Sebze-meyve fiyatlarında, ekonomik ya da mevsimsel gerekçelerle açıklanamayacak fiyat artışları yaşandı. 1 kilo domatesin fiyatı 19 lira, 1 kilo biberin fiyatı 30 lira, 1 kilo limonun fiyatı 9 liraya dayandı. SABAH sebze ve meyvelerdeki bu artışları mercek altına aldı.
YÜZDE 400'E VARAN ARTIŞ
Antalya'da çiftçilerin ortalama 4 TL'ye sattığı domates, üretici halinden 5 TL'ye yola çıkıyor. Aynı şekilde üretici halinde, salatalık 6 TL, limon 2 TL'den büyük şehirlere doğru yola çıkıyor. Fiyat artışları da bu 700 kilometrelik yolculukla birlikte başlıyor.
Antalya'da çiftçiden ürünleri alan komisyoncular ve marketler, İstanbul'da fahiş karlarla satış yapıyor. İyi bir domates, İstanbul halinde 12-16 TL arasında, markette ise 19 TL'ye satılıyor. Üreticinin 5 TL'ye sattığı salatalık, İstanbul Sebze Hali'nde 9 TL, markette ise 14 TL'ye satılıyor.
Yine üreticiden 1 TL'ye alınan limon, İstanbul Sebze Hali'nde 6 TL'ye mutfağa ise 9 TL'ye giriyor. Diğer meyve-sebzelerde de rota değişmiyor. Yani Antalya'dan çıkan ürünler en az yüzde 250-400 arası zam yemeden mutfağa girmiyor.
YÜK BİZİM SIRTIMIZDA AMA KAZANAN BİZ DEĞİLİZ
Antalya'da üretici, sebze ve meyvelerin pazar ve marketlerde yüksek fiyattan satılmasının suçlusu kendilerinin olmadığını söyledi. Çiftçi Ali Çelikbaş, "Biz, 5 ay çalışıp ürün yetiştiriyoruz. İlaç, gübre, odun belimizi büküyor.
24 saat aralıksız çalışıyoruz. Ürünü teslim ederken vergimizi ve komisyoncu payını peşin kesiliyor. Her türlü yük bizim sırtımızda. 5 ay çalışıp kazanamadığımız parayı birileri 1 günde alıp satan kazanıyor" diye konuştu.
VATANDAŞ UCUZ YESİN
Antalyalı çiftçi Osman Güren ise vatandaşa sebze ve meyvenin pahalı satılmasında kendilerinin suçu olmadığını söyledi. Çiftçi olarak fiyatları kendilerinin belirlemediklerini de belirten Güren, "Fiyatlar halde günlük, saatlik belirleniyor.
Fiyat belirlemek bizim işimiz değil. Arz - talep dengesi. Ancak sabah halde sattığım domatesi bir gün sonra İstanbul'da markette pazarda 5-6 katına satıldığını görünce biz bile bu fiyatlara inanamıyoruz" diye konuştu.
KİLODA 60 KURUŞ FİYAT EKLENİYOR
Ambarcı Hüseyin Akdağ ise Antalya merkezden İstanbul'a TIR'ların 13 bin liraya gittiğini söyledi. Bu fiyat ile ürünlere kilo başına 60 kuruş ek ücret bindiğini de belirten Akdağ, "Alanya ve Kumluca'dan çıkan TIR'larda ise kilo başına binan ücret 1 lirayı buluyor" diye konuştu.
BİZİM MALİYETLİRİMİZ DE YÜKSELDİ
Market işletmecileri ise halde fiyatların zaten yüksek olduğunu, başta yakıt olmak üzere kendi maliyetlerini de eklediklerinde fiyatların son duruma geldiğini söylüyorlar. Marketler olarak maliyetlerin artmasından kendilerinin de sıkıntıya düştüğünü söyleyen işletmeciler, marketler suçlanıyor ama bu işin suçlusu biz değiliz yorumunda bulundular.
SABAH'ın yaptığı araştırmada fiyatlar şöyle:
ANTALYA HALİNDE GÜNLÜK FİYATLAR
Domates: 5
Salatalık: 6
Patlıcan: 7
Biber: 20
Kıvırcık: 5
Kabak: 4
Limon: 2
İSTANBUL HALİNDE GÜNLÜK FİYATLAR
Domates: 12-16
Salatalık: 9-14
Patlıcan: 20-25
Biber: 22-28
Kıvırcık: 8-10
Kabak: 5-8
Limon: 6-8
MARKET FİYATLARI
Domates: 19
Salatalık: 14
Patlıcan: 20
Biber: 30
Kıvırcık: 14
Kabak: 14
Limon: 9
