Bundan tam yüz yıl önce Filistin topraklarındaki bugünkü işgalin temeli atıldı. O temel, 2 Kasım 1917'de yayınlanan Balfour
deklarasyonu ile atıldı.
Taha Dağlı, Balfour deklarasyonuyla başlayan yüz yıllık süreçte neler yaşandığını, sabah.com.tr için yanıtladı.
BALFOUR DEKLARASYONU NEDİR?
Balfour deklarasyonu için Filistin topraklarının işgal edilerek, Siyonist devletin kurulmasının anahtarı diyebiliriz. 2 Kasım 1917'de dönemin Birleşik Krallık Dışişleri Bakanı Arthur James Balfour'un , bu o dönem için siyonistlerin önemli figürlerinden olan Walter Rothschild'e yazdığı bir mektuptur. O mektup, İsrail devletinin kurulmasına giden yolda bir kilometre taşıdır ve Filistin topraklarındaki İsrail devleti o mektupla elde edilen destekle kurulmuştur.
BALFOUR DEKLARASYONUNDA NE YAZIYORDU?
Çok uzun bir yazı değil sadece 67 kelimelik bir mektup. İngiliz Dışişleri Bakanı Balfour, "majestelerinin Hükümeti, Filistin'de Museviler için bir milli yurt kurulmasını uygun karşılamaktadır ve bu hedefin gerçekleştirilmesini kolaylaştırmak için elinden geleni yapacaktır. Filistin'deki mevcut Musevi olmayan toplumların sivil ve dini haklarına ve başka ülkelerde yaşayan Musevilerin sahip oldukları hak ve politik statülerine zarar verecek hiçbir şeyin yapılmayacağı açıkça anlaşılmalıdır" diye Siyonistlere seslenmiştir, bir nevi destek veya izin de diyebiliriz.
BALFOUR'DAN ÖNCE NE YAŞANMIŞTI?
Bu mektup 2 Kasım 1917'de yazılıyor. 2 gün öncesinde Osmanlı bakiyesi olan Filistin'deki Birüsseba yani bugünkü adıyla Berşeeba, İngiliz işgaline giriyor. Berşeba bugün hala İsrail'in 1948 sınırları olarak bilinen bir bölgesi ve orada Türk şehitliyle Osmanlı eserleri bulunuyor.
BALFOUR'DAN SONRA NE OLDU?
İngilizler, Anzaklarla birlikte birinci dünya savaşının devam ettiği Osmanlı toprağı olan Filistin'de peş peşe işgaller gerçekleştirdi. 7 Kasım'da Gazze, 17 Kasım'da Yafa, 9 Aralık'ta ise Kudüs işgal edildi.
