Vatandaşın sağlığını tehdit eden, yerli üreticilerin kepenk kapatmasına neden olan, Ticaret Bakanlığı'nın denetimlerine rağmen her gün yenisi türeyen taklit marka ayakkabıları üretenler gibi satanlar da Eminönü, Merter, Zeytinburnu'nu hattını kendilerine mesken tutmuş durumda… Sosyal medya platformları ve internet sitelerinde de milyonlarca satış yapılıyor. Gedikpaşa'da bulunan 'Markalar Sokağı' bu satış noktalarından biri… Her mağazanın kapısında İngilizce, Arapça ve Türkçe bilen çalışanlar müşteri topluyor. Orijinalleri 25 bin TL olan ayakkabıları, perakende de 4.500 TL, toptan alımda 2.500 TL'ye bulabiliyorsunuz. Orijinalleri 2-3 bin TL'den başlayan spor ayakkabıların taklitleri ise 400-500 liraya satılıyor.
1 AYDA PARÇALANIR
Taklit ayakkabılarda da fiyat her mağazada değişiyor. Satıcının biri aradaki farkı, kaliteye bağlayarak, şöyle diyor: "En ucuz olanları 350-400 liraya satılıyor. Bunları maksimum 1 ay giyersiniz. Ayağınızda parçalanır. Eminönü'nde satılanlar el yapımı, daha pahalı. Ama yine de sağlıksız malzemeden yapılıyor." Çocukluğundan beri Gedikpaşa'da olduğunu ifade eden satıcı, şöyle devam ediyor: "Müşterinin ürünü geri getirmesini önlemek için 'iade ve değişim yok' deniliyor. İhracat da yapılıyor. Malların çoğu faturasız." Bir diğer satıcı da taklit marka ayakkabıların piyasada ciddi oranda artmasıyla ayak bedenlerindeki büyümenin doğru orantılı olduğunu söylüyor. Bunun sebebini de Çin'den gelen, ayağın nefes almasını önleyen sahte deriler olduğunu belirtiyor. Sosyal medya platformlarında taklit ayakkabı satan binlerce hesap olduğunu anlatan başka bir satıcı ise en çok turist müşterilerinin olduğunu söylüyor. Satıcı, "Deri fotoğrafı koyup, plastiğini satanlar var. Şikâyet olunca hesap kapanıyor, yedek hesap kullanmaya başlıyorlar. Benden alıp, Londra'da satanlar bile var" diyor.
NEYE DİKKAT ETMELİ?
Tüketici Konfederasyonu Başkan Vekili İbrahim Güllü, tüketicilere tavsiyelerde bulundu. Güllü, "Mutlaka alışveriş yaptığınız yeri şikâyet portallarına yazın daha önce hakkında neler yazılmış bakın. Orijinali 2-3 bin TL'ye satılan ürünü size 400- 500 TL'ye veriyorlarsa burada durup düşünmek gerekiyor. Taklitler orijinal ürününün satışını düşürüyor" diyor.
MÜŞTERİ TAZMİNAT DAVASI AÇABİLİR
Gerçek imalatçıların yasa tarafından korunmakta olduğunu ifade eden Güllü, 2017'de yürürlüğe giren 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu kapsamında, kendi ürettiği marka ve model ürünleri taklit edilen üreticilerin, firmaların taklitçilere karşı yasal hakları olduğunun altını çiziyor. Güllü, "Bu nedenle birçok büyük şehrimizde kurulu bulunan özel mahkemelerde hukuk davası açarak maddi manevi tazminat talebinde bulunabilir. Taklit marka ürün satıcıları faturalandırma yapmadan çalışıyor. Bu da vergi kaçakçılığı suçunu oluşturur. ALO 175 Tüketici Danışma Hattı'na şikâyette bulunabilir. Taklit ürün satmak gizli ayıptır, ayıplı ürün kapsamında değerlendirilir" diyor.