Son dakika haberleri: Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, A Haber ve A Para ortak yayınında Sabah Gazetesi Ankara Temsilcisi Okan Müderrisoğlu ve A Para Genel Yayın Yönetmeni Özlem Doğaner'in sorularını yanıtladı.
"REKABET EDİLEBİLİR KUR OLMASI GEREKİYOR"
Bakan Nebati'nin konuşmasından öne çıkanlar şöyle:
"Türkiye 19 yıldır AK Parti ve Sayın Cumhurbaşkanımızla büyük bir dönüşüm gerçekleşti. Türkiye altyapısını tamamlayan ender ülkelerden biri. Bir çalışmayı en üst noktaya getirdikten sonra bunu güncellemeniz gerekiyor. Aksi takdirde iniş başlar. Bazı olaylar her şeyi bir anda değiştirebiliyor.
Rekabet edilebilir kur olması gerekiyor, yüksek faiz olmaz.
Mayıs 2013'te Gezi Olayları'ndan önce 135 milyar dolara çıkmış Merkez Bankası rezervi vardı. Sayın Cumhurbaşkanımız bunun için bazı adımlar attı. 2019'daki iki tane büyük saldırı ve birçok büyük olay oldu. Artık o kadar hazırız ki...
Bu model Sayın Cumhurbaşkanımızın idealindeki araçlarından biri oldu.
Altyapımız da bu ekonomik modeli karşılayacak bir seviyeye ulaştı. Dışarıdan yapılan atakları da daralttık. Sürekli bir psikolojik harp vardı. Dolar 20 TL olacak, sahte ve yalan haberler vardı. Doğru olmayan ve sürekleri bireyleri dövize yönlendiren haberler vardı. Hep içeriye doğru oynadılar. Küçükleri kullandılar. Ufacık tasarrufları olan bu bireyleri ekonomiyi daraltacak şekilde kanalize ettiler.
"20 ARALIK TARİHİ BİR GÜNDÜR"
Sayın Cumhurbaşkanımız modeli açıkladı. Bireylerimiz 20 Aralık'ta dövizlerini bozdurmaya başladı. 20 Aralık tarihi bir gündür. Türkiye'nin en önemli günlerinden birisi olarak anılacaktır. Ekonomi ve siyasal literatüre de girdi. Sayın Cumhurbaşkanımızın güvenilirliği ve itibarını da görmüş olduk. Kur ataklarını pazartesi günü bitirdik.
"O GECE HİÇ KİMSE DEVREYE GİRMEDİ"
O gece dolar satılmadı. Kamu Bankaları devreye girmedi. Hiç kimse devreye girmedi. Bireysel satıcılar devreye girdi. Birbirleriyle yarıştılar.
Utanmadan 40 milyar dolar sürüldüğünü söylüyorlar. Bunu kanıtlamak zorundasın. Aksi takdirde ya yalancısın ya da başka niyetin var. 40 milyar dolar nasıl gelir ya? Efendim, o gece Merkez Bankası 7 milyar dolar müdahalede bulunmuş... Bir hafta sonra sonuçlar açıklanıyor. Merkez Bankası'nın müdahalesi varsa pazartesi belli olur. Tüm kamu ve kurumları her türlü enstrümanı kullanmakla mükelleftir.
Türkiye'de para politikası ile mali politikanın birlikte yürüdüğü bir sürecin içerisindeyiz. Başarımızın birinci önceliği Sayın Cumhurbaşkanımızın duruşu, ikincisi ise uyumlu çalışmamız.
Seçmen şuna bakar parti politkası ve söylemin etkisi. Sayın Cumhurbaşkanımızın politikalarına her kurumun uyum içinde olması lazım. Bunu inanarak yapmamız lazım. Biz Sayın Cumhurbaşkanımıza inanıyoruz. Millet inanıyor, millet inandığı için ona yetkisini bırakıyor. Para politikası ve mali politika olmak üzere her alanda uyumlu bir şekilde hareket ediyoruz.
"KURDAKİ YÜKSELME KÖPÜKTÜ"
İlk adım finansal istikrarın sağlanması ve güven ortamının tecelli etmesiydi. Döviz aldı başını gidiyor gibi algı yaratıulmaya çalışıldı. Sayın Cumhurbaşkanımız hep söylüyordu; bu bir köpüktü. Harp yöntemleri pazartesi akşamı çöktü.
Bizim için önemli olan o akşamdı. Finansal istikrar sağlanırsa, o dolarizasyonu engelleyecek adımlar atarsanız güven artar. Bunun üzerine inşa edilecek olan ihracatın artırılması büyük önem arz ediyor.
PROJE KREDİLERİ
Türkiye'nin makro ekonomi göstergelerinde bu duruma düşeceğini kanıtlayacak hiçbir delil yok. Daha önemlisi Türkiye, dünya için en önemli pozitif ayrışan, ayakları sağlam basan ülke. Nasıl oluyor da 3 ayda o seviyeye geldi. Çünkü harp uygulandı. Finansal istikrar sağlanırsa, Türk toplumu dolarize olmaya meyilli bir toplum. Şimdi bu sağlandı. Önümüzdeki dönem, daha güvenli, istikrarlı ve göstergelerin olduğu bir döneme geliyoruz. Bundan sonrası bunun üzerine inşa edilecek olan, ihracatın artırılması, teknolojinin geliştirilmesi, katma değerli ürünlerin sağlanması bunun içinde selektif alanlarda ithalatın engellenmesi ve birçok adımın atılması lazım. Bankaların bilanço kısmına girerseniz kredileri görürsünüz. Artık yeni bir araç geliyor. Proje kredileri. Bir banka vermiş olduğu bireysel krediyi eğer verdikten sonra takip etme gibi bir dürtüsü varsa bundan sonra bizim belirlediğimiz alanlarda gerçekleştirilecek projelerin takip edilmesini sağlayacak imkanı vereceğiz.
Proje odaklı olacak. Al parayı istediğin gibi kullan git dolara keyfini sür. Ticari krediye gitmesi gereken paranın, yata, kata ya da dolara gittiğini gördüğümüzde, hangi ülke olursa olsun doğru amaca hizmet etmediğini anlarsınız. Proje olarak verdiğiniz krediyi sıkı bir şekilde takip edeceğiniz bir mekanizma oluşturuyoruz. Biz kutsal olmayan ihtiyaçlara göre gerçekleştirilmiş, yeni eklemelerin de yapılabileceği, dünya örneklerinin alındığı ve içerideki dinamiklerin uyumunun sağlandığı bir model çıkardık.
Biz ihtiyaçlara göre; ihtiyaçların sağlandığı zaman da bunun üzerine geliştirilebilecek bir model ortaya çıkardık. Bu modelin içerisinde de şunu gördük; Gelişmekte olan ekonomilerin dünya ekonomisi içerisindeki aldığı pay giderek büyüyor. Mortgage'den sonra yeni bir değişim noktasına geldik.
"TÜRKİYE HER KRİZDEN BAŞARILI ÇIKABİLECEK ÜLKELERDENDİR"
Gelişmekte olan ekonomilerin nasıl ön plana çıktığını gördüler. Göremedikleri şey şu; 21. yüzyıl isteseniz de istemesiniz de Türkiye'nin yüzyılı olacak. Her krizden sadece istisnai ülkeler başarılı çıkabilir. Bu ülkelerden biri Türkiye'dir.
Türkiye inanılmaz bir potansiyele sahip. Her alanda Türkiye istisnai bir ülke. Dışarısı Türkiye'nin nereye gittiğini görüyor.
"BU İŞİN TAM ZİRVESİNDEYKEN PATİKA DEĞİŞİKLİĞİ YAPTIK"
Aslında küreselleşmenin Vuhan'daki bir hapşırıkla dünyanın gerçeği olduğunu gördük. Dünya küresel bir köy. Bu köyde Türkiye inanılmaz potansiyele sahip. Yabancı yatırımcı girişleri dünyada azalıyor, sıcak para azalıyor. Sizin sıcak parayla işiniz olmaması lazım, doğrudan yatırımlar lazım. Böylesine bir krizde Türkiye, 12,7 milyar dolar doğrudan yatırım çekmiş. Dışarısı Türkiye'nin nereye gittiğini görüyor. Ben hep iyimser bir insanım, ama kendimi temkinli iyimserlik, gerçekçilikten kopmadan, doğru izleri takip ederek doğru işler yapabilirseniz bunları yapabilirsiniz.
13 bin dolarları geçtiğiniz zaman gelişmiş ülkeler seviyesine çıkmış oluyorsunuz, bütün analizleriniz bunun üzerinden değerleniyor. Siz buraya kadar gelmişsiniz bir bakıyorsunuz dolar düşüyor. Niye düşüyor. Bir bakmışız ihracatın ithalatı karşılama oranı %56. Türkiye üretmiyor. Aksine sizin katma değeriniz dışarı akıyor. Buna karşı bir duruş sergilenmesi gerekiyordu. Bu duruş sürekli yükselip büyümede cari açığımızda yükseliyor. Bunun bir şekilde düzeltilmesi lazım. Biz tam işin zirvesindeyken 12,500 dolardayken patika değişikliği yaparak, Türkiye'yi orta gelir kuşağından çıkarmaya çalıştık.
BDDK'DAN 26 KİŞİYE SUÇ DUYURUSU
Sahte söylemler varsa anında suç duyurusunda bulunulmalıdır. BDDK'nın görevi şudur; sahte spekülatif eylemlerde bulunanlar hakkında suç duyurusunda bulunmak. Suç duyurularında daha sıkı bir şekilde bulunması lazım. Hiçkimsenin Türkiye ekonomisi ve yatırımcıların kaderiyle oynamaya hakkı yoktur.
"KURUMLARIMIZI YIPRATMAK İÇİN HER ŞEYİ YAPIYORLAR"
Borsa İstanbul dünyanın en şeffaf kurumları arasında birinci sıradadır. TÜİK, her an denetlenebilen şeffaf bir kurumdur. Bu iki kurumumuzun üzerine gidiyorlar. Kurumlarımızı yıpratmak için her şeyi yapıyorlar. Serbest piyasa ekonomisine yüzde 100 bağlıyız.
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati: Türkiye cari fazlaya doğru gidiyor | Video
20 Aralık milattır. 20 Aralık'tan itibaren söylenenlere kimse bakmıyor. Hakaret ediyorlar, bağırıyorlar küfür ediyorlar... Çoğunluk onlardan yana değil. İnsanları robot olarak gören bu güruhun Türkiye'de başarılı olma şansı yok. Bizim başarılı olma şansımız varmı? Var, rakamlarla...
"TÜRKİYE CARİ FAZLAYA DOĞRU GİDİYOR"
Şu grafik tarihi dönümün grafiğidir. Türkiye'nin yeni ekonomi modelini inşa etmesinin sebebi budur. Bugünkü cari açık 12 milyar dolar civarında geliyor. Bu Türkiye'nin cari fazlaya doğru gittiğini gösteriyor. Cari fazlaya gitmese bile Türkiye için 12 milyar dolar nedir?
Turizm gelirlerimiz bu yıl patlama yaptı. Önümüzdeki yıl farklı noktalara gidecek. Türkiye koptu gidiyor demek bu grafik. Bundan sonraki mücadele alanımız enflasyon. Dövizdeki kırılmayı gerçekleştirdik.
Türkiye Cumhuriyeti'nin pasaportu ne kadar güçlü olursa o kadar iyi olur. 21. yüzyılda şuan Türkiye Cumhuriyeti meydan okuyor. Akdeniz'e iniyor, Karadeniz'de gaz buluyor. Afrika'ya dostane şekilde gidiyor. Meydan okuyor. Diğerleri de düşmanlık yapıyor. İktidara karşı olabilirsin ama saygı farklı bir şeydir. Cumhurbaşkanına saygı göstermek zorundasın. Çoğunluğunun oyunu almış bir isim.
MARKETLERE ÇAĞRI: DOLAR DÜŞTÜ FİYATLARI DA DÜŞÜN
Tüketici psikolojisini anlıyorum. Satıcının da davranışını anlıyorum. Bunu biz yapmadık. Az önce ifade ettiğim. Dolar 12 liradayken kimse 12'den yapmadı, 13'ten yaptı. 14'ken, 15'ten yaptı. Ellerini ovuşturuyorlardı, "Gidiyor iktidar gidiyor" diye. Türkiye'de 5 yıl seçilmiş Cumhurbaşkanı var. Kendisi istemediği takdirde seçime gidilemeyeceği bir ortamda 1. yılın sonunda 'Erken seçim var' dediler. 3 yıldır 'Erken seçim var' diyorlar. Niye baskın seçim yapılsın. Sosyal devletin gerekleri yerine getiriliyor. 19 yıldır asgari ücretli enflasyona ezdirildi mi? AK Parti döneminde sabit gelirliler, 'Enflasyona ezdirildi" denmez. 20-22 lira olacak diye hareket ettiler. Şimdi döviz düştü e buyurun niye yapamıyorsunuz. Dövizin bir daha yükselmeyeceğini biliyor. Ne yapıyor. Kısa günün karı.
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati: Türkiye cari fazlaya doğru gidiyor | Video
"YIL SONU BÜYÜME TAHMİNİMİZ ÇİFT HANELİ"
Yıl sonunda büyüme beklentimiz çift haneli olacak. Şirketler açılmaya devam ediyor.
"TL MEVDUATLAR 38 MİLYAR ARTTI"
Kurdaki dalgalanmalar sona erdi. 3 ay sonunda ilk bilançolarımızı göreceğiz. TL mevduatlar 38 milyar arttı. Herkes önünü görmek istiyor. Bunu gerçekleştireceğiz.
"AK PARTİ İKTİDARI SİZİN OYUNCAĞINIZ DEĞİL"
Sayın Cumhurbaşkanımız hiçbir şey yapmamış olsun. Şu fakir fukaranın hastane kapısına gitmemesi bile, başkasına muhtaç olmama duygusunu yaşaması yeterli. Bugün Türkiye'de hiçbir partinin mensubuna minnet duymuyor. Bunu Sayın Cumhurbaşkanımız gerçekleştirdi. Türkiye'de kaç kişinin, firmanın borcu var. Biz bilmiyor muyuz. Sade vatandaşın dövizle ne alakası var. Adamları koşturdular döviz bürolarının önüne. Ne hakkınız var onları zarar ettirmeye. Kusura bakmayın. AK Parti iktidarı sizin oyuncağınız değil. Cumhurbaşkanımız o masum insanların oylarıyla buraya geldi. Hak hukuku gözeterek buraya geldi. Rakamlar gerçekler burada. Algı operasyonlarının süresi kısıtlıdır. Ellerinde patladılar. Gidip ağlasınlar.
EMEKLİ VE MEMUR ZAMMI AÇIKLAMASI
Hazine, sabit gelirliler konusunda kesinlikle sıkıntı çıkarmayacak. Asla disiplinsizliğe yol açmayacağız. Doğru hesap, doğru kitap. Maliye politikalarında ve bütçede asla disiplinsizliğe yol açmayacağız. Gelirlerimiz artarken bunu bir yerlerde istifliyim anlayışına sahip değiliz.
FİYAT İSTİKRARI KOMİTESİ TOPLANTISI YAPILACAK
Artık önceliğimiz enflasyonla mücadele. Bunun için ön adımlarımızı atacağız. Fiyat istikrarı Komitesi toplantımızı yapacağız.
YENİ SWAP ANLAŞMALARI GELİYOR
Yeni anlaşmalar yapılacak, yakında Merkez Bankası tarafından açıklanır. İyi anlaşmalar geliyor.
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati'den emekli ve memur zammı açıklaması | Video
"KDV'DE DEVRİM GELİYOR"
Piyasa yaptığımızı görünce şok yaşayacak.