İstanbul Sanayi Odası Meclisi'nin cuma günü düzenlenen temmuz ayı olağan toplantısına katılan Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Başkanı Şahap Kavcıoğlu ile sanayiciler arasındaki kredi tartışması, gündeme bomba gibi düştü. Başta İSO Başkanı Erdal Bahçıvan olmak üzere, sanayiciler krediye erişimde yaşanan sıkıntılarla yüksek maliyetlerden şikayet ederken, Başkan Kavcıoğlu'nun, "35 yıllık bankacılık hayatımda bu yılın ilk 6 ayındaki gibi kredi büyümesi görmedim. Sanayiciler ucuz krediyi çekip döviz alıyorlar ve stok yapıyorlar" şeklindeki tespit üzerine gözler rakamlara çevrildi. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun (BDDK) rakamları, yılın ilk 6 ayındaki rekor kredi artışını gözler önüne sererken, Başkan Kavcıoğlu'nun da haklılığını ortaya koydu.
GÜNDE 4.5 MİLYAR TL
BDDK'nın haftalık verilerine göre, 31 Aralık 2021'de 1 trilyon 846 milyar lira olan TL ticari kredi hacmi, 1 Temmuz 2022 tarihi itibarıyla, yani bu yılın ilk yarısında 2 trilyon 662 milyar liraya ulaştı. Yılın ilk altı ayında TL ticari kredi büyümesi 816 milyar lira olarak gerçekleşti. Başka bir ifade ile bankacılık sektörü, bu yılın ilk altı ayında günde ortalama 4.5 milyar TL yeni kredi kullandırdı. 2021'in ilk altı aylık döneminde TL ticari kredilerdeki büyüme 67 milyar lira olmuştu.
REKOR BÜYÜME ORANI
İlk altı aylık kredi büyümesi tutar bazında olduğu kadar, yüzdesel değişimde de tarihi zirveye ulaştı. 2021'in ilk yarısında yüzde 4.3 olan altı aylık TL ticari kredi büyümesi, 2022'nin aynı döneminde yüzde 44.2'ye ulaştı. Yani TL ticari kredide 6 aylık büyüme hızı, bir önceki yılın aynı dönemine göre 10 kattan fazla oldu.
1.1 TRİLYON LİRA ARTIŞ
Yılın ilk altı ayında yabancı para ticari kredilerdeki büyüme ise 342 milyar lira oldu. Böylece 2021 sonunda toplam 3 trilyon 912 milyar lira olan ticari kredi hacmi, 6 ayda 1 trilyon 158 milyar lira artarak 5 trilyon 70 milyar liraya ulaştı. 2021'in ilk altı ayında ticari kredilerdeki toplam büyüme 273 milyar lira olmuştu.
KAMU BANKALARI SIRTLADI
ÜLKE bilançosunu, kendi bilançolarının önünde tutarak her kriz döneminde sanayiden tarıma, KOBİ'lerden tüketiciye kadar her kesime finansal destek sağlayarak büyümenin öncüsü olan kamu bankaları, bu yılın ilk yarısında da bu misyonunu sürdürdü. Kamu bankalarının 2021 sonunda 954 milyar lira olan TL ticari kredileri 2022'nin ilk yarısında 1 trilyon 348 milyar liraya çıktı. Kamu bankalarının TL ticari kredi büyümesi 394 milyar TL ile 816 milyar lira olan toplam artışın yüzde 48.2'sini oluşturdu. Yılın ilk yarısında yabancı bankaların TL ticari kredi büyümesi 203 milyar TL, yerli özel bankaların büyümesi ise 219 milyar TL olarak gerçekleşti.