Britanyalı doğa bilimci Alfred Russel Wallace, Güneydoğu Asya ile Avustralya arasında 25 binden fazla adadan oluşan Malay Takımadaları'nı gezerken görünmez bir çizgi fark etmişti.
Yaptığı seyahatlerde karşılaştığı türlerin belirli bir noktadan sonra büyük ölçüde farklılık arz ettiğini gören Wallace, bu hattı 1863 yılında haritalandırmıştı. Endonezya'dan geçen bu doğal sınır, Wallace Çizgisi ya da Wallace Hattı olarak anılmaya başladı.
Hint Okyanusu'ndan kuzeye doğru uzanan bu hat, Güney Yarımküre'de Lombok Boğazı ve Makassar Boğazı'ndan geçerek doğuya yöneliyor.
Böylece Borneo ve Avustralya'yı birbirinden ayırıyor. Hattın Asya tarafında kalan bölgeye Oryantal, Avustralya tarafında kalan bölgeye de Avustralyen hayvan coğrafyası adı veriliyor.
CANLI TÜRLERİNİ BİRBİRİNDEN AYIRIYOR!
Bu çizgi canlı türlerini birbirinden belirgin biçimde ayırıyor. Hattın Asya tarafında bulunan canlılar sadece Asya kökenliyken Avustralya tarafında yer alan canlılar ise Asya-Avustralya karması bir kökene sahipti.
Yüzyılı aşkın süredir türlerin Wallace Çizgisi çevresindeki asimetrik dağılımı çevre bilimcileri şaşırtmaktaydı.
Asya kökenli türlerin Avustralya yönünde hareket etmesine olanak veren ancak Avustralya kökenli türlerin Asya yönüne hareket etmesini engelleyen bir faktör olmalıydı ancak bunun ne olduğu bilinmiyordu.
Görünmez Wallace Çizgisi'nin gizemi 1.5 asırdan uzun bir süre sonra bilim insanları tarafından çözüme kavuşturuldu.
LEVHA TEKTONİĞİ!
Avustralya Ulusal Üniversitesi'nden Dr Alex Skeels ve meslektaşları tarafından yapılan yeni çalışma ile bu soruna bir cevap bulundu: Levha tektoniği.
Bu çalışma; gizemli çizginin, milyonlarca yıl önce kıtasal bir çarpışmanın her iki tarafındaki türleri farklı şekillerde etkileyen şiddetli bir iklim değişikliğini tetiklemesiyle oluştuğunu ortaya koydu.
Skeels'in açıklamasına göre yaklaşık 35 milyon yıl önce, Avustralya çok daha güneydeydi ve Antarktika'ya bağlıydı.
Bir noktada Avustralya Antarktika'dan ayrıldı ve milyonlarca yıl boyunca kuzeye sürüklenerek Asya'ya çarptı. Bu çarpışma, bugün Endonezya olarak bilinen volkanik adaları doğurdu.
Avustralya'nın Antarktika'dan bu şekilde ayrılması, o zamanlar Dünya ikliminin çarpıcı biçimde soğumasına yol açan yeni, çok daha soğuk bir deniz geçidini meydana çıkardı.
