Dünyanın en iç karartıcı şehri! Nehirler kan kırmızı akıyor, güneş bile doğmuyor

Dünyanın en iç karartıcı şehri olarak bilinen Norilsk, Rusya sınırları içinde bulunuyor. Aynı zamanda Norilsk, dünyanın en kuzeyindeki şehir olma özelliğine de sahip. Rus maden kasabası olan Norilsk'in 2 ay karanlık geçiyor. 170 binden fazla kişiye ev sahipliği yapan Rusya'nın doğusundaki Sibirya'nın bölgesinde bulunan küçük şehir neredeyse dünyanın en izole şehri. Hiçbir yol Norilsk'e çıkmaz. Şehrin içi ve dışında bir demiryolu hattı var. Bunun dışında şehre 40 mil uzaklıktaki Dudinka'dan şehre deniz yoluyla ulaşım sağlanabiliyor. Şehir dünyadan o kadar kopuk ki, şehrin yerlilileri şehri terk ettiklerinde 'ana karaya gidiyoruz' diyorlar. Bu şehre gitmek için direkt olan tek yol ise uçmak. Ancak bu da pek mümkün değil. Şehre internetin gelmesi bile 2017 yılında oldu. O zamana kadar şehir, güvensiz bir uydu bağlantısına sahipti. Norilsk'in hikayesi, 20. yüzyılın başlarında bir jeoloğun Putorana Dağları'nın eteklerinde zengin nikel, bakır ve kobalt yatakları keşfetmesiyle başlıyor. Gezegendeki en büyük nikel-bakır-paladyum yatakları Norilsk'te bulunuyor. 1936 yılında SSCB, yakınlarda bulunan Gulag'dan 500 bin işçiyi zorunlu bir şekilde şehre götürerek maden komleksi inşa ettirdi. Aynı zamanda şehrin geçmişi tüyler ürpertici. 20 yıl boyunca sert yüzeyde çalışan işçilerin 18 bini korkunç koşullarda öldü. Şehirde yapılan muazzam yatırım beraberinde korkunç bir bedel getirdi. Norilisk bugün dünyadaki en kirli 10 şehirden biri. Şehirdeki nikel tesisi her yıl kükürt dioksit, nitrojen oksitler, karbon, fenol ve daha fazlasını içeren 2 milyondan fazla zehirli gaz pompalıyor. Toplam küresel kükür dioksik emisyonlarınında yaklaşık yüzde 1'i Norilsk'ten geliyor. Hava o kadar kirli ki pek çok insan toprağın yüzeyini kazıp alttaki minerale ulaşmaya çalışıyor. Çevredeki ağaçların çoğunu öldüren aist yağmurları insanları da olumsuz etkiliyoe. Şehirdeki maksimum yaşam beklentisi yaşı 59. Aynı zamanda şehirdeki kanser vakaları da Rusya'nın 2 katı. Yapılan bir sağlık araştırmadı Norilsk'te bulunan çocuklarda kan hastalığı oranlarının dünyanın heri kalanına göre yüzde 44; sinir sistemi hastalıklarının yüzde 38 ve kemik ile kas hastalıklarının yüzde 28 daha fazla olduğunu buldu. 2016 yılında ise korkunç bir olay yaşandı. Daldykan nehri kan kırmızısı akmaya başladı. Bazı yerlililer bu olayı 'Tanrı'nın yaklaşan dünya savaşı ile ilgili verdiği mesaj' olarak yorumladı. Bu olayla ilgili resmi bir açıklama yapılmadı. Olayın yakınlardaki bir tesisten kaynaklandığı düşünülüyor. Aynı zamanda eski bir fabrika işçisi ABC'ye verdiği demeçte kışın da karın kırmızı yağdığını dile getirdi. Nikel fabrikasının bir sözcüsü ise 'Endüstriyel atıkların Daldykan nehrina acil olarak boşaltılıp, devletin durumunu etkileyebilecek bir sızıntı olduğunu doğrulayamıyoruz' dedi. Bu olayın sesi daha kesilmemişken, 2020 yılında bir dizel sızıntısının ardından şehrin yakınındaki başka bir nehir yeniden kırmızıya döndü. Rusya lideri Putin, yakıt deposunun çökmesi ve 20 bin tondan fazla dizelin nehre dökülmesinin ardından olağanüstü hal ilan etmiş ve şirketi sert bir dille eleştirmişti. Zehirli kimyasal problemlerinin yanı sıra Norlisk'in ıssız konumu da onu dünyanın en iç karartıcı şehri haline sokuyor. Aynı zamanda şehirdeki sıcaklık yok denecek kadar az. Halk o kadar az güneşe maruz kalıyor ki şehirde polar T3 sendormu yaşanıyor. Bu sendrom güneş ışığı eksikliğinden kaynaklanıyor. İnsanlarda unutkanlık, ruh hali değişikliği ve bilişsel bozulma olarak kendini gösteriyor. Yaz aylarında ise güneş 65 gün boyuna hiç batmıyor. İlginç bir şekilde pek çok kişi Norilsk'te yaşamak istiyor. Buradaki işçiler genel olarak iyi para kazanıyor. Bölgedeki şirketin herkesin bildiği ünlü Rus oligark Roman Abramoviç'ti. Ancak Abramoviç şirketi 2019 yılında 551 milyon dolara sattı. Son yıllarda Norilsk'teki kükürt dioksit emisyonlarını 2023 yılına kadar yüzde 75 oranında azaltmak hedefleniyordu. Ancak son 2 yılda yaşanan Kovid-19 pandemisi ve Rusya-Ukrayna savaşı bu durumu sekteye uğrattı.