Son dakika haberi...Milyonlarca kişiyi ilgilendiren geçici maddelerle birlikte yaklaşık 52 maddeden oluşan torba yasa teklifi için Meclis Plan ve Bütçe Komisyonu'nda görüşmeler başladı.
YENİ EKONOMİK DESTEK PAKETİ BEKLENİYOR
Önümüzdeki birkaç gün sürecek olan torba yasa görüşmelerinde torbada yer alan kanun tekliflerinin mali boyutuna ilişkin etki analizi komisyon üyeleri ile paylaşıldı. Analize göre etkiler şu boyutlarda olacak:
KYK FAİZLERİ NE ZAMAN SİLİNECEK?
Kredi Yurtlar Kurumu'na (KYK) borcu olan gençlerin borç faizlerinin silinmesine yönelik yasal düzenleme meclise sunuldu. Borç tutarlarındaki faiz miktarının silinmesi kararı, TBMM oylamasına sunulduktan sonra Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girecek. Böylece Kredi Yurtlar Kurumu'ndan öğrenim kredisi ve harç kredisi alan gençlerin ana paraları dışında kalan cezalar ve faizleri silinecek. Etki analizine göre düzenleme ile 3 milyon üzerinde krediden yararlanmış olan öğrencilerin 27 milyar liralık borcundan vazgeçilmiş olacak.
YEMEK VERGİ MUAFİYETİ
İşverenler çalışanlarına yemek yardımını nakdi olarak verdikleri takdirde bu ücretin vergisinden muaf olacak. Günlük 34 lira (+KDV) olan yemek ücretini işverenler çalışanlarına yemek kartı ile verebiliyorken bu uygulama ile bu bedel 2022 yılı için 51 lira (+KDV) olacak. Bu tutar hem gelir vergisinden hem sigorta vergisinden istisna tutulacak. Burada hem restoranlar da hem de marketlerde kullanabilen, işveren tarafından verilen yemek kartları yerine fiş söz konusu olacak. Yemek hizmeti veren kuruluşlar için de bedelinin ödenmesi suretiyle temin edilen ve yemek kartları diye adlandırılan kartların kullanılması koşulu aranacak. Etki analizine göre, 1 milyon kişiyi kapsayan bu düzenleme ile 15,9 milyar liralık bir gelir vergisinden vazgeçilmiş olacak.
Düzenlemeden yurt dışındaki inşaat işlerinde çalışan işçiler de yararlanacak. Yurtdışı müteahhitlik hizmetleri kapsamında yurtdışında çalışan işçileri kapsayan düzenlemede ise 1,8 milyar liralık bir gelirden vazgeçilecek. Ancak bunu karşılığında düzenleme ile birlikte 10 bin yeni istihdam oluşturulması şartı var. Mevcut durumda yurtdışında inşaatçılık faaliyetlerinde çalışan 20 bin kişi var. Bu sayının ilk etapta 30 bine çıkabileceği öngörülüyor.
ÇALIŞANLARA ELEKTRİK DOĞAL GAZ DESTEĞİ
İşverenin çalışanına ayni veya nakdi verdiği tüm tutarlar ücrettir. Ücret üzerinden hem gelir vergisi alınır hem de sigorta primi alınır. Bu düzenleme ile 2023 Nisan ayına kadar çalışana verilecek olan 1000 TL elektrik ve doğal gaz ödemesi hem gelir vergisinden hem de sigorta vergisinden istisna olacak. Ayrıca elektrik, doğal gaz ve su aboneliklerinde 15 Ağustos 2022'den önce icra takibi başlatılan 2 bin lira ve altında olan borçların tasfiyesi de yapılacak. Elektrik, su, doğal gaz ve telefon gibi temel ihtiyaç abonelik sözleşmelerinden kaynaklanan borçların bir miktarı silinecek. Bunun için 2000 TL'nin altındaki bu alacaklar "değersiz alacak" kategorisine alınacak.
GSM kuruluşları, doğal gaz ve elektrik dağıtım şirketleri, asıl alacak ve ferilerinin 2 bin liranın altında olan kısımlarını silerek doğrudan "değersiz alacak" yazarlarsa vergiden indirim imkanından yararlanacaklar.
"Değersiz alacak" yazabilmek için gereken şartlar:
Bu borçlar tahsil edilirse vergiye tabi tutulur, tahsil edemezse de üçüncü yılın sonunda değersiz alacak haline gelir.
Bu düzenleme ile hem vatandaşa katkı hem de şirketlere kolaylık sağlamak için kamu, Hazine ve Maliye Bakanlığı doğrudan "değersiz alacak" yazdırarak şirketlere bir imkan sağlıyor. Bu kapsamın maliyeti de yaklaşık 2,2 milyar liralık bir gelir vergisi istisnası olacak.
PANDEMİ YASAK İHLALİ CEZALARI
Koronavirüs tedbirlerin uygulandığı ve maskesiz sokağa çıkmanın yasak olduğu dönemlerde uygulanan cezaların iptal edilmesinin de ele alındığı yasa teklifi, meclisten geçmesi ve Başkan Recep Tayyip Erdoğan tarafından onaylanmasıyla yürürlüğe girecek. Böylece pandemi sürecinde maske takmayanlar ve sokağa çıkma yasağını ihlal edenleri kapsayan 2,7 milyar lira büyüklüğündeki ceza tutarı silinecek.
KKM UYGULAMASI UZATILACAK
Geçen yıl devreye alınan Kur Korumalı Mevduat (KKM) hesabı uygulamasının bir yıl daha uzatılması da kanun teklifiyle gerçekleşecek.
2020 yıl sonuna kadar uygulanması öngörülen 2021'de hayata geçirilen kur korumalı mevduat uygulamasında herhangi bir değişiklik olmayacak. Sadece süresi 2023 yıl sonuna kadar uzatılacak. İşletmeler, bilançolarında, aktiflerinde bulunan döviz mevduatlarını kur korumalı mevduata çevirdikleri takdirde elde ettikleri faiz geliriyle kur farkından ortaya çıkan kambiyo kârlarını vergiden istisna haline getirmiş olacaklar. Yapılan analize göre, Kur Korumalı Mevduat uygulaması kapsamında bugüne kadar 18,8 milyar liralık bir vergiden vazgeçildi.
3 MİLYON VATANDAŞI İCRADAN KURTARACAK
Başkan Recep Tayyip Erdoğan tarafından açıklanan, 2 bin liranın altındaki borçları kapsayan 10 milyon icra dosyası, tasfiye edilecek. Büyüklük olarak 30 milyar liralık bir paket olan bu düzenlemeden yaklaşık 3 milyon vatandaş icradan kurtulmuş olacak.
İHRACATÇILARA "ÇİFTE PASAPORT"
Son 3 takvim yılı itibarıyla yıllık ortalama ihracatı 500 bin ila 10 milyon dolar arasında olan ihracatçı firma temsilcilerine iki hususi damgalı (yeşil) pasaport verilecek. Böylece yeşil pasaporta sahip ihracatçılar yurt dışına daha kolay çıkış yapabilecek.
Yeşil pasaportun dolaşım gücü yüksektir. Yeşil pasaport sahibi kişiler dünyada resmi olarak tanınan 195 ülkeden 160'ına vizesiz ya da kapıda vize veya online vize ile giriş yapabilmektedir.
İKİNCİ EL ARAÇ DÜZENLEMESİ
Torba yasaya göre ikinci el taşıtlarda 6 bin kilometre veya 6 ay süreyle satmama şartına uymayan oto galerilere verilen 8 bin 500 lira para cezasının alt limiti 10 bin, üst limiti 300 bin liraya çıkarılacak.
KARA LİSTE AFFI
Torba Yasa Teklifi kapsamında yer alan diğer bir düzenlemeleye göre de 1 Ekim 2022 tarihinden önceki karşılıksız çek, protesto senet, kredi kartı ve diğer kredi borçları nedeniyle Bankalar Birliği Risk Merkezi'ne bildirilen yani kara listede yer alan kişilere ve şirketlere af geliyor. Düzenlemeyle borçlarını 1 Temmuz 2023'e kadar ödeyenlerin veya yapılandıranların, Bankalar Birliği Risk Merkezi'ndeki kayıtları silinecek.
STAJYER DOKTORLARDA ÜCRET DEĞİŞİKLİĞİ
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, geçtiğimiz günlerde İntörn Doktorlar ve Diş Hekimliği 5'inci sınıf öğrencilerine yapılan ödemelerin asgari ücret düzeyine çıkarılmasını ilişkin yasa teklifinin Meclis'e sunulduğunu açıklamıştı. Böylece tıp ve dişçilik fakültelerinin son sınıflarında okuyan öğrencilere asgari ücret tutarı kadar maaş ödemesi yapılacak. Bu ödeme vakıf üniversitelerinde okuyan öğrenciler için de geçerli olacak.
YENİLENEBİLİR ENERJİ TEŞVİKİ
Binaların gereksinimi karşılamak için çatı ya da dış duvarlarına kurulan, kurulu azami gücü 50 kilovata kadar olan güneş sistemlerinden elde edilen elektrik (ihtiyaç fazlası) tedarik şirketlerine satılabilecek ve bunlar gelir vergisinden muaf olacak. Daha önce 25 kilovata kadar olan sistemlere muafiyet tanınıyordu.
SANAL OYUNLARA BÜYÜK CEZA
Yurt dışında oynatılan her türlü eşya piyangosu, şans oyunu, müşterek bahis ve benzeri oyunların internet veya diğer yollarla Türkiye'den oynanmasına imkan sağlayanlara 4 yıldan 6 yıla kadar hapis ve 5 bin güne kadar adli para cezası verilecek.
TURİZM DÜZENLEMESİ
Turizm işletmelerinden alınan turizm payı oranları azaltılacak, deniz turizmi araçlarından pay alınması uygulamasına ise son verilecek.
BANKALARDA VERİ GÜVENLİĞİ
Bankaların müşterilerine sundukları hizmetlerin güvenli ve kesintisiz bir şekilde sürdürülmesinde önemli yeri bulunan hizmet sağlayıcıların uymaları gereken usul ve esasları belirleme yetkisi Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kuruluna verilecek.
KAÇAK AKARYAKIT
Kaçak akaryakıtın tasfiyesine ilişkin iş ve işlemler, Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın taşra teşkilatı olan defterdarlıklar yerine yatırım izleme ve koordinasyon başkanlıkları tarafından yerine getirilecek.
İÇME SULARI
Şehirlerin içme sularının temiz ve güvenli olması için sürekli yaptırılan her türlü tetkik ve tahlil bedellerinden il özel idarelerince 30 Eylül 2022'ye kadar ödenmemiş olan alacak tutarları silinecek.