İstanbul, Ankara, İzmir gibi büyükşehirler başta olmak üzere artan kiranın çözümü yalnız yaşayanlar, öğrenciler için ev arkadaşı oldu. Gayrimenkul Hukuk Derneği Başkanı Ali Güvenç Kiraz, ev arkadaşı ilanlarındaki artışa dikkate çekerek bu konuda önemli uyarıda bulundu. Evde kalan kişi sayısına göre ev sahibinin kirayı artırabileceğini belirten Kiraz, "Kiracı tek başına kiraladığı bir evi alt kiracıya veremez. Bunun için yazılı olarak alt kiralama hakkının olması gerekir. Ev sahibinin kiracıyı tahliye etme hakkı doğar" dedi.
KİRA SÖZLEŞMESİNE EKLENMELİ
Kira uyuşmazlıklarında arabulucu uygulamasının başladığı 1 Eylül'den bu yana yaklaşık 32 bin dosyadan 4 bin 200'ü anlaşmayla sonuçlanırken, 3 binin üzerinde dosya ise mahkemeye taşındı. Arabulucuya taşınan dosyalar arasında ev arkadaşı aldığı için kirası artırılan, evi boşaltması istenen kiracılarla ev sahibi uyuşmazlıkları da bulunuyor. Son dönemde, "Acil ev arkadaşı aranıyor, paylaşımlı ev, aile yanında kiralık oda", "Öğretmen yanına ev arkadaşı", "Avukatım, fazla bir odam var" gibi ilanlardaki artış dikkat çekiyor. Kirayı tek başına ödemekte zorlandığı için ev arkadaşı almak isteyenlerin ev sahibinin yazılı iznini alması gerekiyor.
Kiracının kira kontratında yazılı olarak alt kiralama hakkı olmadan, ev sahibinden yazılı izin almadan ev arkadaşı alması durumunda ev sahibi kiracıları mahkemeye yoluyla tahliye ettirebiliyor. Ev arkadaşı almayı ya da alt kiralama yapmayı düşünenlerin kira sözleşmesine ev sahibinden muvafakat alarak "ev başka biriyle paylaşılabilir" ibaresi eklemesi gerekiyor. Gayrimenkul Hukuk Derneği Başkanı Güvenç de ev arkadaşı alacak olanların kira kontratında yazılı olarak alt kiralama hakkı alması gerektiğini söyledi. Kiracı ve ev sahibi uyuşmazlıklarında merak edilen bazı başlıklar şöyle:
YENİ EV SAHİBİ "YA ZAM YA ÇIK" DİYEMEZ
Yeni ev sahibi ile kiracılar arasında yaşanan uyuşmazlıklar da arabulucuya taşınan konuların başında geliyor. Borçlar Kanunu'na göre yeni ev sahibi eksi ev sahibinin kira sözleşmesinden kaynaklanan haklarına halef kabul edilir. Yeni ev sahibi, kiralanan evi satın aldıktan sonra kira sözleşmesinin tarafı kabul edilir. Evi satın alanın kiracıya "Kirayı istediğim gibi artırırım. Kirayı artırmazsan çık" deme hakkı bulunmuyor. Gelecek yılın Temmuz ayına kadar yasal olarak yüzde 25 artırımın üzerine çıkamayacağı gibi kendisi ya da çocukları oturmayacaksa kiracıyı tahliye etme hakkı bulunmuyor. Ev sahibinin kiracının beş yıllık süreyi doldurması durumunda rayiç bedel üzerinden artırma hakkı bulunuyor. Diğer yandan kiracının kirayı eksik yatırması ya da bir aylık sürede ödememesi durumunda ev sahibinin tahliye davası açıp evden çıkarma hakkı bulunuyor.
BİR YILLIK PEŞİN KİRAYA DİKKAT!
Kirayı bir yıllık toptan yatırma yönünde kontrat imzalayanların sözleşme hükümlerine uyması gerekiyor. Bir yıllık peşin ödeyeceğini taahhüt eden kiracının sözleşmeye bağlılık ilkesi kapsamında mülk sahibi ile yeni kontrat imzalanmadan aylık ödeme imkanı bulunmuyor. Peşin ödeme yapılmaması durumunda ihtarlı ödeme emri söz konusu olabilir. Bir ay içinde yatırılmazsa da tahliye davasıyla evi boşaltması istenebilir.
