İşten ayrılanlara 10 ay süresince işsizlik maaşı ile beraber işbaşı, mesleki eğitim programı kapsamında günlük harçlık, kreş yardımı, toplum yararına programda öncelik, ücretsiz sağlık hizmeti, danışmanlık hizmeti veriliyor.
Türkiye İş Kurumu üzerinden yapılan işsizlik ödemeleri 10 ay boyunca düzenli olarak maaş gibi hesaba yatıyor. Yeni asgari ücretle birlikte en düşük işsizlik ödeneği 7 bin 940 en yüksekde15 bin 880 lira oldu. Yasaya göre işsizlik ödeneğinin en düşük miktarı brüt asgari ücretin yüzde 40'ı en yükseği yüzde 80'i kadar yatırılıyor.
İşsizlik ödeneği almaya hak kazananlara İŞKUR, GSS primini ödeme dışında yeni bir iş bulma, aktif işgücü hizmetleri kapsamında kurs, programlar ayarlıyor. Kurum'un teklif ettiği işyeri ile görüşüp kabul ettiği halde başlamayanların işsizlik maaşı kesiliyor. Ancak, eğitim durumu, yaş, cinsiyet, fizik ve sağlık durumuna uygun olmayan bir işte çalıştırılması istenmesi, işin ikamet edilen belediye sınırları dışında olması durumunda iş reddedilmiş sayılmıyor. Teklifi kabul edip işe başlamış olsa bile iş yerinde İş Kanunu'nda belirtilen çalışma koşullarına aykırılık halinde ayrılıp işsizlik ödeneğinin devamı talep edilebiliyor.
Asgari ücretin 17 bin 2 lira (brüt 22 bin 2 lira) olmasıyla birlikte işsizlik ödeneği de artarken bu konuda merak edilen bazı soruların yanıtları şöyle:
1-İşsizlik ödeneğine hak kazanmak için ne kadar süre çalışmak gerekiyor? Ödenek nasıl hesaplanıyor?
İşten çıkarılmadan önce son üç yılda en az 600 gün süre ile işsizlik sigortası primi ödenmesi, ayrılmadan önceki son 120 gün de sigortalı çalışma zorunluluğu bulunuyor. İşyerinde çalışırken, istek, yetenek, sağlık ve yeterliliğinde olmasına karşın kendi istek ve kusuru dışında işini kaybedenler yararlanabiliyor. İşsizlik ödeneği son 4 aylık ücret ortalamasının yüzde 40'ı oranında ödeniyor. Sadece binde 7.59 damga vergisi kesiliyor. İşsizlik ödeneği, brüt asgari ücreti yüzde 80'ini aşamıyor.
2-İstifa edenler de işsizlik maaşı alabilir mi, başvuruda bir süre sınırı bulunuyor mu?
İŞKUR tarafından iş arayan kaydı yapılarak ödenek bağlanıyor. Kendi isteği ile işten ayrılanlar alamıyor. Hizmet akdinin feshedildiği tarihi izleyen günden itibaren 30 gün içinde İŞKUR'a başvurulması gerekiyor. Mücbir sebepler dışında başvuruda gecikilen süre işsizlik ödeneği hak kazanılan toplam süreden düşülüyor. Örneğin işsiz kalan bir vatandaş mücbir neden dışında 2 ay geç başvurduysa ve bu sürede normalde 8 ay işsizlik ödeneği alma hakkı doğduysa gecikilen iki aylık süre düşülür ve 6 aylık maaş ödenir, iki aylık hak kaybı olur.
