Deprem bölgesinde gündem artık ekonomi. İş yerleri birbiri ardına kepenk açıyor. Hatay/Antakya çarşılarında ticaret canlanmış. Bölgeden kaldırılan enkazın büyüklüğünün Erciyes Dağı'nı geçtiği belirtiliyor.
ÇOĞU ORTA HASARLI BİNANIN BİLE ENKAZLARI KALDIRILMIŞ
Asrın felaketi olarak adlandırılan Kahramanmaraş merkezli depremlerde bir yıl geride kalıyor. Bu kapsamda, depremin ilk aylarında gittiğim rotayı aradan geçen bir yılın ardından yeniden görme fırsatım oldu. Gezdiğim 1.500 kilometrelik rotada neredeyse bir tane bile enkaz görmedim. Bölgeyi bilmeyen birinin burada böyle bir felaketin yaşandığını anlaması neredeyse imkânsız. Orta hasarlı binaların bile çoğunun enkazları kaldırılmış.
KALDIRILAN ENKAZ ERCİYES DAĞI'NDAN DAHA BÜYÜK
Yetkililerle yaptığım görüşmelerde bölgeden kaldırılan enkazın Erciyes Dağı'ndan daha büyük olduğunu öğrenince felaketin boyutunu yeniden anlamış olduk. Hatay'dan başlayarak çıktığım ve 10'dan fazla ilçe merkezi ve şehirde gördüğüm ortak bir tablo var. Her il ve ilçe girişinde ya da çıkışında -genellikle yüksek yerlerinde- sizi devasa TOKİ konutları karşılıyor. Renkleri özellikle mi seçilmiş bilinmez ama rengârenk bu konutların bazıları teslim aşamasında bazılarının ise teslim için birkaç ayı kalmış. Şehir merkezlerinde ise çelikten yapılan kamu binaları göze çarpıyor; adliye sarayları, hastaneler, okullarda genellikle çelik yapılar kullanılmış. Her ilde, ilçede farklı hikâyeler, farklı sorunlar farklı duygular dinledim.
"BURASI BİZLER İÇİN BİR BEBEĞİN İLK KALP ATIŞLARI KADAR DEĞERLİ"
Kırıkhan'da bir kahvede gençlerle yaşlıların atışması oldukça ilginçti. Gençler kamu binalarının tamamlandığından ama TOKİ konutlarının hala bitmediğinden yakındı uzun süre. Emekli Ali Ünsal ise onlara karşı, "Evlatlar devlet olduğumuzu yeniden hissettiren şey o binalar. Varsın onlar önce bitsin" deyişi, herkesi farklı duygulara sürükledi. Gezdiğimiz şehirlerin ortak gündemi çarşı, pazar ve merkezlerdeki ekonomik hareketlilik ile tamamlanan yapıların açılış tarihlerine ilişkin sohbetler olduğunu söyleyebiliriz. Özellikle Antakya'nın meşhur uzun çarşısında ciddi bir hareketlilik mevcut. Tabii esnafın talepleri de var... Canlılığın daha da artmasını ve orta hasarlı mülkleri için yerinde dönüşüm talep ediyorlar. Konuştuğumuz esnaflar, "Biz burada yeniden para kazanmaya başladık, mücadele ettik burayı terk etmedik, burası Hatay'ın kalbi ve ufak kalp atışları bu şehre yeniden hayat verecek. Burası bizler için bir bebeğin ilk kalp atışları kadar değerli" diyor.
YERİNDE DÖNÜŞÜM TALEBİ
Riskli bölge ilan edilen alanlarda henüz yerinde dönüşüme izin verilmediğini söyleyen esnaf, "Biz devletimizden bu konuda maddi bir beklenti içinde değiliz. Zaten iş yapıyoruz. Kendi dükkânlarımızı biz yenilemek istiyoruz" ifadelerini kullanıyor.
