Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından açıklanan ödemeler dengesi verilerine göre, Mayıs 2024'te cari işlemler hesabı 1 milyar 235 milyon dolar açık verirken, altın ve enerji hariç cari işlemler hesabı 3 milyar 263 milyon dolarlık fazla oluştu. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, yıllık cari açığın mayısta 25,2 milyar dolarla Haziran 2022'den sonraki en düşük seviyesine gerilediğini ifade etti.
YILLIK CARİ AÇIK HAZİRAN 2022'DEN SONRAKİ EN DÜŞÜK SEVİYESİNE GERİLEDİ
Ödemeler dengesi tanımlı dış ticaret açığı, mayısta 4 milyar 199 milyon dolar oldu. Bu dönemde hizmetler dengesi kaynaklı net girişler 4 milyar 724 milyon dolar, seyahat kaleminden kaynaklanan net gelirler de 3 milyar 915 milyon dolar olarak gerçekleşti.
Birincil gelir dengesi kaleminde 1 milyar 607 milyon dolar ve ikincil gelir dengesi kaleminde de 153 milyon dolarlık net çıkış kaydedildi.
Mayısta yıllıklandırılmış cari açık ise 25 milyar 191 milyon dolara inerken, yıllıklandırılmış cari açıktaki son 1 yıllık iyileşme 31 milyar 831 milyon dolara işaret etti.
Öte yandan, cari açığın milli gelire oranı 2023 sonu milli geliri dikkate alındığında yaklaşık yüzde 2,25'e indi.
RESMİ REZERVLERDE 17 MİLYAR 593 MİLYON DOLAR ARTTI
Mayısta doğrudan yatırımlar kaynaklı 361 milyon dolar, portföy yatırımlarında 5 milyar 637 milyon dolarlık net giriş oldu.
Alt kalemler itibarıyla incelendiğinde, yurt dışı yerleşiklerin hisse senedi piyasalarında 529 milyon dolarlık net satış, devlet iç borçlanma senetlerinde 6 milyar 51 milyon dolarlık net alış gerçekleşti.
Yurt dışındaki tahvil ihraçlarıyla ilgili olarak, bankalar 452 milyon dolar ve diğer sektörler 270 milyon dolar net borçlandı.
Diğer yatırımlar altında, yurt içi bankaların yurt dışı muhabirlerindeki efektif ve mevduat varlıkları 4 milyar 254 milyon dolar azalış gösterdi.
Yurt dışı bankaların yurt içindeki mevduatları yabancı para cinsinden 368 milyon dolar azalırken, Türk lirası cinsinden 1 milyar 107 milyon dolar artış olmak üzere toplam 739 milyon dolar net artış kaydetti.
Bu dönemde sağlanan kredilerle ilgili olarak, bankalar ve diğer sektörler sırasıyla 3 milyar 420 milyon dolar ve 356 milyon dolar net kullanım gerçekleştirirken, Genel Hükümet 26 milyon dolar net geri ödeme gerçekleştirdi.
Resmi rezervlerde mayısta 17 milyar 593 milyon dolarlık net artış oldu.
"REZERV BİRİKİMİ HIZLANIYOR"
İstikrar, güven ve dayanıklılığın arttığına, cari açığın önemli bir sorun olmaktan çıktığına, dış borcun milli gelire oranının düştüğüne ve rezerv birikiminin hızlandığına işaret eden Şimşek, "Yıllık cari açık mayısta 25,2 milyar dolarla Haziran 2022'den sonraki en düşük seviyesine geriledi. Cari açıktaki düşüşün yanı sıra olumlu dış finansman görünümü devam ediyor." değerlendirmesinde bulundu.
Şimşek, yılın ilk 5 ayında portföy girişinin 19,1 milyar dolara ulaştığına dikkati çekerek şunları kaydetti:
"Bankacılık ve reel sektörün uzun dönem dış borç çevirme oranları geçen sene ocak-mayıs dönemindeki yüzde 97 ve yüzde 73 seviyesinden bu yılın aynı döneminde sırasıyla yüzde 160 ve yüzde 123'e yükseldi. Cari açığın milli gelire oranının ikinci çeyrekte yüzde 2,5'in altına gerilemesini bekliyoruz. Yapısal reformlarla ekonomik dönüşümü gerçekleştirerek sürdürülebilir cari açığa ulaşacağız. Böylece ülkemizin dış finansman ihtiyacını kalıcı olarak düşüreceğiz."
İstikrar, güven ve dayanıklılık artıyor, cari açık önemli bir sorun olmaktan çıkıyor. Dış borcun milli gelire oranı düşüyor ve rezerv birikimi hızlanıyor.
— Mehmet Simsek (@memetsimsek) July 12, 2024
Yıllık cari açık mayısta 25,2 milyar dolarla 2022 yılı Haziran ayından sonraki en düşük seviyesine geriledi.
Cari açıktaki… pic.twitter.com/VH5ps4QYfb
Ödemeler dengesine ilişkin yıllık veriler şöyle:
| 2024 Mayıs | 2024 Ocak-Mayıs | ||
| A- | CARİ İŞLEMLER HESABI | -1.235 | -17.614 |
| 1. | İhracat | 23.347 | 104.657 |
| 2. | İthalat | 27.546 | 131.029 |
| Mal Dengesi | -4.199 | -26.372 | |
| 3. | Hizmet Gelirleri | 9.245 | 36.822 |
| 4. | Hizmet Giderleri | 4.521 | 21.721 |
| Mal ve Hizmet Dengesi | 525 | -11.271 | |
| 5. | Birincil Yatırım Kaynaklı Gelirler | 1.008 | 5.279 |
| 6. | Birincil Yatırım Kaynaklı Giderler | 2.615 | 11.555 |
| Mal, Hizmet ve Birincil Gelir Dengesi | -1.082 | -17.547 | |
| 7. | İkincil Yatırım Kaynaklı Gelirler | -153 | -67 |
| B. | SERMAYE HESABI | -13 | -23 |
| C. | FİNANS HESABI | -14.369 | -22.490 |
| 8. | Doğrudan Yatırımlar: Net Varlık Edinimi | 713 | 2.329 |
| 9. | Doğrudan Yatırımlar: Net Yükümlülük Oluşumu | 1.074 | 3.833 |
| 10. | Portföy Yatırımları: Net Varlık Edinimi | 748 | 7.547 |
| 11. | Portföy Yatırımları: Net Yükümlülük Oluşumu | 6.385 | 19.064 |
| 11.1. | Hisse Senetleri | -529 | 117 |
| 11.2. | Borç Senetleri | 6.914 | 18.947 |
| 12. | Diğer Yatırımlar: Net Varlık Edinimi | -4.117 | 4.683 |
| 12.1. | Merkez Bankası | 0 | 0 |
| 12.2. | Genel Hükümet | 0 | 19 |
| 12.3. | Bankalar | -4.398 | 4.917 |
| 12.4. | Diğer Sektörler | 281 | -253 |
| 13. | Diğer Yatırımlar: Net Yükümlülük Oluşumu | 4.254 | 14.152 |
| 13.1. | Merkez Bankası | -1.133 | -1.396 |
| 13.2. | Genel Hükümet | -26 | -68 |
| 13.3. | Bankalar | 4.814 | 14.419 |
| 13.4. | Diğer Sektörler | 599 | 1.197 |
| Cari, Sermaye ve Finans Hesapları | 13.121 | 4.853 | |
| D. | NET HATA VE NOKSAN | 4.472 | -12.370 |
| GENEL DENGE | -17.593 | 7.517 | |
| E. | REZERV VARLIKLAR | 17.593 | -7.517 |
| 14. | Resmi Rezervler | 17.593 | -7.517 |
| 15. | Uluslararası Para Fonu Kredileri | 0 | 0 |
