Türk haberciliğinin öncü dergisi Aktüel, İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin hazırladığı 'Deprem Bilgi Kartları'na ulaştı. İşte ilk kez Aktüel'de yayınlanan İstanbul Depremi ile ilgili hiçbir yerde yayınlanmamış bilgiler... Haber: Emre ÜNSALLI/ AKTÜEL HANGİ SEMTTE KAÇ BİNA YIKILACAK? Başkan Kadir Topbaş için özel olarak içinde İstanbul depremiyle ilgili birçok bilginin yer aldığı “Deprem Bilgi Kartları” hazırlandı. Kartlarda, olası İstanbul depreminde etkilenecek riskli bölgeler, Marmara Denizi tsunami haritası gibi önemli bilgiler yer alıyor. Hem bilgi kartlarından hem de belediye yetkililerinden aldığımız bilgilerle İstanbul depremi risk haritası hazırladık. İstanbul Büyükşehir Belediyesi Basın Danışmanlığı, Büşükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş için, içinde İstanbul depremiyle ilgili birçok bilginin yer aldığı “Deprem Bilgi Kartları” hazırladı. Bu kartlarda anlatılanlar doğrultusunda, İstanbul Büyükşehir Belediyesi olası İstanbul depremi riskine karşı İstanbul’un ilçelerini tek tek inceliyor. Bina taraması için ilk önce Avcılar, Küçükçekmece, Fatih, Eminönü, Bakırköy, Bayrampaşa, Adalar, Beyoğlu, Zeytinburnu ve Bahçelievler ilçeleri belirlendi. Bu ilçelerden öncelikli olarak Zeytinburnu, Fatih, Küçükçekmece, Bahçelievler, Güngören ve Bayrampaşa’da bina taramaları tamamlandı. Projenin koordinatörlüğünü üstlenen ODTÜ Öğretim Üyesi Prof. Dr. Haluk Sucuoğlu yönetiminde beş yılda hazırlanan çalışmada, altı ilçede toplam 146 bin 987 konut ve işyeri tek tek tarandı ve karşımıza şu vahim tablo çıktı: Zeytinburnu’nda 6 bin 30 binanın 2 bin 300’ü, Fatih’te 27 bin 884 binanın 2 bin 750’si, Küçükçekmece’de 53 bin 138 binanın 9 bini, Bahçelievler’de 20 bin 424 binanın 15 bini, Güngören’de 9 bin 538 binanın 7 bin 300’ü ve Bayrampaşa’da 19 bin 973 binanın 6 bin 150’si yüksek risk barındırıyor. Zeytinburnu’nda yüksek risk barındıran 2 bin 300 binanın çoğunun Sümer Mahallesi’nde olduğu belirtiliyor. İstanbul depremi için iki senaryo var. Deprem riskine karşı heyelan, sıvılaşma ve tsunami gibi depremin dolaylı etkileri göz önüne alınmadan hazırlanan iki ayrı senaryo bulunuyor. En kötü senaryoda, Kuzey Anadolu Fayı’nın Marmara Denizi içinde kalan ve 1766’dan beri kırılmayan kısmının tamamen kırılması ve 7,5 büyüklüğünde deprem yaratması hesaplandı. İkinci senaryoda ise kısmi kırılma olması ve deprem büyüklüğünün 7,2’de kalması esas alındı. Söz konusu 146 bin 538 binanın, depremin doğrudan etkisi altındaki durumu da incelendi. Proje koordinatörü Prof. Dr. Haluk Sucuoğlu, inceleme sonuçlarına göre verdiği bilgide, yığma binalarda önemli bir tehlike bulunmuyor. Sucuoğlu’nun elindeki veriler, 7,5 büyüklüğündeki deprem senaryosuna göre önemli derecede hasar beklenen yığma bina sayısının sadece 1500 olduğunu gösteriyor. Çoğunluğu iki-üç katlı bu binaların yıkılması durumunda bile can kaybına neden olma olasılığı oldukça düşük. Prof. Dr. Sucuoğlu, asıl sorunun yani İstanbul’u bekleyen en büyük tehlikenin beş-sekiz katlı betonarme binalar olduğunu söylüyor: “İstanbul’da 7,2 büyüklüğünde deprem olması durumunda incelenen 100 bin 665 betonarme binanın 24 bin 190’ının çökmesi veya ağır hasar görmesi bekleniyor. 7,5 büyüklüğündeki deprem senaryosuna göre ise bu sayı 43 bin 270 olabilir. Bu sayılar evvelce yaklaşık tahmin yöntemleri kullanarak ve binaları yerinde incelemeden, kayıtlı belgeler üzerinde yapılan çalışmaların sonuçlarına göre, oran olarak çok daha yüksek.” İstanbul’u neler bekliyor? Prof. Dr. Haluk Sucuoğlu’nun proje sonuçlarına göre İstanbulluları şu önemli sonuçlar bekliyor: “Tehlikeli olduğu belirlenen binalar, incelenen ilçelerin her tarafına saçılmış durumda. Bu durum, sadece belirli bölgelerde yapılacak kentsel dönüşüm çalışmalarıyla İstanbul genelinde deprem riskini azaltma hedeflerini neredeyse imkânsız kılıyor. Tehlikeli binaların yıkılması veya güçlendirilmesi gerekiyor. Güçlendirme için binanın sadece yıkılmamasını hedefleyen basit ve ekonomik yöntemlere ihtiyaç var.” İstanbul Büyükşehir Belediyesi önümüzdeki süreçte Esenler, Bağcılar, Eminönü, Beyoğlu ilçelerinde de çalışmalara başlayacak, bakalım oralardan ne sonuç alınacak. Prof. Dr. Sucuoğlu’nun verdiği bilgilere göre depremde ağır hasar görmesi veya yıkılması beklenen binalar adres olarak teker teker belirlenmiş: “Her bina için ayrı bir dosya hazırlandı ve ilgili ilçe belediyelerine teslim edildi. İsteyen bina sahibi veya kat maliki bu dosyaya ulaşabilir.” Çalışma kapsamında incelenen birinci derece deprem bölgesindeki 125 bin binanın 16 binini Zeytinburnu, 27 binini Fatih, 35 binini Küçükçekmece ve 47 binini Bahçelievler- Bayrampaşa-Güngören ilçelerindeki konut ve işyerleri oluşturuyor. ZEYTİNBURNU İstanbul’un yıkılacağı öngörülen binalarının önemli bir bölümü Zeytinburnu’nda bulunuyor. Zeytinburnu’ndaki 16 bin 30 binanın 2 bin 300’ü deprem için yüksek riskli binalar sınıfına giriyor. Kötü senaryoda, yani depremin 7,5 büyüklüğünde olması durumunda ağır hasar görecek ve yıkılacak binaların oranı kıyıdaki Zeytinburnu’nda yüzde 57 (8 bin). FATİH İstanbul Büyükşehir Belediyesi Zeytinburnu’ndan sonra Fatih’teki binaları inceleyerek depreme karşı riskli olanları tespit etti. Fatih’te olası bir depremde incelenen 27 bin BAHÇELİEVLER İstanbul depreminde en fazla ölüm ve bina çökmelerinin olacağı semtlerden biri de Bahçelievler. Büyükşehir belediyesinin bina taramasına göre Bahçelievler’deki 20 bin 424 binadan 15 bini yüksek risk altında. BAYRAMPAŞA İlçede yapılan tarama sonucunda toplam 19 bin 973 binanın 6 bin 150’sinin yüksek risk taşıdığı belirlendi. İlçede depreme göre uygun tedbirler geliştiriliyor. İlk adım Sokak sokak deprem haritası çıkarıldı. Bayrampaşalılar bu bilgilere belediyeye başvurarak öğrenebilirler. KÜÇÜKÇEKMECE İBB Afet merkezinin raporunda Küçükçekmece deprem konusunda en riskli ilçe olarak belirtiliyor. Diğerlerinin ise tamamen Küçükçekmece çevresindeki ve yakınındaki ilçelerden oluştuğu ifade ediliyor. Fakat olası bir depremde yıkılacak bina sayısı diğer ilçelere göre düşük. Küçükçekmece’deki 53 bin 138 binanın 9 bini yıkılma riski taşıyor. GÜNGÖREN Uzmanlar en riskli ilçe Küçükçekmece dese de araştırma sonuçları olası bir İstanbul depreminde en riskli ilçenin Güngören olduğunu gösteriyor. Güngören’deki binaların yüzde 76’sı yıkılma riski altında. Güngören’deki 9 bin 538 binanın 7 bin 300’ü yıkılma riski taşıyor.