Sanayi ve teknoloji ile birlikte ekonomik hayat da hızlı bir şekilde gelişiyor. Binlerce ürün binlerce marka hayatımızın önemli unsurları haline geldi. Hal böyle olunca ekonomik ve ticari hayatın en önemli unsurları arasında, marka, coğrafi işaret, tasarım, patent, faydalı model gibi sınaî mülkiyet hakları ekonominin ve hukukun önemli konularını oluşturmaya başladı. Konu ile ilgili olarak marka şehir Eskişehir merkezli bir marka-patent ofisi olan BG Marka-Patent'in Fikri Haklar ve Marka Müdürü Av. Dr. Barış Günaydın ile görüştük. Günaydın Ocak 2017'de yürürlüğe giren 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu'ndaki (SMK) düzenlemelerle ilgili bilgi ve görüşlerini bizlerle paylaştı.
Sayın Günaydın, alanınızla ilgili Eskişehir'den dünyaya açılan ve gerek ülke gerek uluslararası düzeyde hizmet veren bir markapatent ofisisiniz. Ulusal ve uluslararası firmalarının da marka-patent danışmanlığını yapıyorsunuz. Marka ve patent niçin önemli? Bu soru ile başlayalım.
Ekonomi ve hukuk hayatımızda çok önemli bir başlık olan markapatent konusunda kamuoyuna gerekli açıklamaları yapma fırsatını bizlere verdiğiniz için teşekkür ederiz öncelikle. Ticari hayatta firmaları ve firmaların tasarladığı ve/veya ürettikleri mal ya da hizmetleri birbirinden ayırt etmeye yarayan farklı işaretler mevcuttur. Bunlar ticaret unvanı olabileceği gibi işletme adı, marka, alan adı gibi maddi olmayan unsurlar da olabilir. Bu anlamda, ticari yaşamda öncü olmanın, yaratıcılığın, güvenin ve sürdürülebilirliğinin simgesi olan marka ön plana çıkmaktadır. Bir başka deyişle marka ticari işletmenin öz varlığı, değeri, pazardaki kişiliği-kimliği ve hatta namusudur; marka korunduğu, muhafaza edildiği takdirde.
BAŞVURULARDA ARTIŞ VAR
Fikri ve sınai mülkiyet hakları alanında ne tür gelişmeler var? Bize bu konuda biraz bilgi verir misiniz?
6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu kısa adı ilse SMK en önemli gelişme tabi buna ilaveten fikri ve sınai mülkiyet hakları alanında önemli gelişmeler yaşanırken tasarım ile birlikte marka ve patent de bu alanda yerini aldı; fikri ve sınaî mülkiyet haklarının tescili için yapılan başvurularda ciddi artış olduğu görüyoruz. Bu kapsamda, Türk Patent ve Marka Kurumu, çağın gereklerine uygun olarak, gerek alt yapı gerekse insan kaynağı ihtiyaçlarını karşıladığı gibi çevre ülkelerden yapılacak araştırma ve inceleme taleplerini de karşılar hale gelme yolunda çalışmalar yürütüyor.
Bu alandaki yasal düzenlemeler ne durumdadır?
Uzunca bir süre dağınık olarak kanun hükmünde kararnameler ile yürütülen yasal düzenlemeler bu alandaki mevzuat çalışmalarının sonucu olarak ortaya çıkan SMK 10 Ocak 2017'de bu yana yürürlüktedir. Bu kanunu çok önemsiyoruz gerçekten de gerek Anayasa'da yer alan düzenlemeleri gerekse bu alandaki önceki dağınık mevzuatı tek bir kanun çatısı altında toplamaktadır. Böylece, SMK'nın yürürlüğe girmesi ve getirilen yeniliklerin uygulanmaya başlanması ile birlikte, bu alandaki hukuki belirsizlikler ortadan kalkacaktır. SMK'nın, marka, coğrafi işaret, tasarım, patent ve faydalı model haklarına ilişkin önemli yenilikler getiren düzenlemelerine ilave olarak, geçmişteki mevzuatta yer almayan geleneksel ürün adı korumasını da sisteme dâhil ettiği görülmektedir. Ayrıca, SMK, uluslararası sözleşmeler ve AB mevzuatı ile uyumlu, daha nitelikli, etkin, sonuç alınabilen ve çağın gereklerine uygun bir fikri ve sınaî mülkiyet sistemine geçiş açısından olumlu bir gelişme teşkil etmektedir. Gerçekten de, SMK, 2015/2424 sayılı AB Marka Tüzüğü ve 2015/2436 sayılı AB Marka Direktifi ile uyumlu düzenlemeler içermektedir.
MARKA GELİRLERİ ARTIYOR
Siz de bir marka-patent ofisi, yöneticisi ve bir hukukçu olarak bütün bu süreçlerin takibini yapıyorsunuz ve de bunu Eskişehir merkezden yapıyorsunuz. Bu anlamda ulusal ve uluslararası markalara hizmet veriyorsunuz. Onlardan geri dönüşler nasıl peki?
Birçok sektörde hizmet
verdiğimiz marka sahipleri
var. Biz BG Marka
Patent olarak tescil ile başlayan
süreçte marka izleme
ve marka koruma hizmetleri
ile danışanlarımızın
marka değerlerinin yükselmesi
ve marka gelirlerinin
arttığına tanık oluyoruz ve
çok olumlu geri dönüşler
aldığımızı söyleyebilirim.
Sağladığımız 360 derece
koruma hizmeti ile özellikle
spor kulüplerinin lisans
gelirlerinin arttığına ve marka değerlerinin
daha da yükselmesi ile ticari
kazançlarının da arttığını görüyoruz ve
bundan da mutluluk duyuyoruz.
Son olarak söylemek istediğiniz?
Fikri Haklar üst başlığı ile ifade
edebileceğimiz fikri bir çalışmanın
ürünü olarak ortaya çıkan fikir ve
sanat eserleri, marka, tasarım, patent
gibi fikri mülkiyete
konu olan her şey kolay
üretilmiyor. Dolayısıyla
ortaya çıkan bu mülkiyetin
hukuken de
korunması gerekiyor.
Bu nedenle hak sahiplerinin
yani bunları meydana
getiren kişilerin
mutlaka işin uzmanı
kişilerden destek alması
gerektiğini bir kez daha
hatırlatmak istiyorum.
Teşekkür ederiz.
Biz çok teşekkür
ederiz fikri ve sınai
haklar konusunda çok
önemli bir unsur olan marka-patent
konusunda bizlere bilgi verme imkanı
sağladığınız için.
'KULLANIM HAKKI' GELDİ
Kanun ne getiriyor?
Kanunla birlikte;
Marka tescil süreçlerinin hızlanması adına marka bülten yayınlarına itiraz süreleri 2 aya indirilmiştir.
Marka hakkına tecavüz suçunun kapsamı genişletilmiştir. Bu anlamda, tescilli markayı taklit etmek, bu ürünleri satmak, dağıtmak, ithal ya da ihraç etmek suç kapsamı içerisine alınmıştır.
SMK ile birlikte hayatımıza giren bir kavram olarak "Kullanım İspatı" marka hukuku alanında önemli bir gelişme olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu düzenleme ile markaların yaşatılması ve işler hale getirilmesi sağlanarak ekonomik ve ticari anlamda markanın asıl işlevini yerine getirmesi temin edilecektir.
SMK ile uluslararası mevzuat ile uyumsuz bir uygulama olan incelemesiz patent kavramı terk edilmiş ve İncelemeli Patent sürecine geçilmiştir. Olumlu olarak değerlendirdiğimiz bu durum özellikle ARGE faaliyetinde bulunan işletmeler için yeni patent başvurularının çoğalmasını, yüksek teknoloji ürünlerinin ülkemizdeki sayısının giderek artmasını ve bu alanda ülke olarak dünya standartlarına uygun bir yapıya kavuşmamızı sağlayacaktır.
