Ticaret Bakanlığı, sağlık turizmi ve eğitim başta olmak üzere çeşitli alanlarda hizmet ihracatını büyütmek amacıyla destek kalemlerini artırırken bu kapsamda geçen yıl firmalara 1 milyar liranın üzerinde ödemede bulunuldu.
Türkiye, geçen yıl bir önceki yıla göre yüzde 46,54 artışla 89,9 milyar dolar tutarında hizmet ihracatı gerçekleştirdi. Bu rakam, Cumhuriyet tarihinin en yüksek hizmet ihracatı rakamı olarak kayıtlara geçti.
Söz konusu dönemde, yaklaşık 49,8 milyar dolarlık hizmet ticareti fazlası elde edildi. Bu yıl söz konusu rakamın daha da artırılması hedefleniyor.
Ticaret Bakanlığı da Nisan 2022'de hizmet ihracatını ileri seviyeye taşımak üzere toplam 4 Cumhurbaşkanı Kararı'ndan oluşan "Hizmet İhracatı Destek Program Paketi"ni devreye aldı. Böylece, hizmet ihracatı destek mevzuatı yenilenirken destek paketinin kapsamı genişletildi.
Kararlarla, bilişim, eğitim, fuarcılık, kültürel ve yaratıcı endüstriler, lojistik ve taşımacılık, sağlık turizmi, spor turizmi, yönetim danışmanlığı ve yeşil hizmetler sektörleri destek kapsamına alındı.
Hizmet ihracatına yönelik devlet yardımları sisteminin birinci ayağını oluşturan "Genel Destek Programı" kapsamında, eğitim, sağlık, spor, kültürel ve yaratıcı endüstri, fuarcılık, gayrimenkul, lojistik ve taşımacılık, yönetim danışmanlığı hizmetleri ile yeşil hizmetler sektörlerinin yurt dışı pazarlara erişimine ve bu pazarlarda tutundurulmasına yönelik faaliyetlerine, değişen oranlarda ve belirlenen üst limitler dahilinde destek sağlanıyor.
Sistemin 2. ayağını oluşturan Bilişimin Yıldızları Programı ile de tüm bilişim sektörü destekleri sistematik şekilde tek başlık altında toplandı. Bu kapsamda, bilişim sektöründe faaliyet gösteren yararlanıcılar, ihracata hazırlık ve kurumsal kapasite oluşturma, ihracatta pazarlama ve pazarda tutundurma destekleri ile yüksek katma değere yönelik e-Turquality desteklerinden yararlanıyor.
Sistemin 3. ayağını Yurt Dışı Lojistik Dağıtım Ağlarının Desteklenmesi Programı oluşturuyor. Programla, yurt dışında ilk kez kurulacak lojistik tesislerle entegre çalışacak dağıtım ağı, cep depoları ve bu ağın işletilmesine yönelik giderler destekleniyor.
Sistemin son ayağını "Turquality Programı" oluşturuyor. Bu program kapsamında uluslararası markalaşma potansiyeli olan ve eğitim, film, gastronomi, konaklama, sağlık turizmi, lojistik, hava yolu yolcu taşımacılığı ve ulaştırma-altyapı hizmetleri sektörlerinde faaliyet gösteren firmaların ve kuruluşların uluslararası pazarlarda kendi markalarıyla küresel oyuncu olarak faaliyet göstermelerine yönelik harcamaları desteklerden faydalanıyor.
Ayrıca, hizmet sektörlerinde faaliyet gösteren ihracatçıların yurt dışındaki pazarlara daha kolay ulaşabilmelerini teminen geçen yıl 254 hizmet ihracatçısı firmaya 352 hususi damgalı pasaport kontenjanı tanımlandı.
TEKNİK MÜŞAVİRLİK PROJELERİNE DESTEK
Öte yandan, teknik müşavirlik hizmetlerine yönelik de kapsamlı bir devlet yardımı programı yürütülüyor. Teknik Müşavirlik Destek Programı ile teknik müşavirlik sektörünün desteklenerek yurt dışındaki hedef pazarlara açılması, bu pazarlarda kalıcı yer edinmesi ve böylece müteahhitlik hizmetleri, inşaat malzemeleri ihracatı ve lojistik dahil olmak üzere diğer hizmet kalemlerine katkı sağlanması amaçlanıyor.
Bu kapsamda, 2022 sonu itibarıyla kümülatif olarak 99 ülkede 2 bin 315 proje içinden 2 bin 110 projeye ilişkin proje desteği başvurusu uygun görüldü. Sonuçları açıklanan ihalelerin 176'sı Türk firmalarca kazanılırken ihalelerin toplam değeri 384,7 milyon dolar oldu.
Belirtilen tüm destek programları kapsamında 2022'de 11 bin 107 destek başvurusu sonuçlandırılarak, hizmet ihracatçılarına toplam 1 milyar 69 milyon 724 bin lira kaynak aktarımı sağlandı.
Uygulama döneminde Turquality Programı kapsamında yer alan hizmet sektörü marka sayısı 2022 yılı sonu itibarıyla 67'ye ulaştı.
Genel Destek Programı kapsamında yürütülen Hizmet Sektörü Rekabet Gücünün Artırılması Projesi (HİSER) kapsamına 2022 yılında 2 yeni proje alındı. Böylece toplam devam eden proje sayısı 17'ye ulaştı.