Altyapı çalışmalarını Gelir İdaresi Başkanlığının yaptığı ve gelecek yıl hayata geçirilmesi planlanan Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi (UTTS) ile akaryakıt sektöründe usulsüz fatura kullanımından kaynaklanan vergi kayıplarının önüne geçilmesi hedefleniyor.
Ayrıca sistemle akaryakıt dağıtım sektöründe eşit ve adil rekabet sağlanacak. Altyapısı yerli yazılım ve donanımlardan oluşan UTTS, ulusal bilgi güvenliğine katkı verirken, oluşturduğu ekosistemle istihdama katkı yapacak.
Kurulum ve işletme görevini Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğünün üstlendiği sistem, 2025 itibarıyla uygulanmaya başlanacak.
"UTTS VERİ AKIŞININ TASARIM VE ALTYAPISI TAMAMEN ÜLKEMİZDE HAZIRLANIYOR"
Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdür Yardımcısı Mehmet Hekim, konuya ilişkin yaptığı değerlendirmede, sistemle hem vergi kaybı önlenerek ekonominin korunacağını hem de vergi mükellefleri için bilgi güvenliği, şeffaflık ve kampanyalar sayesinde tasarruf elde etme gibi imkanlara sahip olunacağını ifade etti.
UTTS altyapısında, yazılım ve donanımın yerli üretimini sağlamak için üretim merkezi kurulması çalışmalarının devam ettiğine dikkati çeken Hekim, şu bilgileri paylaştı:
"Donanım üretim merkezinin 2025 yılında faaliyete geçmesi ile yerli UTTS donanımlarının yerli ve milli olarak seri üretimine geçilecek. Geçici bir süre için Almanya, İngiltere ve Çin'den yapılan donanım ithalatı son bulacak. Yerli üretim sayesinde donanım tedariki için yurt dışına çıkan döviz ülke ekonomisinde tutularak cari açığın azaltılmasına katkı sağlanacak. Böylece katma değeri yüksek teknoloji üretimi ile yerli teknoloji ekosistemi de desteklenmiş olacak."
Hekim, UTTS veri akışının tasarım ve altyapısının da tamamen ülkede hazırlandığını vurguladı.
UTTS kapsamında taşıt plaka bilgilerinin tamamen yerli yazılımcı ve mühendis ekipler tarafından geliştirilen yazılımlar üzerinden gerçekleşeceğine işaret eden Hekim, "Sistem dahilinde taşıt plaka bilgileri ve benzeri tüm veriler Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumunun denetim ve kontrolüne tabi olan ve Türkiye'de bulunan veri merkezindeki sunucularda tutulacak." değerlendirmesini yaptı.
UTTS ALTYAPISI İLE HİZMET SUNULAN İSTASYON SAYISI 13 BİN İSTASYONA YÜKSELECEK
UTTS Tebliği uyarınca, kiralama yoluyla edinilen veya işletmeye dahil olan ve işte kullanılan yaklaşık 8 milyon taşıta, en geç 31 Aralık 2024'e kadar aracın plaka bilgisinin kayıtlı olacağı dijital etiket Taşıt Tanıma Birimi (TTB) takılması zorunluluğu bulunuyor.
Türkiye'de trafiğe kayıtlı 29 milyon taşıttan yaklaşık 8 milyonunda, mükellefler akaryakıt harcamalarını gider göstererek vergi indiriminden faydalanıyor.
Yakıt alımı sırasında, plaka bilgilerinin istasyon görevlisi tarafından elle girilmesi usulsüz fatura oluşturulmasına imkan sağlarken, bu faturalardaki akaryakıt harcamalarının gider gösterilerek vergiden düşülmesi sebebiyle her yıl milyarlarca liralık vergi kaybı oluşuyor.
UTTS'nin devreye alınmasıyla plaka bilgisinin sisteme otomatik olarak aktarılması sağlanacak ve vergi kayıplarının önüne geçilecek.
Akaryakıt sektöründe müşteri sadakatini hedefleyen Taşıt Tanıma Sistemi (TTS) ise kurumsal ve ticari taşıtlar ile araç filolarına indirim, vadeli ödeme, hediye puanları, yakıt tüketim kontrolü gibi avantajlar sunuyor.
UTTS kapsamında kurulacak olan merkezi altyapı ile mevcut durumda sadece bir TTS programına üye olma kısıtı ortadan kalkacak ve yurt genelindeki yaklaşık 13 bin akaryakıt istasyonunun tamamında kurulacak olan UTTS altyapısı ile TTS hizmeti sunulan istasyon sayısı 7 binden 13 bine yükselecek.
UTTS yükümlüsü olan 8 milyon taşıttan 2,5 milyonunun faydalandığı TTS programları, UTTS altyapısı ile bütünleşik bir şekilde çalışacak ve alınan hizmetler kesintisiz olarak devam edecek.
TTS programlarına üye olmayan yaklaşık 5,5 milyon taşıt da kurulacak olan merkezi altyapı sayesinde 13 bin istasyonun tamamında TTS programlarından faydalanmaya hazır hale gelecek.