Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Mersin Üniversitesi Akdeniz Kültür Merkezi'nde düzenlenen Mersin Ekonomi Zirvesi Sonuç Bildirgesi Toplantısı'nda, Mersin'in bir marka şehir, birlikte gelişmenin ve güçlenmenin de merkezi olduğunu söyledi. Bakan Bolat, "Mersinli esnafa bu sabahtan başlamak üzere 100 milyon lira daha, yüzde 50 faiz indirimli finansman desteği sağladık. (İsrail ile) Hiçbir gümrük işlemi yapılmıyor, Serbest Bölge ticareti de yapılmıyor, net. Zaten olsa bu hemen rakamlara yansır, ortaya çıkar. Dijital dünyada hiçbir şeyi gizlemek mümkün değil" ifadelerini kullandı.
Kentin geçen yıl yüzde 4,6 artışla 10 milyar 1 milyon dolarlık ihracat hacmine sahip olduğunu memnuniyetle gördüklerini belirten Bolat, bunun yaklaşık yarısının tarım ve işlenmiş gıda ürünlerinden kaynaklandığını ifade etti.
Bolat, Mersin'in Doğu Akdeniz'in ticaret ve taşımacılık merkezi olduğunu anlatarak, şöyle konuştu:
"Aslında bu Doğu Akdeniz'i şöyle düşünmek lazım; Afrika 45 dakika uçakla, Mersin'den İskenderiye 45 dakika, yine bütün Orta Doğu çok yakın. Yakında Mersin-Lazkiye feribot seferleri başlıyor, Mersin-Tartus feribot seferlerini başlattık ve Mersin aynı zamanda İpek Yolu'nun geçtiği yer, bütün Güneydoğu Anadolu, Irak ve diğer bölge ülkelerinin Akdeniz'e kavuştuğu yer anlamında çok önemli. Limanıyla, Serbest Bölgesi ve girişimcilik kabiliyetiyle bu alanda üstünlük sağlıyor. İnşallah Mersin'i orta vadede bir Dubai konumunda göreceğiz, bu konuda bütün yatırımlarımız yapılıyor. Irak Kalkınma Yolu bittiğinde, Basra'ya gelen Asya'nın ürünleri, Avrupa'ya geçerken, Irak'tan sonra Güneydoğu yollarımızı izleyip Mersin'den dünyaya, Avrupa'ya açılacak."
İSRAİL'LE TİCARET İDDİALARI
Mersin'in bir liman şehri olduğu hatırlatan Bolat, "Türkiye'ye toplam 21 bin Türk gemisi ve yaklaşık 39 bin de yurt dışı bandıralı gemi ithalat ve ihracat amaçlı yük taşıyor, bu yaklaşık 60 bin gemi geliyor demektir, bu aynı zamanda 60 bin gemi çıkıyor demektir. Bizim dış ticaretimiz geçen sene 610 milyar dolardı mal bazında ve 167 milyar dolar da hizmetler ticaretimiz vardı, toplam 775 milyar dolarlık bir dış ticareti yönettik ve bu dış ticaretin, malların yüzde 80'i deniz yoluyla taşındı. Burada da Mersin Limanı Türkiye'de 2'nci sırada ve 8 milyon konteyner getirdi, götürdü." dedi.
Bolat, bunu vurgulamasındaki sebebinin, son aylarda zaman zaman Mersin Limanı ile ilgili "İsrail'e giden yük uğruyor, uğramıyor" veya "Şu taşınacak, bu taşınacak" gibi haberlerin dolaştırılması olduğunu anlatarak, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Şu gerçeği görmemiz lazım; biz 'ateşkes görüşmeleri sonuçlanacak' beklentisi ve çabalarıyla 6 ay kadar bekledik, bütün dünyadan daha fazla uğraştık, önce kısmi ihracat ambargosu uyguladık 9 Nisan 2024'te başlayarak, 3 hafta sonra 2 Mayıs 2024'ten itibaren de ihracat ve ithalatta tam sınırlamaya geçtik. Hiçbir gümrük işlemi yapılmıyor, Serbest Bölge ticareti de yapılmıyor, net. Zaten olsa bu hemen rakamlara yansır, ortaya çıkar. Dijital dünyada hiçbir şeyi gizlemek mümkün değil. Gazzelilere yapılan soykırım karşısında, o kardeşlerimiz için ne yapsak yetmez ama biz dünyada bunu en çok yapan ülkeyiz, devletiz, hükümetiz."
Bolat, uluslararası ticaretin büyük bölümünün gemilerle yapıldığını anımsatarak, şu ifadeleri kullandı:
"Bir gemi, Uzak Doğu'dan çıktığı zaman Asya'dan, Çin'den, Japonya'dan, diğer ülkelerden ki dünya ticaretinin çoğu oraya kaydı, 8-10 limana uğrar, oralara boşaltma yapar, oralardan boş veya dolu konteyner alır. Hani şehir hatları vapurları gibi, iskelelere uğraya uğraya gelir, yolcu alır, indirir, onlar da yük alır, indirir. Dolayısıyla limanların bu lojistik şirketleri ya da konteynerlerle alakalı süreci çok iyi yönetmesi lazım. Bu açıdan biz 610 milyar dolarlık ihracatımız ve ithalatımız noktasında ki, milli gelirimizin yüzde 40'ını oluşturuyor, biz dikkatliyiz ama uluslararası ticaretimizi de İsrail haricinde sürdürmek zorundayız, halkımıza iş, aş, gelir artışı, satın alma gücü, refah sağlayabilmek için. O nedenle vatandaşlarımız müsterih olsun, İsrail konusunda en az vatandaşlarımız kadar bizler de hassasiyet sahibiyiz, hayatımız bu mücadelelerle geçti ama Uzak Doğu ticaretinin ilk geldiği nokta Mersin. O nedenle bu limanlar arası gemi trafikleri, konteyner trafiklerinde biz dikkatliyiz ama şunu da bilmemiz lazım ki o gemiler bize uğradıktan sonra İsrail'e de gidebilir, bunu engelleyemeyiz. Başka ülkenin şirketine veya şirketlerine öyle bir noktada davranıldığı zaman biz ticaret yapamaz hale geliriz. Dış ticaret, o zaman büyük darbe yiyebilir, o nedenle bu konudaki eleştiriler, protestolar ya da önerilere açığız ancak şunun da bilinmesini istiyoruz; Türkiye'nin de 610 milyar dolar, milli gelirimizin yüzde 40'ını da korumak zorundayız. Bizden İsrail'e bir zerre ticaretin de yapılmasına, İsrail bizim şartlarımıza karşılayana kadar müsaade etmeyeceğiz. Neydi o şartlar? Derhal kalıcı ateşkes, Gazze ve Batı Şeria'ya yardımların, yeniden imarın derhal başlaması şartlarını istiyoruz. Bu noktaya gelindikten sonra zaten uluslararası diplomasiye bakılacak. Bunu da söylemek istedim çünkü Mersin bu konudan çok etkilenen bir bölge."
Bakan Bolat, kentle ilgili de bilgiler vererek, Mersin'de yapımı devam eden projelerin tamamlanacağını vurguladı.
AKKUYU NÜKLEER GÜÇ SANTRALİ
Bolat, Akkuyu Nükleer Güç Santrali'nin ülkenin iftihar kaynağı olduğuna dikkati çekerek, şunları ifade etti:
"İnşallah birinci reaktörün yapımının yüzde 90'ı tamamlandı. Aslında geçen sene Cumhuriyet Bayramı'nda hizmete girecekti fakat Alman şirketinin bu Rusya-Ukrayna Savaşı'ndaki yaptırımlar nedeniyle önemli bir ürünü vermemesi nedeniyle alternatif bir ülkeye sipariş verilmek zorunda kalındı. Onun gelmesiyle inşallah bu yıl birinci ünite hizmete alınmış olacak, 4 ünite bittiğinde Türkiye'nin enerji ihtiyacının yüzde 10'unu karşılayacak."
Mersinli esnaf ve sanatkarlar için bu yılın ilk 5 ayında 1 milyar 800 milyon liralık yüzde 50 faiz sübvansiyonlu, yüzde 25 maliyetli kredi desteği sağladıklarını hatırlatan Bakan Bolat, şunları kaydetti:
"Milletvekillerim buraya gelirken telefon açtılar ve dediler ki 'Esnafın gerçekten şu anda bir beklentisi var'. Biz de Halk Bankası ile Türkiye Esnaf ve Sanatkarlar Kredi ve Kefalet Kooperatifleri Birlikleri Merkez Birliği (TESKOMB) ile konuştuk, Mersinli esnafa bu sabahtan başlamak üzere 100 milyon lira daha, yüzde 50 faiz indirimli finansman desteği sağladık. Hayırlı uğurlu olsun."