Esnafa erken emeklilik konusu Bağ-Kur'lular tarafından merak edilmeye devam ediyor. Milyonlarca vatandaşı yakından ilgilendiren prim indirimi tekrar gündeme geliyor. Peki düzenleme kimleri kapsayacak? Prim indirimi nasıl olacak?
2008 yılında yapılan reform ile tüm kurumlar (SSK; Bağ-Kur ve Emekli Sandığı) Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) çatısı altında birleştirildi. Ancak geçmişten gelen çalışma ve prim ödeme şekilleri, emeklilik hesapları gibi konular bulunduğundan bu üç kurum arasında henüz bir norm birliği sağlanamadı. Özellikle Bağ-Kur ve Emekli Sandığı'nda prim şartı 9 bin gün (25 yıl) olarak uygulanmaya devam ederken SSK'da EYT kapsamında 5000-5975 gün sonrasında ise 7 bin gün olarak uygulanıyor. Aradaki bu prim farkının giderilmesi için Bağ-Kur'da prim indirimi gündeme gelmişti. TBMM'ye düzenlemenin gelmesi beklenirken kafalarda da uygulama ile ilgili bir çok soru var. İşte soruların cevapları…
PRİM ŞARTLARI NASIL BELİRLENİYOR?
Çalışanların prim yatırdıkları kuruma göre ve işe giriş tarihlerine göre prim ödeme şartları da değişiyor. SSK'da 1999 öncesi için prim şartı 5000 ile 5975 gün arasında değişirken bu tarihten sonra 7 bin güne 2008'den sonra ise kadın erkek tüm çalışanlarda 7.200 güne çıkıyor. Emekli Sandığı'nda ise kadınlar 7200 gün (20 yıl) erkekler ise 9 bin gün (25 yıl) prim ödüyor. Bağ-Kurlular için ise prim şartları 1999 öncesinde kadınlarda 7200 gün erkeklerde 9 bin gün, sonrasında ise hem kadın hem erkeklerde 9 bin gün olarak uygulanıyor.
FARKLI KURUMLARDAKİLERDE ŞARTLAR NASIL BELİRLENİYOR?
Üç kurumdan ayrı ayrı çalışması olanlar için hangi kurumdan emekli olacağı son 7 yıllık sigortalılık süresine bakılarak belirleniyor. Son 7 yıllık sigortalılık süresinde hangi kurum daha fazla ise yani 3.5 yıl (1261 gün) nereden prim yatırılmış ise o kurumun şartlarında emeklilik işlemi yapılıyor. 1 Ekim 2008 sonrasında ilk kez sigortalı olanlarda ise son 7 yıla değil tüm çalışma hayatına bakılıyor ve hangi kurumdan daha fazla prim yatırılmışsa o kurumun şartları uygulanıyor.
GÜNDEMDEKİ DEĞİŞİKLİK NASIL OLACAK?
İlk etapta 1 milyon küçük esnafı ve çiftçiyi ilgilendiren uygulamada Bağ-Kur'luların prim şartı 9 bin günden 7200 güne inecek. Eğer kapsam geniş tutulur ve 8 Eylül 1999 öncesini de kapsarsa EYT'li Bağ- Kur'lular da 9 bin günü beklemeden 7200 günle emekli olabilecek. 8 Eylül 1999-30 Ocak 2008 arası sigortalı olan Bağ-Kur'lularda gün sayısı şartı hem kadın hem erkeklerde 25 yıl yani 9 bin gün olarak belirlenmiş ancak yaş şartı kadınlarda 58 erkeklerde ise 60 şartı ile uygulanıyor. Yeni düzenleme böylece hem kadınlarda hem erkeklerde prim gün şartını 9000'den 7200'e çekecek.