yıkıldı' 6 Şubat YALAN 9. 'Malatya Özel Güvenim Bakım Merkezi'ndeki Engelli Bireyler Sokakta Kalıyor' GERÇEK 13:24'te meydana gelen 7,6 şiddetindeki depremin Malatya'da hissedilmesi sebebiyle, deprem esnasında Özel Güvenim Bakım Merkezinde kalmakta olan engelli bireyler bahçeye ve kurum dışına çıkarıldı. Videodaki görüntü, deprem anına aitti ve binada herhangi bir problem olmaması sebebi ile engelliler tekrar kurum içine alınmıştı. 6 Şubat YALAN 10. 'Sakarya'da 5,5 Büyüklüğünde Deprem Meydana Geldi.' Bazı sosyal medya hesaplarında Sakarya'da 5,5 büyüklüğünde bir depremin meydana geldiği iddia edildi. GERÇEK Türkiye'de en çok sismik istasyona sahip AFAD kurumunun verilerinde böyle bir kayıt yoktur. Kandilli Rasathanesi'nin yanı sıra uluslararası deprem araştırma kuruluşlarının da verileri incelendiğinde, böyle bir depremin söz konusu olmadığı görülmektedir. 6 Şubat YALAN 11. 'Adana Havalimanı İkinci Bir Karara Kadar Uçuşlara Kapatıldı' GERÇEK Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, Adana Havalimanı'nın hava trafiğine açık olduğunu açıkladı. 6 Şubat YALAN 12. 'Deprem Sonrası Uşak'ta 100 Liralık Battaniye Bir Günde 250 Lira Oldu' Bazı sosyal medya hesaplarında deprem sonrasında Uşak'ta fiyatı 100 lira olan battaniyelerin 300 liraya satılmaya başlandığı iddia edildi. GERÇEK 6 Şubat YALAN 13. 'Kahramanmaraş'ta Deprem Anı' İddiasıyla Paylaşılan Bazı Görüntüler Bazı sosyal medya hesaplarında deprem anına ait olduğu iddia edilen görüntüler paylaşıldı. GERÇEK Söz konusu görüntüler, 30 Ekim 2020'de İzmir'in Seferihisar ilçesinde meydana gelen 6,6 şiddetindeki deprem anına aittir. 6 Şubat YALAN 14. 'Samsun'da Bir Saat İçerisinde 6,3 Şiddetinde Deprem Olacak' İddiası Bazı sosyal medya hesaplarından Samsun'da bir saat içerisinde 6,3 şiddetinde bir deprem meydana geleceği iddia edildi. GERÇEK Samsun Valiliği'nden yapılan açıklamada, saat 13:24'te Elbistan merkezli meydana gelen 7,6 büyüklüğündeki depremden Samsun'un da etkilendiği ve şu ana kadar 34 bildirilen herhangi bir olumsuzluğun bulunmadığı belirtildi. Açıklamada vatandaşların, 'Samsun'da 1 saat içerisinde deprem olacak' şeklindeki asılsız iddialara itibar etmemeleri ve resmi kaynakların açıklamalarını takip etmeleri çağrısında bulunuldu. 7 Şubat YALAN 15. 'Afet Bölgelerindeki Arama Kurtarma Çalışmalarında TSK Devreye Girmedi' Bazı sosyal medya hesapları ve basın yayın kuruluşlarından deprem sonrası TSK'nın herhangi bir şekilde olaya müdahil olmadığı iddia edildi. GERÇEK Depremden hemen sonra binlerce TSK unsuru arama kurtarma ve asayişi sağlama çalışmalarına destek vermeye başladı. Örneğin İnsani Yardım Tugayı Malatya'da, KKTC'de konuşlu bulunan 14'üncü Zırhlı Tugay Komutanlığı Mersin'de, 5'inci Kolordu İstihkam Alayı Doğal Afetler Arama Kurtarma Timi Hatay Kırıkhan'da çalışmalara hemen başladı. 41'inci Komando Tugay Komutanlığında görevli Mehmetçikler, arama tarama faaliyetlerini aralıksız sürdürdü. TSK, kurduğu hava koridoru aracılığıyla A400M nakliye uçaklarının da bulunduğu 37 hava aracı ile arama kurtarma ekiplerini ve yardım malzemelerini taşımaya ve yaralı vatandaşları tahliye etmeye başladı. CH-47 ve AS-532 tipi helikopterler, Deniz Kuvvetlerine ait TCG SANCAKTAR, TCG BAYRAKTAR ve TCG OSMANGAZİ gemileri, deprem bölgesine temel ihtiyaç malzemeleri sevkine başladı. İskenderun Limanı'na demirleyen TCG İskenderun gemisi, afet bölgesindeki yaralıları Mersin'deki hastanelere taşımak için görevlendirildi. 7 Şubat YALAN 16. 'TÜBİTAK Depremin Meydana Geldiği Bölgeyle İlgili Projeyi Reddetti' Prof. Dr. Naci Görür, şu manipülatif açıklamayı yaptı: 'Kahramanmaraş'ta meydana gelen depremlerle ilgili, 'Depreme ilişkin proje hazırladık. Harita Genel Müdürlüğü ile valiliklerle,belediyelerle proje hazırladık. Devlet Planlamaya, TÜBİTAK'a sunduk, fakat reddedildi.' GERÇEK 2010 yılında sunulan iddiaya konu proje, 110G101 numaralı ve 'Doğu Anadolu Fay Zonu Boyunca Güncel Deformasyonun Ölçülmesi ve Bu Zonda Yer Alan Yerleşim Alanları İçin Tehlike Analizlerinin Yapılması (DAFTAP)' başlıklı TÜBİTAK Kamu Araştırmaları Destek Grubu (KAMAG) 1007 projesidir. Projede müşteri kurumlar: Elazığ Valiliği, Elazığ Belediye Başkanlığı, Bingöl Valiliği, Bingöl Belediye Başkanlığı, Malatya Belediye Başkanlığı, Kahramanmaraş Valiliği, Kahramanmaraş Belediye Başkanlığı. Projeye, 'Valilikler ve/veya belediyeler, kendi sorumluluk alanı dışında, ülkenin diğer bölgelerini de ilgilendiren sorun ve ihtiyaçlara ilişkin projelerde tek başına müşteri kurum olamaz' koşulunu yerine getirmediği için revize verilmiştir. İade sonrası 2010 yılından bu yana herhangi bir düzeltme veya yeniden başvuruda bulunulmamıştır. Ayrıca, Prof. Dr. Naci Görür bugüne kadar TÜBİTAK'a yürütücü ya da araştırmacı olarak 1992-2012 yılları arasında 17 proje sunmuştur. Bu 17 projeden 13 tanesi desteklenmiştir. Görür'ün yürütücü ve araştırmacı olarak yer aldığı ve sonuçlanan 10 projesine 2023 sabit fiyatlarıyla yaklaşık 11 milyon TL ödenek aktarılmıştır. 7 Şubat YALAN 17. 'Depremde Hasar Gören Mersin Şehir Hastanesi Boşaltılıyor' Bazı sosyal medya hesaplarından 'Mersin Şehir Hastanesi yeni yapılmasına rağmen şehirde çatlayan tek bina o oldu' ve 'Mersin Şehir Hastanesi ciddi hasar gördü, boşaltılıyor' iddiaları ortaya atıldı. GERÇEK Deprem nedeniyle Mersin Şehir Hastanesi'nin dış cephesindeki fayans kaplamalarında ufak tefek kırıklar meydana geldi. Hastane hizmet vermeye devam etti. Hasta kabulüyle ilgili herhangi bir sorun yaşanmadı, yatan hastaların odalarında tedavileri sürdü. Herhangi bir hasar veya tahliye söz konusu değildir. 7 Şubat YALAN 18. 'Sosyal Medya ve WhatsApp Gruplarında 'AFAD Uyarısı' Başlığıyla Paylaşılan Bazı İddialar' Bazı sosyal medya hesapları ve Whatsapp gruplarında 'AFAD Uyarısı' başlığıyla fay hattının yayıldığı ve büyük bir depremin daha meydana geleceği iddia edildi. GERÇEK Kahramanmaraş'taki depremler, Doğu Anadolu Fay Hattı'nda meydana gelmiştir. Bahsi geçen şehirler, bu fay hattı üzerinde bulunmamaktadır ve bu fay hattına oldukça uzaktadırlar. 'Fay hattı yayıldı' şeklindeki ifadelerin hiçbir bilimsel dayanağı yoktur. Ne AFAD ne de herhangi bir uluslararası kuruluşun, bu şekilde bir açıklaması olmamıştır. 7 Şubat YALAN 19. 'Osmaniye'de Deprem Felaketi Yaşanırken MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli Partisinin Yıldönümünü Kutluyor.' Bazı sosyal medya hesaplarında deprem felaketine rağmen MHP'nin ve Devlet Bahçeli'nin MHP'nin kuruluş yıldönümünü kutladığı iddia edildi. GERÇEK Bahçeli, MHP'nin 54'üncü kuruluş yıldönümü ile ilgili, 'Partimizin 54'üncü yıl dönümünü, yaşadığımız felaketlerden dolayı buruk bir vicdanla kutluyor, daha nice yıllarda üç hilalin var olmasını Allah'tan niyaz ediyorum.' ifadelerini kullanmıştır. Bahçeli'nin tüm konuşması incelendiğinde, 'Deprem felaketi önemsenmeden kutlama yapıldı' algısı oluşturmak için yapılan paylaşımların kasıtlı manipülasyon içerdiği anlaşılmaktadır. 7 Şubat YALAN 20. 'Deprem Sonrasında Atatürk Barajı'nda Çatlaklar Oluştu' Bazı sosyal medya hesaplarından deprem sonrası Atatürk Barajında çatlaklar oluştuğu iddiası yayıldı. GERÇEK Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, depremin ardından yaptığı açıklamada tüm barajlarımızla alakalı bölgenin tamamının kontrolden geçirildiğini ve Malatya Sultansuyu Barajı dışında herhangi bir barajda sorun yaşanmadığını açıkladı. Şanlıurfa ve Malatya Valiliği ile Birecik Kaymakamlığı, resmi sosyal medya hesaplarından barajlarda herhangi bir sorun yaşanmadığını açıkladı. 8 Şubat YALAN 21. 'Afet Bölgesine Giden İş Makinaları Engelleniyor' Bazı sosyal medya hesaplarında afet bölgesinde giden iş makinalarının engellendiği iddia edildi. GERÇEK 8 Şubat saat 22:00 itibariyle depremden etkilenen bölgelerde 5 bin 531 araç ve iş makinası, arama kurtarma çalışmalarında fiilen kullanılmaktaydı. Bölgedeki çalışmalara destek vermek için gelen bazı iş makinaları, plan ve koordinasyonun ardından yönlendirilmekteydi. Zira planlı hareket etmeyen araçlar, bölgedeki çalışmaları sekteye uğratacak trafik yoğunluğu ve karmaşaya neden olmaktaydı. Bir engelleme veya keyfi bekletme durumu söz konusu değildi. 8 Şubat YALAN 22. 'İsrail'den Gelen Yardım Ekibi Bekletiliyor' Fatih Altaylı İsrail'den gelen yardım ekibinin havalimanında bekletildiğini iddia etti. GERÇEK İsrail'den gelen yardım ekibi, diğer ülkelerden gelen yardım birimleri gibi koordinasyon amaçlı kısa bir süre bekletilmiştir. Uzun süreli bir bekleyiş ya da kasıtlı bekletme söz konusu değildir. Dışişleri Bakanlığı'ndan edinilen bilgiye göre, gelen yardım ekipleri koordinasyon ve işlemlerden sonra afet bölgelerine intikal ettirilmiştir. İddianın kaynağı olan Fatih Altaylı son açıklamasında, 'İsrailli kurtarma ekibi görev yerine intikal etmiş.' ifadelerini kullanmıştır. 8 Şubat YALAN 23. 'Hatay Havalimanı Ankara Büyükşehir Belediyesi Tarafından Onarıldı' Kemal Kılıçdaroğlu ve Mansur Yavaş tarafından Hatay Havalimanının Ankara Büyükşehir Belediyesi tarafından onarıldığı iddia edildi. GERÇEK 8 Şubat YALAN 24. 'Macaristan'dan Gelen Yardım Ekibi Kötü Muameleye Maruz Kaldı' GERÇEK 8 Şubat YALAN 25. 'HDP'li Ağrı Patnos Belediyesi'nin Deprem Bölgesine Ulaştırmaya Çalıştığı Yardım Aracına Kaymakamlık Tarafından El Konuldu' HDP tarafından gönderdikleri yardım aracına kaymakamlığın el koyduğu iddia edildi. GERÇEK Patnos Belediyesi'nde toplanan yardımların yüklendiği bir aracın; trafik sigortası, muayenesi ve plakası bulunmadığı tespit edilmiştir. Ayrıca ilgili araç, uzun yol kış şartlarına da elverişli olmayışı sebebiyle Patnos Belediye Başkanı Emrah Kılıç ve beraberindekilerin kendi rızasıyla, kaymakamlığın yardım toplama alanına teslim edildi. Bahse konu yardımlar, yardım toplama tırlarına yüklenerek AFAD tarafından Ağrı'daki AFAD Yardım Toplama Merkezi'ne sevk edildi. 8 Şubat YALAN 26. 'Hatay'da Yıkılan Binaları Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Ödül Verdiği Servet Altaş'ın Firması Ser-Al İnşaat Yaptı' GERÇEK 9 Şubat YALAN 27. 'Deprem Bölgesinde Millet Cenazelerini Toprağa Veremiyor, Savcılar Mesai Bitti Diye İşlem Yapmıyor' Fatih Altaylı tarafından savcıların 'Mesai bitti' diyerek işlem yapmadığı için cenazelerin toprağa verilemediği iddiası ortaya atıldı. GERÇEK 6 Şubat'ta mevcut savcılara ilave olarak HSK, deprem bölgesindeki illere 304 ilave savcı görevlendirdi. Ölü muayene işlemlerinin en kısa sürede yapılabilmesi için bu illerdeki savcılar, mesai mefhumu gözetmeksizin 7/24 esasına göre görev yapmaya başladı. Sağlık Bakanlığına bağlı bölgede görev yapan hekimlere ilave olarak Adalet Bakanlığı Adli Tıp Kurum Başkanlığı tarafından da deprem bölgesindeki ölü muayene işlemleri için 258 ilave Adli Tıp Uzmanı ve Teknikeri görevlendirildi. 9 Şubat YALAN 28. 'Hatay T Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumunda Deprem Sonrası Yaşanan Olaylarda Kadın Hükümlü ve Tutuklulara Tecavüz Edildi' Bazı sosyal medya hesaplarından deprem sonrasında Hatay T Tipi Kapalı Cezaevinde isyan çıktığı ve kadın hükümlülere tecavüz edildiği iddiası yayıldı. GERÇEK Deprem sonrası bir kısım adli hükümlü ve tutuklu, firar teşebbüsünde bulunmuş, ardından yangın çıkarmıştır. Yasal mevzuat çerçevesinde firar girişimine gerekli müdahalede bulunulmuş, firar girişimi engellenmiş ve yangın söndürülmüştür. Müdahale sorasında 12 adli hükümlü ve tutuklu yaralanmış, yaralılardan 3'ünün vefat ettiği açıklanmıştır. Ceza infaz kurumunda kadın hükümlü/tutuklulara tecavüz edildiği gibi iddialar tamamen asılsızdır. Firar teşebbüsüyle ilgili adli ve idari tahkikat başlatılmıştır. 9 Şubat YALAN 29. 'Kızılay'ın Afet Bölgesinde Hiç Çadırı Olmadığı, Kızılay Başkanı'nın Afet/Yardım Tecrübesi Olmadığı ve İlahiyat Mezunu Olduğu' GERÇEK 9 Şubat itibariyle bölgeye intikal eden Kızılay ekiplerinin sayısı 4 bin kişiyi buldu. AFAD ve Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ile birlikte 137 bin 973 çadır ve 1 milyon 507 bin 494 battaniye sevk edildi. Toplam 97 bin 973 Aile Yaşam Çadırının kurulumu tamamlandı. Kızılay Genel Başkanı Kerem Kınık, 1993'te İstanbul Üniversitesi Tıp 64 Fakültesi mezunu bir doktordur. Ayrıca Kınık, 2019 yılında Bezmialem Vakıf Üniversitesinde Afet Tıbbı doktorasını tamamlamıştır. Kınık, 1993'ten itibaren de birçok alanda sağlık yöneticiliği yapmıştır. Üniversite yıllarından itibaren çeşitli insani yardım faaliyetlerine katılan Kerem Kınık, 2013 yılında Yeryüzü Doktorları Derneği Başkanlığına seçilmiş ve Pakistan, Filistin, Orta Afrika, Somali gibi çok sayıda çatışma ve afet bölgesinde insani yardım faaliyetleri yürütmüştür. İnsani yardım, göç politikaları, kalkınma, insancıl hukuk ve insani diplomasi konularında birçok makale kaleme alan Kınık, 2015-2017 arası Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Dernekleri Federasyonunda yönetim kurulu üyeliği yapmıştır. 2015'te Türk Kızılay Genel Başkan Yardımcılığına getirilen Kerem Kınık, Kızılay'ın 2016'da gerçekleştirilen olağan genel kurulunda Kızılay Genel Başkanı seçilmiştir. 9 Şubat YALAN 30. 'Darülaceze Başkanlığı, Deprem Bölgesinden Gelen Çocuklarla İlgilenecek Gönüllü Anne ya da Abla Olabilecek Vatandaşlar Arıyor' GERÇEK 9 Şubat YALAN 31. 'Gaziantep'te Kız Öğrenci Yurdu Yıkıldı ve Tek Bir Kişi Kurtuldu' Bazı sosyal medya hesaplarında ve bazı basın yayın organlarında 'Gaziantep'te kız öğrenci yurdu yıkıldı ve tek bir kişi kurtuldu' iddiası ortaya atıldı. GERÇEK Gaziantep'te herhangi bir öğrenci yurdu yıkılmamıştır. 69 Gaziantep Kredi ve Yurtlar Kurumu İl Müdürlüğü; kentteki özel yurtlar dahil hiçbir yurdun yıkılmadığını, 15 bin kişi kapasiteli yurtlarda tatil nedeniyle sadece 700 öğrenci olduğunu ve onların da geçici konaklama merkezlerine yerleştirildiğini açıkladı. 9 Şubat YALAN 32. 'Fenerbahçe'nin Depremzedelere Gönderdiği Yardım Tırı Yağmalandı' GERÇEK Fenerbahçe Genel Sekreteri Burak Çağlan Kızılhan, hem TIR şoförüyle hem de iletişime geçilen kişilerle durumu görüştüklerini ve herhangi bir yağmanın söz konusu olmadığını, yardım malzemelerinin dağıtımının gerçekleştiğini açıkladı. 9 Şubat YALAN 33. 'Türkiye'deki Deprem Sırasında Nükleer Santral Patladı' GERÇEK Sosyal medyada yayılan görüntüler, 4 Ağustos 2020 tarihinnde Lübnan'daki Beyrut Limanı'nda meydana gelen patlamaya aittir. Türkiye'de henüz faal bir nükleer tesis bulunmamaktadır. İnşaat halindeki Akkuyu Nükleer Santrali'nde de herhangi bir hasar meydana gelmemiştir. 9 Şubat YALAN 34. 'Kimliği Tespit Edilemeyen Cenazeler Resmi Verilere Dahil Edilmiyor' GERÇEK Kimlik tespiti yapılan veya yapılamayan tüm müteveffalar, vefat sayılarına eklenmektedir. Enkazdan çıkarıldığında yaşam belirtisi olmayan ya da hastanede vefat edenler de bu sayılara dahil edilmektedir. 9 Şubat YALAN 35. 'Elektrik Mühendisleri Odası'nın Destek Verme Talebinin AFAD Tarafından Reddedildiği' CHP'li Özgür Özel Twitter üzerinden yaptığı paylaşımda Elektrik Mühendisleri Odası'nın çadır ve konteyner kentlerine gönüllülük esasıyla yapacağı çalışmaları AFAD'ın engellediğini ileri sürdü. GERÇEK AFAD Başkanı Yunus Sezer: 'Sayın vekilin iddialarını araştırdık, ancak ne öyle bir yazı, ne de bir talep var. Dünyanın karşılaştığı en büyük afetlerden birini yönetmek için çalışırken, bir de bu dezenformasyona zaman ayırmak zorunda kaldık. Şimdi işimizin başına dönüyoruz 9 Şubat YALAN 36. 'Gölbaşı Çocuk Sığınma Evine Deprem Bölgesinden 70 Çocuk Geldi' Bazı haberleşme uygulamalarında paylaşılan, 'Gölbaşı çocuk sığınma evine deprem bölgesinden 70 çocuk geldi. Yaşları 8-15 arası yatacak yerleri ve yemek sorunu çözüldü. Kıyafet ihtiyacı var destek olmak isteyenler yardımda bulunabilir' şeklinde bir mesaj paylaşıldı. GERÇEK Gölbaşı Kaymakamlığından yapılan açıklamaya göre deprem bölgelerinden gelen 6 tane çocuk, Gölbaşı'ndaki sevgi evlerinde misafir edilmekte ve her türlü ihtiyaç ve sağlık işlemleri Gölbaşı Kaymakamlığı tarafından karşılanmaktadır. Çocukların iddia edildiği gibi ne yemek, ne de kıyafet ihtiyaçları bulunmamaktadır. 10 Şubat YALAN 37. 'Cumhurbaşkanı Yardımcısı sol tarafta konuşuyor, sağ taraftaki mavi yağmurluklu Suriyeli canlı yayında itfaiye erinin cep telefonunu çalıyor.' Zafer Partisi Genel Başkanı Ümit Özdağ, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay açıklama yaptığı sırada 'Suriyeli birinin itfaiye erinin cep telefonunu çaldı' şeklinde bir iddiada bulundu. GERÇEK Bu sosyal medya paylaşımıyla ilgili olarak yapılan araştırmada, haberin gerçeği yansıtmadığı, habere konu olan arama kurtarma çalışmasının 06.02.2023 günü saat 00:52 de İpekyol Mahallesi Osman Ağan Apartmanında gerçekleştirildiği, bahse konu çalışmalara katılan Şanlıurfa Büyükşehir Belediyesi İtfaiye Daire Başkanlığı ile yapılan görüşmede personellerine ait herhangi bir çalınan telefonun olmadığı anlaşıldı. Konuyla ilgili yapılan çalışmalarda Suriyeli olduğu iddia edilen şahsın Abdulbaki BOZDAĞ (2000 doğumlu Akcakale nüfusuna kayıtlı) olduğu, halen ilimizde hafızlık eğitimi alan imam adayı olduğu, olay günü Şanlıurfa ilinde gönüllü olarak arama kurtarma çalışmalarına katıldığı, ayrıca bir gün sonra Adıyaman ilinde de arama kurtarma çalışmalarına katıldığı anlaşılmıştır. Sosyal medya paylaşımında çalındığı 80 iddia edilen telefonun ise kendisine ait olduğu ve içerisinde adına kayıtlı 0541 717 12 79 numaralı hattın takılı olduğu tespit edilmiştir. 6 Şubat YALAN 38. 'Arap ülkelerinden Türkiye'ye deprem yardımı gönderilmedi' GERÇEK Depremin yaşandığı ilk günden itibaren birçok Arap ülkesinden Türkiye'ye ayni ve nakdi yardımlar gönderilmiş ve gönderilmeye de devam etmektedir. 6 Şubat YALAN 39. 'AFAD'ın adı Arapça' GERÇEK 'AFAD' kelimesi, 'Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı' kurumundaki ilk 3 kelimede yer alan ilk harflerin bir araya getirilmesiyle meydana getirilmiştir. 9 Şubat YALAN 40. 'Mersin'de KYK yurdunda kalan Suriyeliler olumsuz görüntülere sebebiyet verdi' GERÇEK CHP Mersin Milletvekili Ali Mahir Başarır, sosyal medyada yer alan iddialar üzerine ilgili yurda gitmiş, ve odaları tek tek gezerek herhangi bir olumsuzluğa rastlamadığını ifade etmiştir. 10 Şubat YALAN 41. 'Cüneyt Özdemir'in yayınına AFAD gönüllüsü olarak katılan kişi' GERÇEK 8 Şubat YALAN 42. 'İskenderun Limanındaki yangın İBB tarafından söndürüldü' İskenderun Limanındaki yangın, engellenmesine rağmen yalnızca IBB tarafından söndürülmüştür. GERÇEK Konya BŞB başta olmak üzere birçok ekip yangın söndürme çalışmalarına İBB kadar değerli katkı sunmuş, iBB dahil hiç kimse engellenmemiştir. 9 Şubat YALAN 43. 'Hatay'da depremzedelerin sığınabileceği çadırlar dağıtılmadı, kurulmadı' Gazeteci İsmail Saymaz, Hatay'da depremzedelerin sığınabileceği çadırların dağıtılmadığını ve kurulmadığını iddia etti. GERÇEK AFAD'dan yapılan açıklamaya göre Hatay'da, şu ana kadar kurulan çadır sayısı 8 bin 924'tür ve bu sayı sürekli olarak artmaktadır. Sevkiyat durumundaki çadırlarla birlikte, ilk aşamada 15 bin çadır kurulması hedeflenmektedir. 6 Şubat YALAN 44. 'Deprem bölgesine mobil mescidin gönderilmesinin zamanı mıydı?' GERÇEK Bölgeye gönderilen mobil mescitler barınma ihtiyacı için gönderiliyor. YALAN 45. 'Hatay Samandağı'na kurtarma ekiplerinin gitmediği iddiası Nevşin Mengü attığı tweette Hatay Samandağı'na kurtarma ekiplerinin gitmediği iddiasında bulundu. GERÇEK Nevşin Mengü, Samandağı'na kurtarma ekiplerinin gitmediğini iddia etmişti! İşte o yalanın gerçeği... | Video 6 Şubat YALAN 46. 'Birecik Barajında çatlaklar var' Bir sosyal medya kullanıcısı Birecik Barajında çatlaklar olduğunu iddia etti GERÇEK YALAN 47. '1 Saat İçinde Şam'a Atina'ya Gireriz Diyen Hükümet Deprem Bölgelerine Yardım Gönderemedi' GERÇEK 6 Şubat YALAN 48. '7,5 şiddetinde bir tsunami olacak' Deprem sonrasında 7,5 şiddetinde bir tsunaminin beklendiği ifade edildi GERÇEK 9 Şubat YALAN 49. 'Fatih Altaylı'nın Yardım Toplama Programına RTÜK Engel Oldu' GERÇEK İddia tamamen asılsızdır. RTÜK hiçbir yardım yayınını kesmedi. Tüm yayınlardan yapılacak ortak yayın ve duyuru yapıldı. 9 şubat YALAN 50. 'Müge Anlı'nın Kızılay için topladığı 10 milyon lira ile Kızılay'ın 48 tane yatak alması iddiası' GERÇEK Müge Anlı SMS ile 30 milyon lira topladı ve Kızılay bunu deprem bölgesindeki insanların barınması ve geçinmesi için kullandı. 6 Şubat YALAN 51. 'AFAD'ın akşam saatlerinde 8,5 şiddetinde bir deprem beklendiğine dair açıklama yaptığı' GERÇEK 8 Şubat YALAN 52. 'Türkiye'nin Sınır Tanımayan Doktorlar Örgütü'nün deprem bölgelerine girişine izin verilmedi' GERÇEK İddia gerçek dışıdır. Sınır Tanımayan Doktorlar Örgütü 7 Şubat 2023 tarihinde yaptığı açıklamada Gaziantep'te bir ekibinin olduğunu belirtmiştir. 6 Şubat YALAN 53. 'Malatya'da deprem sonrası havalimanı yıkılarak kullanılamaz hale geldi' Bazı sosyal medya hesapları ve haber sitelerinde Malatya Havalimanı'nın yıkılarak kullanılamaz hale geldiği iddia edildi. GERÇEK DHMI Genel Müdürlüğü havalimanının insani yardım ve arama-kurtarma uçuşlarına açık olduğunu açıklamıştır. 7 Şubat YALAN 54. 'AFAD ve dış ülkelerin kuruluşlarının yaptıkları açıklamalara göre, fay hatlarının Türkiye'ye gittikçe yayıldığı ve vatandaşlarımızın güvenlik amacıyla dışarda kalmaları rica olunduğu' Bazı sosyal medya hesapları ve WhatsApp gruplarında AFAD'dan uyarı başlıklı bir takım iddialar paylaşıldı. GERÇEK Ne AFAD ne de herhangi bir uluslararası kuruluşun, bu şekilde bir açıklaması bulunmamaktadır. 8 Şubat YALAN 55. 'Efes ve Tuborg logosu var diye yardımlar kabul edilmedi' GERÇEK 7 Şubat YALAN 56. 'Depremzede ağlayarak derdini anlattı. Nurettin Canikli dönüp bakmadı' Bazı basın yayın organları ve sosyal medya hesaplarında bir depremzedenin ağlayarak derdini anlattığı fakat Nurettin Canikli'nin dönüp bakmadığı iddia edildi. GERÇEK Konuya ilişkin açıklama yapan Nurettin Canikli, yayınlanan görüntülerin öncesinde depremzede vatandaşın derdini dinlediğini ve vatandaşın talebini karşılamak için koordinatör sorumlusu İsmail Çataklı'ya mesaj gönderdiğini ifade etti. Vatandaşın talebinin ise sonrasında yerine getirildiği de açıklamada yer aldı. YALAN 57. 'Deprem alanından çıkarılan çocukları başkaları alıyor' Birçok sosyal medya kullanıcısı ve Meral Akşener, çocuk kaçırma ile ilgili iddialarda bulundu GERÇEK 'Deprem bölgesinde şu ana kadar ailelerine ulaşılamayan refakatsiz çocuklar konusunda tek yetkili kurum bakanlığımızdır. Çocukların bakanlığımız haricinde herhangi bir kişi ya da kuruma teslim edilmesi kesinlikle söz konusu değildir. Vatandaşlarımızın bu tip paylaşımlara itibar etmemeleri önemle rica olunur.' 7 Şubat İDDİA 58. 'Kahramanmaraş depremlerinden paylaşılan fotoğraflar' Bazı fotoğrafların Kahramanmaraş depremlerinden sonra çekildiği iddia edilerek sosyal medyada paylaşıldı. GERÇEK 7 Şubat YALAN 59. 'Deprem vergileri nerede?' Bazı sosyal medya hesaplarından 'Deprem vergileri nerede?' içerikli manipülatif paylaşımlar yapıldı. GERÇEK Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 7 Şubat'ta Devlet Bilgi Koordinasyon Merkezi'nde depreme ilişkin yaptığı konuşmada ise sadece acil yardım ve destek faaliyetleri için ilk etapta hemen 100 milyarlık bir kaynağın kurumların emrine tahsis edildiğini açıklamıştır. 6 Şubat İDDİA 60. 'NEREDEYIM' yazıp 7777'ye gönderildiğinde yetkililere konum bildiriliyor' GERÇEK Teyit Hattı iddiaların arka planını inceledi. Bu hizmet SMS aracılığıyla Turkcell operatör kullanıcıları tarafından kullanılabiliyor. Turkcell Neredeyim servisi; kendi konum bilgisine ulaşmak isteyen kişiye yardımcı oluyor. Kendi konum bilgisini sorgulayan kişiye; kişinin bulunduğu bölgenin adres bilgisi, bulunduğu en yakın noktalar ve telefonları, coğrafi konum bilgileri, polis ve sağlık acil durum telefonları cep telefonuna SMS olarak gönderiliyor. Teyit Hattı, iddianın gerçekliğini araştırmak için hem 7777'ye hem de 2222'ye 'NEREDEYIM' yazarak mesaj attı. Turkcell'in bulunulan konum bilgisini, en yakın noktaları ve telefon bilgilerini, coğrafi konum verilerini ilettiği fark edildi. 10 Şubat YALAN 61. 'Barınma gibi imkanlardan yararlanmak isteyen afetzedelerden bilgi kartı isteniyor' GERÇEK Depremzedelerden ayrıldıkları şehir veya gittikleri şehirlerde herhangi bir belge istenmemektedir. 9 Şubat YALAN 62. 'Arama kurtarma çalışmaları esnasında tam enkazdan çıkarma aşamasına gelindiğinde başka bir ekip gelerek kameralarla depremzedeyi enkazdan çıkardı' Gerçek Buna dair hiçbir kanıt ortaya atılmadı. Bu iddiayı savunan kimse bulunamadı. Bir duyum üzerine Mehmet Akif Ersoy tarafından haberleştirildi 10 Şubat YALAN 63. 'Deprem bölgelerinde AFAD'dan başka kuruluşların çadır kurmasına izin verilmiyor' Habertürk yazarı Kemal Öztürk canlı yayında AFAD dışındaki kuruluşların çadır kurmasına izin verilmediğini iddia etti. GERÇEK Fakat çok geçmeden haberin yalan olduğu Kemal Öztürk'ün kendisi tarafından açıklanarak böyle bir yasağın olmadığı bilgisi verildi. 7 Şubat YALAN 64. 'Hatay Yarseli Barajının patladığı iddiası' Önce Babala TV platformundan ortaya atılarak Ekşi Sözlük de dahil olmak üzere hızla yayılan bir iddia olarak Hatay Yarseli Barajının patladığı için çevresinin tahliye edildiği haberi paylaşıldı. GERÇEK Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişçi tarafından söz konusu iddiaların asılsız olduğu açıklanarak konu aydınlatılmıştır. 12 Şubat YALAN 64. 'Baraj Patladığına dair Bakanlık yetkilisinden teyit aldık.' 1. Oğuzhan Uğur Hatay'da Yarseli Barajının patladığına dair yaptıkları haber için Bakanlık yetkilisiyle mesajlaştıklarını söyledi. 2. Söz konusu haberin yalan olduğu anlaşılınca hemen kaldırdıklarını söyledi. 3. Yalan çıkan tek haber yaptıklarını söyledi. GERÇEK 10 Şubat YALAN 65. 'Türk İHA'ları depremler sonrasında kullanılmadı.' Fox TV haber kanalında Sözcü Gazetesi yazarı Deniz Zeyrek depremler sonrasında Türk İHA'larının kullanılmadığını iddia etti. GERÇEK Depremlerin meydana geldiği ilk gün itibariyle Türk İHA'larının kullanıma alındığı Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar tarafından duyurulmuştu. Ayrıca İHA'lar tarafından çekilen fotoğraflar da basında yer bulmuştu. Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığı, deprem bölgesinde kullanılan Türk savunma sanayiinin geliştirdiği teknolojilerini sosyal medya hesabından paylaşmıştır. Buna göre 50 insansız hava aracı ile 1000 saatin üzerinde uçuş gerçekleştirilmiştir. 9 Şubat YALAN 66. 'Deprem bölgesinde bir AFAD ekibi Aksaray Valisi Hamza Aydoğdu'nun Elbistan'daki bir akrabası için enkazdan ayrıldı.' Bazı yayın organlarında Aksaray Valisi Hamza Aydoğdu'nun talimatı üzerine AFAD personelinin çalışmakta olduğu enkazdan ayrılarak Aydoğdu'nun bir akrabasının bulunduğu başka bir enkaza gittiği iddia edildi. GERÇEK 11 Şubat YALAN 67. 'Kahramanmaraş'ta volkanik hareketlilik var.' Yer Bilimci Ahmet Ercan tarafından Kahramanmaraş Göksun'da lav akıntısı ve volkan ihtimali olduğuna dair bir iddia ortaya atıldı. GERÇEK AFAD Deprem ve Risk Azaltma Genel Müdürü Prof. Dr. Orhan Tatar tarafından herhangi bir lav akması veya volkanik külün söz konusu olmadığı açıklanmıştır. 9 Şubat YALAN 68. 'Gaziantep'te yağma yapmaya kalkışan Suriyelileri Gaziantepliler tekme tokat dövdü.' Bazı sosyal medya hesaplarında Gaziantep'te yağma yapmaya kalkışan Suriyelileri Gazianteplilerin tekme tokat dövdüğü iddia edildi. GERÇEK Fotoğraf, depremin ardından yağma yaptığı için şiddete maruz kalan bir Suriyeliyi göstermiyor. Paylaşımlardaki görüntüler, 2022 yılının Eylül ayında Sakarya'nın Serdivan ilçesinde yaşanan bir kavgaya aittir. 11 Şubat YALAN 69. 'Avusturya ordusu Türkiye'deki deprem kurtarma çalışmalarını güvenlik nedeniyle durdurdu.' Avusturyalı arama kurtarma ekibinin Türkiye'de güvenlik riski bulunduğu için çalışmalarına ara verdiği iddia edildi. GERÇEK Türkiye Cumhuriyeti Viyana Büyükelçiliği'nden yapılan açıklamada Avusturyalı kurtarma ekibinin herhangi bir güvenlik sorunu yaşamadığı, teknik aksaklıklar giderildikten sonra çalışmalara devam edeceği bildirildi. 11 Şubat YALAN 70. 'Afgan bir kişi deprem bölgesinde cenazelerin kolunu keserek altınını çaldı.' Sosyal medyada Uğur Kardaş isimli bir şahıs Afgan bir şahsın deprem bölgesinde cenazelerin kollarını keserek altınlarını çaldığını iddia etti GERÇEK İddianın doğru olmadığı kısa sürede ortaya çıkarılarak provokasyona imza atan şahsın gözaltına alındığı İçişleri Bakanlığı tarafından açıklandı. 10 Şubat YALAN 71. 'AHBAP Platformu engelleniyor.' GERÇEK Ahbap Platformu Genel Başkanı Haluk Levent, valisinden komutanına kadar tüm devlet yetkililerinden her zaman destek gördüklerini belirterek tüm kurumlarla koordinasyon içinde çalıştıklarını belirtmiştir. 11 Şubat YALAN 72. 'Bekir Bozdağ'ı protesto eden depremzedeler gözaltına alındı.' GERÇEK Adalet Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada hiçbir depremzedenin gözaltına alınmasının söz konusu olmadığı bildirildi. 10 Şubat YALAN 73.'Kurtarma Çalışmalarını Takip Eden Muhabire Polis Tekme Attı.' Halk TV'de deprem bölgesinde olayları takip eden bir muhabire polisin tekme attığı iddia edildi. GERÇEK Sahadaki ekiplerden alınan bilgiye göre, böyle bir olayın hiç yaşanmadığı anlaşılmıştır. Ayrıca Emniyet Genel Müdürlüğü ekiplerine de böyle bir konunun intikal etmediği öğrenilmiştir. 10 Şubat YALAN 74.'Depremzede Çocuğa Şiddet Uygulanıyor.' Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan görüntülerde depremzede bir çocuğa şiddet uygulandığı iddia edildi. GERÇEK Konuyla ilgili Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından açıklama yapılmıştır. Görüntülerde küçük çocuğa şiddet uygulayan S.D isimli şahıs, Ankara Etimesgut İlçe Emniyet Müdürlüğü tarafından 10 Şubat'ta gözaltına alınmıştır. Koruma altına alınan kız çocuğunun depremzede olmadığı belirlemiş, olaylı ilgili soruşturma başlatılmıştır. 10 Şubat YALAN 75.'Binlerce yurttaşın öldüğü Antakya'da cenazeler isim yerine numara verilerek gömülüyor.' Bazı sosyal medya hesapları ve basın yayın organlarında binlerce yurttaşın öldüğü Antakya'da cenazelerin isim yerine numara verilerek gömüldüğü iddiasıyla manipülasyon gerçekleştirilmiştir. GERÇEK Arama-kurtarma çalışmalarında cansız bedenine ulaşılan ve kimlik tespiti yapılamayan cenazeler ise teşhise elverişli fotoğrafının çekilmesi, parmak izi ve DNA örneği alınarak ve cenazeye bir numara verilerek kayıt altına alınmaktadır. Cenazeler, defin ruhsatı düzenlenmesi, cenazenin defnedildiği yer ve mezarlığın bu 139 numarayla ilişkilendirilerek tutanakla kayıt altına alınmasının ardından defnedilmektedir. 9 Şubat YALAN 76.'Deprem mağdurlarına yardım yaparken önce GBT yapıldığı ve KHK'lı ise yardım verilmedi.' Bazı sosyal medya hesaplarında deprem mağdurlarına yardım yaparken önce GBT yapıldığı ve KHK'lı ise yardım verilmediği iddia edildi. GERÇEK Deprem bölgesine gönderilen tüm yardımlar, AFAD koordinesinde hiçbir depremzede arasında ayrım yapılmadan dağıtılmaktadır. 10 Şubat YALAN 77.'Suriyeliler TSK ile Çatışıyor' Ekşi Sözlük'te hiçbir dayanağı olmadığı halde Suriyelilerin TSK ile çatıştığına dair başlık açıldı. GERÇEK Hiçbir dayanağı olmayan bu iddia tamamen gerçek dışıdır. 11 Şubat İDDİA 78.'İç Savaş Çıktı' Ekşi Sözlük'te hiçbir somut kanıt içermeden tamamen uydurma olacak şekilde 'iç savaş çıktığına' dair bir başlık açıldı. GERÇEK Bu iddia tamamen gerçek dışı olup insanları galeyana getirmek amacıyla yapılan bilinçli bir provokasyondur. 11 Şubat İDDİA 79.'Hatay'da Yapı Denetim Müdürlüğü'ndeki evraklar yok edilmeye çalışılıyor.' Bazı sosyal medya hesaplarında Hatay'da Yapı Denetim ve Yapı Malzeme Şube Müdürlüğü'nün yıkılarak evrakların yok edilmeye çalışıldığı iddia edildi. DOĞRU Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, evrakları matbu olarak tuttuğu gibi, bütün resmi yazışma ve raporları Belgenet üzerinden anlık olarak dijital ortama aktarmaktadır. Bunun yanında ek binadaki tüm evraklar, il müdürlüğünün arşivine taşınacaktır. 11 Şubat İDDİA 80.'Enkaz bölgelerinde cihatçı gerici gruplar var. Kenarda bekliyorlar. Canlı biri çıkacaksa, ekipler çıkartılıyor ve bu gerici tekbir timleri kameralarla enkaza geçiyor.' SolHaber adlı medya organında enkazdan biri çıkartılacağı sırada 'tekbir timleri' adını verdikleri grupların kameralarla ortaya çıkarak şov yaptıkları iddia edildi. GERÇEK Haberde adı geçen İHH, AGD, İDDEF, Deniz Feneri, IBAG, Diyanet Vakfı, Sadaka Taşı, Beşir, Hay-Der, TÜGVA, TÜRGEV, İlim Yayma Cemiyeti, Önder, Birlik Vakfı, İsmailağa Vakfı, Yedi Hilal, Hakyol gibi vakıfların üyeleri gece-gündüz demeden arama-kurtarma ve yardım faaliyetleri için sahada durmadan çalışmaktadır. 6 Şubat İDDİA 81.'Starlink uyduları kabul edilmedi.' Bazı haber sitelerinde deprem bölgesinde kablosuz ve kolay şekilde internet erişimi sağlayabilecek olan Starlink sisteminin kabul edilmediği iddia edildi. GERÇEK Starlink teknolojisinin kullanılabilmesi için Starlink alıcılarının da yerleştirilmesi gerekmektedir. Bundan dolayı uyduların tek başına yönlendirilmesi bir şey ifade etmemektedir. Starlink alıcılarının Türkiye'ye ulaştırılması ise günler alacaktır. Mevcut altyapının ayağa kaldırılması adına ise depremin ilk günü 87, ikinci ve üçüncü günü ise 150 mobil baz istasyonu bölgeye yerleştirilmiştir. Starlink ile ilgili beklentiler teknik bilgi yetersizliğinden dolayı tamamen hatalıdır. 10 Şubat İDDİA 82.'Depremzede Derme Çatma Çadırda Kalıyor.' Euronews Türkçe muhabiri Dilek Gül Elbistan'da röportaj yaptığı depremzede Büşra Erden'in derme çatma bir çadırda kaldığını iddia etti. GERÇEK Haberde adı geçen Büşra Erden kendi twitter hesabından orada kalmadıklarını muhabir Dilek Gül'e söylemiş olmalarına rağmen böyle bir haberin yapıldığını yazdı. 12 Şubat İDDİA 83.'Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Ersoy'a ait oteller depremzede misafir etmiyor.' Cemal Enginyurt, Kültür ve Turizm Bakanı Ersoy'a ait otellerde depremzedelerin misafir edilmediğini iddia etti. GERÇEK Cemal Enginyurt daha sonra kendi kendisini tekzip ederek Ersoy'un otellerinde depremzedelerin misafir edildiğini söyledi. 12 Şubat İDDİA 84.'Ülke sahipsiz, Babala ofisinde sabaha kadar çalışıyoruz.' Gökhan Özoğuz, manipülatif bir şekilde ülkenin sahipsiz olduğunu iddia ederek Babala Tv ofisinde sabaha kadar çalıştıklarını söyledi. GERÇEK Deprem anından itibaren 120 bin arama-kurtarma ve yardım personeli sahada çalışmaları durmaksızın sürdürmektedir 13 Şubat İDDİA 85.'Bizi kaderimize terk ettiniz, çocuklarımızı donuyor.' Tele 1 yayınında depremzedelerin kaderlerine terk edildiği ve çocukların donduğu iddia edildi. GERÇEK Söz konusu yayında depremzede olduğu söylenen kişinin konuştuğu sırada arkada yardım tırının olduğu, insanların yiyip içtiği ve alanda askerlerin de yardım amaçlı olarak orada bulunduğu görülmektedir 12 Şubat İDDİA 86.'Depremin vurduğu binaların % 52'si 2001 sonrası yapıldı.' Kemal Kılıçdaroğlu tarafından depremin vurduğu binaların %52'sinin 2001 sonrası yapıldığı iddia edildi. GERÇEK Murat Kurum: 'Yıkılan binaların %95'i 2000 öncesi yapılar. 2002 sonrasında yapılan binaların büyük kısmı sağlam.' 11 Şubat İDDİA 87.'İsmailağa Cemaati 'deprem bölgesine çadır göndereceğiz' iddiasıyla çadır başına 15 bin lira istedi.' Sol Haber sitesinde İsmailağa Cemaati'nin deprem bölgesine çadır gönderilmesi için 15 bin lira istediği iddia edildi. GERÇEK Söz konusu meblağın açıklanması bağışçıların bilgilendirilmesi amacıyla yapılmıştır. 12 Şubat İDDİA 88.'Serbestiyet'in Van'da Çekilmiş Bir Görüntüyü Adıyaman'da Çekilmiş Gibi Paylaşması' ABD'li Chrest Vakfı başta olmak üzere birçok batılı vakıf tarafından fonlanan Serbestiyet, 'Adıyaman'dan bir görüntü: Bir baba depremde ölen oğlu için ağıt yakıyor, yaşlı bir kadın çökmüş ağlıyor, bir asker namaz kılıyor ve bir çocuk sırtlandığı çuvalı taşıyor' açıklaması ile bir video paylaştı. GERÇEK Görüntüleri kaydeden Erhan İdiz, Serbestiyet'e tepki göstererek videoyu 3 yıl önce Van'da çektiğini, adamın Kızılay aşçısı olduğunu söz konusu kadının da genç biri olduğunu açıkladı. 10 Şubat İDDİA 89.'Kahramanmaraş'taki Depreme ABD'li Şirketin Açtığı 6 Bin Metrelik Petrol Kuyusu Sebep Oldu' Bazı sosyal medya hesaplarından paylaşılan ve basın yayın organlarında habere konu olan, 'Kahramanmaraş'taki depremlere ABD'li şirketin açtığı 6 bin metrelik petrol arama kuyusu sebep oldu' iddiası. GERÇEK Kahramanmaraş ili sınırları dahilinde günümüze kadar 3 adedi Türkiye Petrolleri A.O. Genel Müdürlüğü ve 1 adedi özel şirketlerin müştereken olmak üzere toplam 4 158 adet sondaj kuyusu açılmıştır. Bu kuyularda petrol ve gaz emaresine rastlanılmamıştır. Bölgede, iddia edildiği gibi 6 bin metre derinlikte kuyu bulunmamaktadır. 11 Şubat İDDİA 90.'Türkiye-Suriye Sınırındaki Bazı Duvarlar Yıkıldı, Çeteler Türkiye'ye Giriyor' İddiası' Bazı sosyal medya hesaplarından, 'Türkiye-Suriye sınırındaki bazı duvarlar yıkıldı, çeteler Türkiye'ye giriyor' iddiasında bulunuldu. GERÇEK Suriye sınırında yer alan 837 kilometrelik modüler beton duvarda herhangi bir hasar meydana gelmemiştir. 11 Şubat İDDİA 91.'Mersin'e Gönderilen Akaryakıt Gemisi EPDK Tarafından Engellendi' Bazı sosyal medya hesaplarından 'Mersin'e gönderilen akaryakıt gemisi EPDK tarafından engellendi' şeklinde iddialar paylaşıldı. GERÇEK Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu'nun, 'gemileri engelleme' gibi bir yetkisi yoktur. 11 Şubat İDDİA 92.'AFAD'dan Acil Gönüllü Çağrısı' Sosyal medyada 'Acil Gönüllü Çağrısı' başlığıyla '3 bin kişilik AFAD çadır kentindeki çalışmalarda yer almak üzere kadın ve erkek gönüllülere ihtiyaç vardır' iddiaları paylaşıldı GERÇEK AFAD'dan yapılan bir 'Acil Gönüllü Çağrısı' söz konusu değildir 12 Şubat İDDİA 93.'Bu Numaralar MÜSİAD Çadır Ekibine Ait' Bazı sosyal medya hesaplarından, 'MÜSİAD Çadır Ekibi telefon numaraları' paylaşıldı. GERÇEK Sosyal medya üzerinden 'MÜSİAD Çadır Ekibi' olarak paylaşılan telefon numaraları MÜSİAD ekiplerine ait değildir. 12 Şubat İDDİA 94.'Hasar Tespit Çalışmalarını Öğretmenler ve İmamlar Yaptı' Bazı sosyal medya hesaplarında ve basın yayın organlarında, '23 Kasım 2022'de Düzce'de meydana gelen deprem sonrası, hasar tespit çalışmalarını öğretmen ve imamlar yaptı' iddiası paylaşıldı GERÇEK Umumi Hayata Müessir Afetler Dolayısıyla Alınacak Tedbirlerle Yapılacak Yardımlara Dair Kanun'una göre, yaşanan doğal afetlerin ardından hasar tespit çalışmalarını yalnızca inşaat mühendisleri ve/veya mimarlar yapmaktadır. 12 Şubat İDDİA 95.'Afet Bölgesinde Yakalanan Yağmacının Kulağını Kestiler' Bazı sosyal medya hesaplarından 'Bir yağmacının kulağının kesildiği görüntüler' iddiası paylaşıldı GERÇEK Söz konusu görüntüler iddia edildiği gibi Türkiye'de çekilmemiştir. Görüntünün Ocak 2023 tarihinde paylaşıldığı ve görüntülerdeki kişinin İspanyolca konuştuğu tespit edilmiştir 11 Şubat İDDİA 96.'Yüzlerce depremzede Ankara Esenboğa Havaalanı'nda mağdur.' Depremzedelerin Ankara Esenboğa Havalimanında mağdur edildiği iddia edildi. GERÇEK Ankara Esenboğa Havalimanının anlık görüntüleri gerçeği ortaya çıkardı 12 Şubat İDDİA 97.'Kızılay'ın Konteyner Üretemeyen Fabrikasını Torpille Gelen Kebapçı Genel Müdür Yönetiyor' GERÇEK Genel müdür, ODTÜ mezunudur ve bu alanda doktorası bulunmaktadır. 12 Şubat İDDİA 98.'Yakalanan Yamacı Direğe Bağlandı' Bazı sosyal medya hesaplarında, 'Afet bölgesinde yağma yapan şahıs yakalanarak direğe bağlandı' iddiası paylaşıldı. GERÇEK İddialara konu fotoğraf Türkiye'de değil, Rusya-Ukrayna savaşı sırasında Ukrayna'da çekilmiştir. Fotoğraf, yağma yapan bir şahsın siviller tarafından yakalanarak direğe bağlandığı olaya aitti 12 Şubat İDDİA 99. 'Erbil'den Adıyaman'a Gelen İş Makinaları Bekletiliyor, Engelleniyor' Bazı sosyal medya hesaplarından Erbil'den Adıyaman'a gelen iş makinalarının engellendiği iddia edildi. GERÇEK Kuzey Irak'tan iş makinelerinin geldiği doğru ancak bu gelen makineler moloz yükleme ve taşıma için gelen araçlar kurtarma için olan makineler değildir. Enkaz kaldırma faaliyetlerinde bu iş makinalarının tamamı kullanılacaktır. 12 Şubat İDDİA 100. 'Belediye Başkanı Gelince Kurulan Çadırlar, Başkan Gidince Toplandı' Bazı sosyal medya hesaplarından 'Bu çadırı belediye başkanı gelince kurdular, başkan gidince topladılar' şeklinde bir iddia ortaya atıldı. GERÇEK İddiaya konu çadır, iş makinalarının çalıştığı bir alana kurulmuştur. Bölgede çalışan ekipler, güvenli bir noktada kurulmayan çadırı taşımıştır. Afet bölgesinde çadırlar güvenli bir alana ve arama kurtarma çalışmalarını engellemeyecek şekilde kurulmalıdır. 12 Şubat İDDİA 101. 'Enkaz altındaki yakınlarım çıkarılmadı. Onlar gibi binlercesi var. TV'lerde verilen ölüm rakamları, gerçeğin ve facianın çok altı.' Sosyal medyada 'Enkaz altındaki yakınlarım çıkarılmadı. Onlar gibi binlercesi var. TV'lerde verilen ölüm rakamları, gerçeğin ve facianın çok altı.' şeklinde paylaşımlar yapıldı. GERÇEK 13 Şubat saat 10.55 itibarıyla hayatını kaybedenlerin sayısı 31 bin 643'tür. Hayatını kaybedenler, kayıt altına alındıktan ve bilançoya ilave edildikten sonra hemen gömülmektedirler. Ölü sayısının açıklamalar ve TV'de yayınlananlardan daha fazla olduğuna dair iddialar, verileri manipüle etmeyi amaçlamaktadır ve tamamı yalandır. 13 Şubat İDDİA 102. 'Kapılar Açıldı, Suriye'den Yüz Binlerce Sığınmacı Getiriliyor' Bazı sosyal medya hesaplarından, 'Kapılar açıldı, Suriye'den yüz binlerce yeni sığınmacı getiriliyor' iddiası paylaşıldı. GERÇEK Türkiye'de 10 ili etkileyen deprem felaketi, Suriye'yi de etkilemiştir. Türkiye, insani bir görev olarak Suriye'ye gidecek uluslararası yardımları desteklemekte ve geçişleri kolaylaştırmaktadır. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin, Hatay Cilvegözü ve Bab-el Hava sınır kapılarıyla ilgili, 'BM'nin insani yardımları için kullanılabilir' kararı bulunmaktadır. Bu kapı, uluslararası geçişlere açık Suriye sınır kapısıdır. Sınır kapısının Suriye tarafındaki yollar, deprem nedeniyle tahrip olmuştur. Türkiye, BM'ye, Kilis'te açık olan iki sınır kapısını kullanabileceğini bildirmiştir. Bu iki kapı, özellikle terörden temizlenen bölgelere ulaşmak için kullanılmaktadır. Bu kapılar yeni açılmamıştır ve geçişler tek taraflıdır. Kapılardan Türkiye tarafına geçiş, tamamen Türkiye'nin kontrolündedir. 12 Şubat İDDİA 103. 'Depremden 4-5 saat sonra Süleyman Soylu'nun keyfi yerinde' Sosyal medyada 'Depremden 4-5 saat sonra Süleyman Soylu'nun keyfi yerinde' başlığıyla İçişleri Bakanı Soylu'nun yanındakine bakarak yüzünün güldüğü bir fotoğraf paylaşıldı. GERÇEK Fotoğraf, 27 Kasım 2022 tarihinde İçişleri Bakanı Soylu'nun Düzce'ye yaptığı bir ziyaret sırasında çekilmişti.