12 ayrı bölgeden 240 üretici bir araya gelerek bir proje başlattı. Üreticilerin "Tarımsal ormancılık" yöntemi ile uyguladıkları muz, mango, ananas ve kakao gibi tropikal ağaçların gölgesinde yetiştirdikleri ürünler, çiftçilere umut olacak.
Küresel Orman İzleme Örgütü (Global Forest Watch) verilerine göre sadece 2001 ve 2015 arasında küresel orman kaybının yüzde 26'sı sığır yetiştiriciliği ile palm yağı, soya, kakao, kauçuk, kahve ve ağaç lifi tarımı sonucu yaşandı. Bu oran, yeryüzündeki 71,9 milyon hektar alanın ormansızlaştığı anlamına gelirken tahribatın yüzde 1,9'u, kahve üretimine yer açmak için kesilen ağaçlar nedeniyle oluştu.
TROPİK BİTKİ YETİŞTİRİCİLİĞİNDE SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK TEKRAR GÜNDEM OLDU
Avrupa Birliği'nin (AB) haziran ayında "Ormansızlaşma ve Orman Tahribatı İle İlgili Tüzük" duyurusunun ardından orman ekosistemine ciddi zararlar veren tropik bitki yetiştiriciliğinde sürdürülebilirlik bir kez daha gündeme geldi. 2024 yılı başında yürürlüğe girmesi beklenen tüzük sığır eti, kereste, soya, palm yağı, kauçuk, kakao ve kahve gibi ürünleri AB piyasasına süren, bulunduran veya ihraç eden tüm aktörler için belli kurallar getiriyor.
ORMANLARI KORUYARAK SÜRDÜRÜLEBİLİR KAHVE ÜRETİLECEK
Düzenlemenin yürürlüğe girmesiyle şirketler, piyasaya sürecekleri ürünlerin, ormansızlaşmış veya tahribata uğramış alanlarda üretilmediğini ve üretim ülkesindeki ilgili yasalara uygun olduğunu kanıtlamakla yükümlü olacak.
Kahve üretimi, neden olduğu ormansızlaşma ile gündeme gelse de Küba'da hayata geçirilen Bio Küba Kahvesi (Bio Cuba Cafe) girişimi, ormanları koruyarak sürdürülebilir kahve üretiminin nasıl yapılabileceği noktasında örnek bir proje olarak öne çıkıyor.
AĞAÇ GÖLGESİNDE YETİŞİYOR
Orman ekosistemini korumanın yanı sıra kahveyi organik olarak yetiştiren, devlet kurumları ve sivil toplum kuruluşlarının çabasıyla oluşturulan bu girişimin en önemli paydaşı Kübalı kahve üreticileri. Küba'daki 12 ayrı bölgeden 240 kahve üreticisi ile yürütülen projede "tarımsal ormancılık" yöntemi uygulanıyor. Bu kapsamda kahve bitkisi; muz, mango, ananas ve kakao gibi diğer tropikal ürünlerle uyumlu bir şekilde, bu bitkilerin ağaçlarının gölgesinde yetiştiriliyor.
Birleşik bir tarımsal ormancılık sistemi oluşturan projenin ortaklarından Küba ile Kültürel ve Ekonomik Değişim Ajansı (AICEC) Başkanı Michele Curto, Bio Küba Kahvesi'nin hikayesini anlattı.
"BİZE KATILAN ÜRETİCİLERİN ÇOK BÜYÜK BİR UMUDU VAR"
Proje kapsamında Küba Tarım Bakanlığı ile işbirliği içinde, sürdürülebilir kahve tarımını yaygınlaştırmak amacıyla çalıştıklarını söyleyen Curto, Küba'da 9 bin ile 10 bin arasında kahve üreticisinin bulunduğunu, kendileriyle birlikte çalışan kahve üreticisi sayısının toplam üretici ile karşılaştırıldığında küçük görünmesine karşın sayılarının her geçen yıl arttığını belirtti.
Curto, şöyle devam etti:
"Bize katılan üreticilerin çok büyük bir umudu var. Bizim küçük bir proje olduğumuzu bilseler de kahve topluluğuna çok iyi bir örnek olduğumuza inanıyorlar. Hatta yaptığımız işleri yakın zamanda dünyanın en büyük kahve üreticisi ülkelerinden Kolombiya'da anlattık. Kolombiya'daki kahve üretimi, iklim değişikliği başta olmak üzere çeşitli etmenler sonucu son dönemlerde düşüşe geçti. Geçen yıl bu ülkedeki kahve üretimi neredeyse yüzde 22 oranında azaldı. 12 milyon çuvaldan neredeyse 9 milyon çuvala bir düşüş var. Kahvenin devamlılığı için sürdürülebilir üretim şart."
Kahve üretiminin doğanın ve ormanın düşmanı olarak görüldüğünü, kendilerinin ise iyi, temiz, adil ve ekolojik bir şekilde üretim gerçekleştirdiklerini dile getiren Curto, orman ekosistemine entegre bir kahve tarımı yaptıklarını aktardı.
