Sevr Antlaşması, I. Dünya Savaşı'nın ardından Osmanlı Devleti ile İtilaf Devletleri arasında imzalanan ve Osmanlı'nın savaş sonrası kayıplarını resmileştiren önemli bir barış antlaşmasıdır. Antlaşma, birçok maddeden oluşmakta olup özellikle bazı maddeleri, Osmanlı topraklarının parçalanması ve yabancı işgaller açısından büyük önem taşımaktadır. İşte Sevr Antlaşması'nın önemli maddeleri, tarihçesi, sebepleri, önemi, özeti ve ortaya çıkardığı sonuçlar…
Sevr Antlaşması veya Sevr Barış Antlaşması; I. Dünya Savaşı sonrasında Osmanlı Devleti ile İngiltere, Fransa, İtalya, Japonya, Yunanistan, Romanya, Çekoslovakya, Polonya, Portekiz, Belçika ve Ermenistan arasında yapılan bir barış anlaşmasıdır. Fransa'nın başkenti Paris'in Sevr semtinde 10 Ağustos 1920 tarihinde imzalanmıştır.
Sevr Antlaşması'nı Osmanlı adına imzalamak üzere heyette Sadrazam Damat Ferit Paşa, Mehmed Hadi Paşa, Rıza Tevfik Bey ve Reşat Halis Bey yer almıştır.
Sevr Antlaşması'nın ortaya çıkmasının başlıca nedenleri şunlardır:
Misak-ı Milli'nin ilan edilmesi ve Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin açılması, İtilaf Devletleri'ni rahatsız etmiştir.
San Remo Konferansı'nda belirlenen barış koşullarının Osmanlı tarafından kabul edilmemesi üzerine, Yunan askerleri Bursa, Balıkesir ve Uşak'ı işgal etmiştir.
İngiltere'nin Mudanya ve Balıkesir'e asker çıkarması, Osmanlı üzerinde baskıyı artırmıştır.
Sevr Antlaşması ile Osmanlı topraklarının büyük bir kısmı İtilaf Devletleri ve müttefiklerine bırakılmıştır:
Edirne ve Kırklareli dahil Trakya'nın çoğu Yunanistan'a devredilecektir.
Ceyhan, Antep, Mardin, Urfa ve Cizre, Fransız mandası altındaki Suriye'ye verilecektir.
Musul, İngiliz mandası altındaki Irak'a bırakılacaktır.
İstanbul, Osmanlı başkenti olarak kalacak; ancak azınlık hakları korunmazsa şehir İtilaf denetimine geçecektir.
Boğazlar tamamen silahsızlandırılacak ve yönetimi Osmanlı üyesi bulunmayan bir komisyonda olacaktır.
Osmanlı'dan savaş tazminatı talep edilmeyecek, ancak mali kontrol İtilaf Devletleri'ne geçecektir.
1914'te tek taraflı olarak kaldırılan kapitülasyonlar yeniden yürürlüğe girecektir.
Azınlıklara geniş haklar tanınacak ve bu haklar İtilaf Devletleri tarafından denetlenecektir. Ayrıca azınlıklar istedikleri ülkenin vatandaşlığına geçme hakkına sahip olacaktır.
Osmanlı ordusu en fazla 50 bin kişiyle sınırlanacak, donanma terhis edilecek ve Marmara'da askeri tesis kurulmayacaktır.
Sevr Antlaşması ile Osmanlı topraklarının büyük bir kısmı İtilaf Devletleri ve müttefiklerine bırakılmıştır:
Edirne ve Kırklareli dahil Trakya'nın çoğu Yunanistan'a devredilecektir.
Ceyhan, Antep, Mardin, Urfa ve Cizre, Fransız mandası altındaki Suriye'ye verilecektir.
Musul, İngiliz mandası altındaki Irak'a bırakılacaktır.
İstanbul, Osmanlı başkenti olarak kalacak; ancak azınlık hakları korunmazsa şehir İtilaf denetimine geçecektir.
Boğazlar tamamen silahsızlandırılacak ve yönetimi Osmanlı üyesi bulunmayan bir komisyonda olacaktır.
Osmanlı'dan savaş tazminatı talep edilmeyecek, ancak mali kontrol İtilaf Devletleri'ne geçecektir.
1914'te tek taraflı olarak kaldırılan kapitülasyonlar yeniden yürürlüğe girecektir.
Azınlıklara geniş haklar tanınacak ve bu haklar İtilaf Devletleri tarafından denetlenecektir. Ayrıca azınlıklar istedikleri ülkenin vatandaşlığına geçme hakkına sahip olacaktır.
Osmanlı ordusu en fazla 50 bin kişiyle sınırlanacak, donanma terhis edilecek ve Marmara'da askeri tesis kurulmayacaktır.
